جلسه غیرعلنی مجلس مجلس شورای اسلامی چه وقت تشکیل می‌شود؟

به گزارش خبرنگار حوزه مجلس گروه سیاسی خبرگزاری آنا، مجلس شورای اسلامی در نظام جمهوری اسلامی ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و محور بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها، قانون‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌هاست و چراغ هدایت دولت و ملت را به دست دارد.

مجلس شورای اسلامی پایگاه اساسی نظام و مردم و مایه حضور و مشارکت واقعی مردم در تصمیم‌گیری‌ها و مظهر اراده ملی است و از این‌رو آشنایی با بخش‌های مختلف آن ضروری به نظر می‌رسد. با همین هدف اصطلاح‌ها و کلیدواژه‌های حقوقی مجلس شورای اسلامی برای آشنایی مخاطبان در این صفحه منتشر می‌شود.

جلسات مجلس

ماده 94 قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی درباره جلسات مجلس آورده است: انعقاد جلسات و اعتبار أخذ رأی منوط به حضور حداقل دوسوم مجموع نمایندگان است.

تبصره این ماده قانونی بیان می‌کند: برای ادامه مذاکراتی که منجر به اتخاذ تصمیم و یا أخذ رأی نمی‌شود حضور حداقل نصف نمایندگان کافی است.

تبصره دو ماده 94 نیز اضافه می‌کند: جلسات رسمی با تلاوت آیاتی چند از قرآن مجید به تشخیص هیئت رئیسه که حتی‌الامکان متناسب با جلسه آن روز باشد، آغاز خواهد شد.

ماده 95 قانون تصریح می‌کند: نمایندگان باید در روزی که قبلاً برای تشکیل جلسه رسمی معین می‌شود در مجلس حاضر شوند. در صورت تأخیر بدون عذر موجه از طرف هیئت رئیسه توبیخ خواهند شد.  همچنین هریک از نمایندگان که در موقع أخذ رأی با اعلام قبلی رئیس مجلس مبنی بر منع خروج از جلسه بدون عذر موجه خارج شود، مستحق توبیخ است و در صورت تکرار تأخیر و غیبت، مقررات آیین نامه از طرف هیئت رئیسه درباره او اجرا خواهد شد.  اسامی نمایندگانی که سه بار غیبت غیرموجه در یک ماه داشته باشند در روزنامه‌ها درج می‌شود.

ماده 69 آیین نامه داخلی مجلس می‌افزاید: تشخیص عده حضار با استفاده از تابلو است که در اول هر جلسه و قبل از أخذ آرا به وسیله رئیس جلسه باید اعلام شود.

تبصره این ماده بیان می‌کند: در صورتی که تابلو خراب شود، حداکثر تا پایان همان جلسه تشخیص عدد حاضران با دبیران خواهد بود و هیئت رئیسه موظف است قبل از انعقاد جلسه بعد به تعمیر و  اصلاح تابلو اقدام کند.

ماده 97 می‌گوید: حداکثر مدت برای هر جلسه رسمی چهار ساعت است که یکسره و یا با فاصله تنفس است. مگر در موارد ضروری که به تشخیص رئیس و تصویب مجلس خواهد رسید. غایبان بعد از تنفس نیز مشمول مقررات مربوط به غیبت و تأخیر خواهند بود.

تبصره یک آورده است: وقت دستور جلسات رسمی مجلس چنان تنظیم خواهد شد که جز در موارد اضطراری با اول وقت اداری نماز برخورد نداشته باشد.

تبصره 2 اضافه می‌کند: مجلس برای رسیدگی به طرح‌ها و لوایحی که در 6 جلسه به اتمام نرسد از جلسه هفتم همه روزه به جز روزهای تعطیل تشکیل می‌شود و افزایش ساعت هر جلسه با رأی مجلس است.

طبق ماده 98؛ اعضای هیئت رئیسه مجلس باید در ساعتی که قبلاً برای تشکیل جلسات تعیین می‌شود، حاضر شوند و در صورت تأخیر یا غیبت بدون عذر موجه با تشخیص رئیس بر طبق این آیین نامه جریمه می‌شوند.

براساس ماده 99؛ تشکیل جلسات و رعایت ترتیب مذاکرات و اجرای آیین‌نامه و حفظ نظم جلسه طبق این آیین نامه به عهده رئیس جلسه است.

در ماده 100 آیین نامه داخلی مجلس آمده است: دستور هفتگی مجلس باید به ترتیب وصول طرح‌ها و لوایح از کمیسیون‌ها و سایر موضوعات طبق این آیین نامه توسط هیئت رئیسه مجلس تهیه و پس از چاپ و توزیع بر تابلو مخصوص نصب شود. رعایت ترتیب مذکور الزامی است.

طرح‌ها و لوایحی که دارای اولویت باشند ممکن است بنا به تقاضای دولت و یا پانزده نفر از نمایندگان و با موافقت هیئت رئیسه خارج از ترتیب وصول، در صورت هفتگی مجلس قرار گیرد. گزارش‌های تحقیق و تفحص، تفریغ بودجه و کمیسیون‌ها به جز گزارش طرح‌ها و لوایح، خارج از نوبت در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد. این گزارش‌ها باید حداقل 48 ساعت قبل از طرح در مجلس چاپ و در اختیار نمایندگان قرار گیرد و خلاصه آن حداکثر به مدت نیم ساعت در جلسه قرائت و متن کامل گزارش در مشروح مذاکرات چاپ شود.

تبصره یک ماده 100 قانون می‌گوید: حداقل 50 نفر از نمایندگان می‌توانند از رئیس جلسه مجلس تقاضا کنند گزارش چاپ شده کمیسیون خارج از نوبت در دستور کار جلسه علنی قرار گیرد و رئیس درخواست متقاضیان را پس از صحبت یکی از متقاضیان و یک مخالف و یک موافق هر کدام به مدت پنج دقیقه به رأی می‌گذارد. در صورت تصویب، رسیدگی به گزارش مورد تقاضا در همان جلسه یا جلسه بعد شروع می‌شود و با اعمال مجدد این تبصره نمی‌توان آن را متوقف کرد.

تبصره 2 می‌افزاید: در صورتی که 50 نفر از نمایندگان برای طرح یا لایحه‌ای تقاضای اولویت کنند، هیئت رئیسه موظف است آن را در دستور هفتگی مجلس قرار دهد.

تبصره 3 این ماده تصریح می‌کند:هیئت رئیسه می‌تواند تمام یا بخشی از گزارش‌های واصله از دستگاه‌ها و سازمان‌هایی که طبق قانون موظف به ارائه گزارش به مجلس شورای اسلامی هستند را جهت قرائت  در دستور کار جلسه علنی قرار دهد و گزارش کامل آن را به کمیسیون‌های ذی‌ربط ارجاع نماید.

تبصره 4 تأکید می‌کند: تمامی گزارش‌هایی که در جلسه علنی مطرح می‌شود باید حداقل 24 ساعت قبل از طرح،‌ تکثیر و بین نمایندگان توزیع شود مگر مواردی که در این آیین نامه به صراحت برای آن زمان دیگری تعیین شده باشد.

ماده 101 قانون می‌گوید: گزارش نهایی کمیسیون اصل 90 قانون اساسی پس از ارائه به هیئت رئیسه مجلس، در صورتی که مربوط به عموم باشد، بدون رعایت نوبت در دستور کار قرار می‌گیرد و در اولین جلسه علنی قرائت خواهد شد.

براساس ماده 102؛ در صورت اضطرار که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای کتبی رئیس جمهور یا یکی از وزرا یا 10 نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود.  در این صورت تقاضا کنندگان ادله خویش را مبنی بر وجود شرایط اضطرار و اقتضای امنیت کشور و در نتیجه لزوم برگزاری غیرعلنی جلسه رسمی مجلس، حداکثر تا مدت 15 دقیقه، متوالی و یا متناوب در دو نوبت، ارائه و سپس یک نفر به عنوان مخالف حداکثر تا 15 دقیقه صحبت می‌کند. در صورت تصویب دو سوم حاضران، کار رسیدگی در جلسه غیرعلنی ادامه می‌یابد، در غیراینصورت جلسه به حالت علنی بازگشته و به روال عادی عمل می‌کند.

تبصره یک ماده 102 قانون می‌گوید: مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان برسد.

طبق تبصره 2؛ تشخیص شرایط اضطراری برای انتشار مذاکرات و مصوبات جلسات غیرعلنی برای اطلاع عموم با مجلس است که با پیشنهاد حداقل 10 نفر از نمایندگان و مذاکره به نحو مقرر در همین ماده، در جلسه غیرعلنی و تصویب اکثریت حاضران در مجلس عملی می‌شود.

ماده 103 تأکید می‌کند: رئیس هر جلسه قبل از ختم هر جلسه، روز و ساعت تشکیل و دستور جلسه بعد را اعلام می‌کند، که در صورت مذاکرات درج شود، مگر در موارد اضطراری (به تشخیص هیئت رئیسه) که حداقل 24 ساعت قبل از تشکیل جلسه، باید به طور رسمی اعلام شود.

ماده 104 بیان می‌کند: در صورتی که در مجلس بی‌نظمی و تشنج به وجود آید که مانع ادامه کار مجلس باشد و رئیس نتواند از آن جلوگیری کند، در جای خود قیام می‌کند. هرگاه برخاستن رئیس موجب آرامش نشود، جلسه را به مدت 15 دقیقه به عنوان تنفس تعطیل می‌کند و نمایندگان از جلسه خارج می‌شوند و پس از انقضای 15 دقیقه مجدداً جلسه تشکیل می‌شود. هرگاه بی‌نظمی و تشنج تجدید شود رئیس، جلسه را ختم و آن را به روز دیگری موکول می‌کند.

انتهای پیام/4034/