دانشگاه آزاد اسلامی با گسترش پژوهش برتر به دنبال حل چالش‌های ملی است/ دانشگاه آزاد اسلامی فضای ایجاد نوآوری را فراهم کرده است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا از روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در نخستین همایش فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی که صبح امروز در سالن همایش هتل فرهیختگان سازمان مرکزی برگزار شد، با سلام و درود به حضرت اباعبدالله الحسین (ع)، گفت: امام حسین (ع) جان خود را برای نجات بشر از گمراهی و ضلالت در صحرای کربلا فدا کردند و به تبع آن خداوند نعمت ولایت را به ما عطا فرمود که باید قدردان آن باشیم.

وی با اشاره به راهپیمایی بزرگ اربعین حسینی، اظهار کرد: این رخداد بزرگ، با عظمتی بی‌نظیر برگزار شد که باید از دو کشور ایران و عراق به خاطر ارائه خدمات به راهپیمایان تشکر کرد، البته ملت‌های مسلمان از کشورهای دیگر نیز در خلق این عظمت شریک بودند که قابل تحسین است. دانشگاه آزاد اسلامی نیز باید این حماسه بزرگ را به عنوان یک محور اساسی در حرکت‌های خود لحاظ کند.

دانشگاه آزاد اسلامی فضای ایجاد نوآوری را فراهم کرده است

طهرانچی ضمن تشکر از حمایت‌های دکتر ولایتی، گفت: بسی جای خرسندی است که رئیس هیئت مؤسس و هیئت‌امنای دانشگاه، شرایطی فراهم کرد تا دانشگاه آزاد اسلامی بتواند در کمال سلامت، یک فضای ایجاد نوآوری در مدیریت را مهیا کند. دکتر ولایتی با میدان دادن و اعتماد کردن به جوانان، یک مدیریت تحول‌گرا به وجود آورد و این کار مردان بزرگ است. تحولاتی در یک سال گذشته در این دانشگاه رقم خورده که بی‌شک بدون حمایت‌های دکتر ولایتی امکان‌پذیر نبود.

وی خاطرنشان کرد: دکتر دهقانی فیروزآبادی علی‌رغم جوان بودن، توانسته در صنعت، ایده‌های مؤثر خلق کند و امروز در دانشگاه آزاد اسلامی با یک تیم قوی به دنبال توسعه فناوری و نوآوری در این دانشگاه است.

عضو هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به تشکیل معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری در این دانشگاه، تصریح کرد: با این کار، برای نخستین بار دانشگاه آزاد اسلامی بدعت‌های غلطی را که در نظام آموزش عالی رشد کرده بود، کنار گذاشت و یک ساختار جدید خلق کرد. این ساختار با حمایت دکتر ولایتی انجام شد که امروز ثمره این اعتماد را می‌بینیم و ان‌شاءالله در سال پیش رو شاهد ثمرات بیشتری خواهیم بود.

طهرانچی در ادامه با اشاره به حدیث «العلم سلطان من وجده صال و من لم یجده صیل علیه» از امیرالمؤمنین (ع)، گفت: معنی این حدیث شریف این است که «علم قدرت است، هرکس دانش را به دست آورد، می‌تواند قدرتمندی و قدرت‌نمایی کند و هرکس آن را نیافت به زیر کشیده خواهد شد.» این موضوع بسیار حائز اهمیت است و باید بدان توجه ویژه شود.

برای صیانت از کشور، علم، صنعت و فناوری به صورت توامان ضرورت دارد

وی در ادامه با اشاره به دو نکته مهم در آیات قرآن کریم، خاطرنشان کرد: خداوند در آیات «وَعَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَکُمْ لِتُحْصِنَکُمْ مِنْ بَأْسِکُمْ فَهَلْ أَنْتُمْ شَاکِرُونَ» (و ما به داود صنعت زره ساختن برای شما آموختیم تا شما را از زخم شمشیر و آزار یکدیگر محفوظ دارد، آیا شکر به جای می‌آورید؟) و «وَاصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنَا وَوَحْیِنَا» (و (اکنون) زیر نظر ما و طبق دستور و الهام ما کشتی بساز)، به حضرت داود و نوح می‌فرماید ما به شما علم و صنعت آموزش دادیم و مردم شما باید از این موضوع شاکر باشند چرا که این صنعت و علم توانست از مردم شما صیانت کند. این آیات به ما نشان می‌دهد که برای صیانت از کشور، فقط به علم نیاز نداریم، بلکه صنعت و فناوری هم ضروری است.

دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال تحقق اهداف اسناد بالادستی نظام است

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه این دانشگاه بنا دارد اسناد بالادستی نظام را محقق کند، گفت: در دانشگاه آزاد اسلامی سندی خلق نمی‌کنیم، بلکه بر مبنای سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری، سیاست‌های کلی نظام در حوزه علم و فناوری، نقشه جامع علمی کشور و سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها حرکت خواهیم کرد. سیاست‌های کلی نظام در سال 1393 توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده و از وظایف دانشگاه‌هاست که این سیاست‌ها را اجرایی و عملیاتی کنند.

طهرانچی با تأکید بر اینکه نقشه جامع علمی کشور جهت دادن چرخه علم، فناوری و نوآوری به ایفای نقشی مؤثرتر در اقتصاد را به عنوان راهبرد کلان خود انتخاب کرده است، اظهار داشت: در این نقشه، سه راهبرد ملی مطرح شده که شامل «ترویج فرهنگ کسب و کار دانش‌بنیان و فرهنگ کارآفرینی، ارتقای توانایی علمی، فناوری و مهارتی افراد»، «افزایش نقش علم و فناوری در توانمندسازی و ارتقای بهره‌وری» و «تسهیل و کارآمدسازی فرآیند عرضه و تقاضا و انتقال و انتشار علم و فناوری و توسعه زیرساخت‌ها» است. این مباحث باید در دانشگاه مورد توجه جدی قرار گیرد.

عضو هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: یکی دیگر از موارد مهم در این سیاست‌ها، مربوط به بند 5 سیاست‌های کلی ابلاغی در حوزه علم، فناوری و آموزش عالی است و آن ایجاد تحول در ارتباط میان نظام آموزش عالی، تحقیقات و فناوری با سایر بخش‌ها با تأکید بر مواردی ازجمله افزایش سهم علم و فناوری در اقتصاد و درآمد ملی، ازدیاد توان ملی و ارتقای کارآمدی، حمایت مادی و معنوی از فرآیند تبدیل ایده به محصول، تحکیم و تعمیق پیوند حوزه و دانشگاه، تنظیم رابطه متقابل تحصیل با اشتغال و متناسب‌سازی سطوح و رشته‌های تحصیلی با نقشه جامع علمی کشور، تعیین اولویت‌ها در آموزش و پژوهش، حمایت از مالکیت فکری و معنوی، افزایش نقش و مشارکت بخش‌های غیردولتی در حوزه علم و فناوری و توسعه و تقویت شبکه‌های ارتباطات ملی و فراملی است. این موضوع نیز باید در دستورکار دانشگاه‌ها قرار گیرد.

وی با تأکید بر اینکه کشور ما در گذشته ریشه داشته و دارای صنعت و علم بوده، گفت: یکی از اشکالات کار در ایران این بوده که وقتی با غرب مواجه شدیم، کسانی که می‌خواستند دانشگاه را از غرب وارد کنند، آن را کپی کردند و تصور آنها این بود که ما دارای علم و صناعت نیستیم و مفاهیم را بد فهمیدند.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: نگاه این دسته از افراد، فن‌محور بود. متأسفانه دوران حضیض کشور ما وقتی شروع شد که با فن غرب مواجه شدیم و نگاه ما تنها به محصولات آنها بود و به صناعت و دانش خود توجهی نداشتیم. در واقع ما مفتون فن غرب شدیم و به عقبه آنها که تکنولوژی، فن‌شناخت و سیستم دانشی بود، توجهی نکردیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اعزام دانشجو در دوره قاجار تا پهلوی به غرب، گفت: این اعزام‌ها فقط در رشته‌های مهندسی، طب و نظامی بود و رشته‌های دیگر ازجمله فیزیک مورد غفلت واقع شده که کاری اشتباه بود. درواقع ما فقط رشته‌هایی را وارد کردیم که یک فن را به ما آموزش دهد و فرق بین علم و تکنولوژی را درک نکرده بودیم. اساساً ما تکنولوژی را علم کاربردی یا پژوهش کاربری ترجمه کردیم، در صورتی که تکنولوژی به معنی کاربست علم بود و همین موضوع‌ها مبنای رفتار غلط سیستم شد.

مرجعیت علمی در حال ظهور دوباره در ایران است

وی با اشاره به مقاله مجله نیچر در سال 2005 که به موضوع مرجعیت علمی جمهوری اسلامی ایران پرداخته بود، گفت: در این مقاله اشاره شده که مرجعیت علمی در حال ظهور دوباره در ایران است و تأکید کرد که تنها با ایجاد اختلافات سیاسی و تحریم‌های تدریجی می‌توان این مرجعیت را متوقف کرد. همچنین در این مقاله تأکید شده که علت پیشرفت علمی ایران، حمایت رهبر آن از جامعه دانشگاهی ایران است که مسیر پیشرفت کشور را توسعه علمی همه‌جانبه و درون‌زا می‌داند. این مقاله مرجعیت علمی ایران را خطرناک می‌داند، چرا که می‌گوید مردم ایران به تاریخ علم خود واقف هستند.

طهرانچی تأکید کرد: از این رو بسیار مهم است که ما به تاریخ علم خود در دوره‌های اسلامی مسلط باشیم، چرا که در نظریه اروپامحوری آمده که این موضوع را حذف کنند.

عضو هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه غرب مسیری در مبحث علم داشته و آن مسیر نظریه‌آفرین، علم فن‌آور و نوآور است، گفت: این مسیر به تبع انقلاب صنعتی رخ داده است. در انقلاب صنعتی یک مفهوم تحت عنوان فناوری مطرح شد که ما نتوانستیم این مفهوم را درک کنیم.

وی با بیان اینکه تکنولوژی مسیری را طی کرده و ما نیز با آن بیگانه نبوده‌ایم، تصریح کرد: کشور ما هیچ‌گاه در مسیر رشد تکنولوژی به دنبال سلاح نرفت و این از ویژگی‌های دوره اسلامی است که طی 500 سال با رشد علم، تنها با شمشیر جنگید؛ اما غرب جنگ‌های خود را با شمشیر شروع کرد و با بمب اتم ادامه داد. این در حالی است که سرعت دستاوردهای علمی ما در این زمان بسیار زیاد بوده است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه بزرگ‌ترین اختراع غرب پس از انقلاب صنعتی، روش اختراع بود، گفت: اختراع ما هنوز در کشور روش‌مند نیست. پژوهش و مقاله‌های ما روش‌مند است؛ اما نتوانسته‌ایم اختراع را روش‌مند کنیم، چرا که از ابتدا اشتباه بنا نهاده شده است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به یکی از صحبت‌های دکتر داوری از متفکران ایرانی درخصوص علم جدید، خاطرنشان کرد: به اعتقاد وی؛ علم جدید در اروپا با نظر تکنیک و بر اثر تلقی موجودات به عنوان منبع نیرو و به قصد تصرف در جهان و موجودات پدید آمده است. حتی در جایی هم که این علوم اخذ و اقتباس شد، این اقتباس را از تکنولوژی و برای تکنولوژی آغاز کردند. دکتر داوری در کتاب «سیر تجدد» تأکید می‌کند که اگر تکنیک نباشد، علم غرب مسئله ندارد اما ما با این مسئله درگیر نشده‌ایم.

طهرانچی خاطر نشان کرد: سه مفهوم «خلق دانش»، «کاربست دانش» و «کاربست کاربست دانش» در جهت درآمدزایی باید از لحاظ ذهنی جدا شود. در این صورت می‌توانیم بنیان‌ها را درست و بومی خلق کنیم. ما چندهزار سال است که مفهوم «بازار» را داریم. بازار در سنت ما یک مفهوم کاملاً بومی و اسلامی‌شده است. لذا باید در بازار دانش‌بنیان نیز مفاهیم ارزشی حاکم باشد.

لزوم توجه ویژه به مهارت، کارآفرینی، نوآوری و فناوری در دانشگاه

عضو هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به یکی از بندهای سند منتشرشده در سال 2010 در انگلستان، اظهار داشت: در این سند تأکید شده ما نیازمند گنجاندن دروس مهارتی بیشتری در آموزش‌های ارائه‌شده به دانشجویان هستیم. باید بدانیم چه چیز مانع شرکت‌های انگلیسی در گذار از صد میلیون دلار به یک میلیارد دلار می‌شود. شاید به خاطر فقدان مهارت‌های مدیریتی و کارآفرینانه باشد. این بند به‌خوبی نشان‌دهنده اهمیت و توجه به مهارت، کارآفرینی، نوآوری و فناوری در دانشگاه است. این موضوع تأکید دارد که اگر شرکت‌های شما ورشکست شدند، برای دلیل آن در بازار جستجو نکنید بلکه دلیل آن را باید در محیط‌های آموزشی پیدا کنید.

سراهای نوآوری، محیط کار را به دل دانشگاه آورده است

وی در ادامه با تأکید بر اینکه دانشگاه در نسل جدید شامل درهم‌تنیدگی دو محیط آموزشی و شغلی است، گفت: قبلاً محیط آموزشی، فرد را آماده می‌کرد و به محیط شغلی می‌فرستاد، اما امروز دیگر این دو محیط کاملاً درهم تنیده شده‌اند. سراهای نوآوری در دانشگاه آزاد اسلامی، محیط کار را به دل دانشگاه آورده است. مفهوم مرکز رشد را نیز به دانشگاه وارد کرده و این یعنی دانشگاه دیگر فقط کلاس درس نیست. بنا داریم محیط شغل را در محیط دانشگاه فراهم کنیم و این وظیفه را انجام دهیم، چرا که شغل قبل از اینکه حرفه باشد، یک مفهوم تربیتی است و برای این موضوع باید توجه و تلاش جدی در دانشگاه صورت گیرد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: در دانشگاه نسل جدید، فقط فارغ‌التحصیلی مطرح نیست بلکه یک دانش‌آموخته وارد محیط کار شده، مرکز رشد تأسیس کرده و با راه‌اندازی شرکت دانش بنیان، وارد بازار می‌شود. در واقع محیط آموزشی و شغلی یکی می‌شود. بنابراین باید در دوران تربیتی 14 تا 21 سالگی که دوران وزارت و رشد اجتماعی است، مفاهیم شغلی را به دانش‌آموزان و دانشجویان منتقل کنیم. ما در دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال تحقق این هدف هستیم.

طهرانچی خطاب به رؤسای واحدها و معاونان دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: دانشگاه آزاد اسلامی امروز صرفاً کلاس درس نیست، لذا سد و مانع آموزش‌های مهارتی و کارآفرین در دانشگاه نشوید، چرا که یکی از رسالت‌های این دانشگاه، همین آموزش‌ها است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه دانشگاه آزاد وارد شده تا یکی از وظایف خود که تربیت است را انجام دهد، اظهار داشت: یکی از ساحت‌های تربیتی، ساحت «اقتصادی و حرفه‌ای» است که در دانشگاه‌ها تعطیل است. دانشگاه باید بتواند معیشت را به دانشجویان آموزش دهد. به خاطر این مسئله است که تأکید داریم دانشگاه نباید صرفاً کلاس درس باشد.

عضو هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه، با بیان اینکه علم و فناوری دارای مفاهیم آموزش و پژوهش هستند، گفت: معاونت‌های موضوعی در دانشگاه آزاد اسلامی، معاونت‌های علمی هستند. بنابراین هم آموزش و هم پژوهش در این معاونت‌ها جای دارد.

وی با بیان اینکه هر فناوری، نوآوری نیست، تصریح کرد: فناوری وقتی به تجاری‌سازی ختم شود، نوآوری خواهد شد. برای همین ما اصرار داشتیم ساختار دانشگاه تغییر یافته و ساختار علمی و فناوری به وجود آید. معاونان پژوهشی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی هم مسئول پژوهش علمی هستند و هم مسئول پژوهش فناوری و نوآوری. پژوهش در حوزه تحصیلات تکمیلی در دسته اول جای می‌گیرد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: دانشگاه دارای آموزش، پژوهش و نظریه‌پردازی است. همچنین دانشگاه بستر علم، فناوری و نوآوری بوده و دانش‌آموخته کارآفرین و نوآوری را در درون خود جای داده است، اما نکته مهم این است که محیط‌های رشد آنها متفاوت است. معاون علوم انسانی و هنر و معاون علوم مهندسی و کشاورزی در دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال تربیت فن‌آور نیستند. آن‌ها می‌خواهند عالم تربیت کنند، اما معاون فناوری و نوآوری می‌خواهد فن‌آور، کارآفرین و نوآور تربیت کند. این مطلب به خوبی ضرورت تغییر ساختار در دانشگاه را نشان می‌دهد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به چشم‌انداز دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه علم و فناوری، گفت: ما باید با گسترش پژوهش برتر، کار در سراسر بخش‌ها و با شیوه‌های راهبردی و میان رشته‌ای به یک پیشتاز در حل چالش‌های ملی مبدل شویم. ما باید به خلق ایده‌های بزرگ و دانش ادامه داده و این ایده‌ها و حتی ایده‌های دیگران را به کار گیریم تا بتوانیم منافع آن را برای جامعه و اقتصاد به ارمغان آوریم.

طهرانچی تأکید کرد: دانشگاه باید با حفظ و ارتقای جایگاه برجسته‌اش در پژوهش فناوری و نوآوری و با ارائه تصویری از خود به عنوان جایگاهی باکیفیت در امر تولید فناوری، به آهنربایی برای جذب سرمایه‌های ملی تبدیل شود. ما باید واحدهای دانشگاهی پیشرفته‌ای داشته باشیم که همکاری بسیاری با بخش‌های مختلف داشته و افراد بسیار ماهر و کارآفرین به جامعه تحویل دهند.

عضو هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: بودجه‌های صندوق پژوهش و فناوری، اثرات اقتصادی و اجتماعی ازجمله افزایش بهره‌وری و کسب‌وکارهای موجود، جذب سرمایه از بازار و خلق کسب‌وکارهای جدید، عرضه افراد بسیار ماهر به بازار کار و عرضه منافع اجتماعی به معنای خاص و عام آن از طریق ارتقای سیاست عمومی و خدمات عمومی را به دنبال دارد.

وی با تأکید بر اینکه پژوهش باید به ایجاد ظرفیت تولید دانش فنی بینجامد، گفت: دانشگاه آزاد اسلامی در این راستا تلاش خواهد کرد و در همین رابطه باید از 14 سالگی در مدارس، بحث فناوری و نوآوری را آغاز کنیم.

انتهای پیام/4040/