هفتمین خوان سفر رئیس‌جمهور به نیویورک/ دستاورد 6 مأموریت قبلی روحانی به سازمان ملل چه بود؟
گروه سیاسی خبرگزاری آنا- معصومه رضائیان؛ مجمع عمومی سازمان ملل متحد از ارکان مشورتی میان کشورهای جهان است که هر سال در نیویورک و محل استقرار این سازمان تشکیل می‌شود.
تاکنون 73 نشست مجمع عمومی در سازمان ملل متحد برگزار شده که سهم رئیس دولت تدبیر و امید 6 حضور بوده و حسن روحانی امسال با سفر به نیویورک هفتمین حضور خود در این نشست بین‌المللی را رقم خواهد زد.
امسال با توجه به رفتارهای ضدونقیض رئیس جمهور آمریکا، اعلام شد ویزای سفر هیئت ایرانی برای سفر به نیویورک با مشکل مواجه بوده و ممکن است سفر رئیس جمهور برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل لغو شود.
چهارشنبه 27 شهریور اما خبری از هواپیمای شخصی ترامپ منتشر شد که به خبرنگاران گفته بود، اجازه حضور ظریف و روحانی به نیویورک داده می‌شود، بنابراین طبق برنامه محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه صبح جمعه و رئیس‌جمهوری روز دوشنبه اول مهرماه تهران را به مقصد مقر سازمان ملل ترک کردند.
حسن روحانی در این سفر به‌عنوان نماینده عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران، در مجمع عمومی سازمان ملل سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی را در محورهای گوناگون به سمع مقام‌های عالی دیگر کشورها می‌رساند و مواضع بین‌المللی کشورمان را برای آنان تبیین می‌کند.
آن‌چه در ادامه می‌خوانید مروری بر سخنان 6 سال گذشته رئیس جمهور در مقر سازمان ملل است.
ناکامی چند دهه تلاش بین‌المللی برای ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در غرب آسیا
نخستین حضور روحانی به اولین سال ورودش به پاستور بازمی‌گردد. سال 92 هم‌زمان با برگزاری شصت‌‌و‌هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل، روحانی برای نخستین بار در این نشست به ایراد سخن پرداخت.
خلع سلاح هسته‌ای مهم‌ترین محور سخنان رئیس جمهور در این اجلاس بود که بر ضرورت تمرکز تلاش‌های بین‌المللی برای خلع و امحای تسلیحات هسته‌ای و منع گسترش این سلاح‌ها تأکید کرد و گفت: «هزاران سلاح هسته‌ای همچنان بزرگترین تهدید علیه صلح به شمار می‌رود و حدود 4 دهه تلاش بین‌المللی برای ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در غرب آسیا با ناکامی مواجه شده است».
وی در گام نخست سخنان خود آغاز هر چه سریع‌تر مذاکرات در کنفرانس خلع سلاح در خصوص کنوانسیون جامع سلاح‌های هسته‌ای به منظور منع در اختیار داشتن و مالکیت، توسعه، تولید، به دست آوردن، آزمایش، انباشت، انتقال، استفاده یا تهدید به استفاده از این سلاح‌ها و فراهم ساختن زمینه امحای کامل آنها را مطالبه کرد.
روحانی در بخش دیگری از سخنانش پیشنهاد تعیین روز 26 سپتامبر هر سال به‌عنوان روز بین‌المللی امحای کامل سلاح‌های هسته‌ای را ارائه داد و در ادامه برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی در سطح مقامات عالی‌رتبه در پنج سال آینده، به منظور ارزیابی پیشرفت‌های حاصله در خصوص خلع سلاح هسته‌ای را خواستار شد.
باز شدن پای ژنرال‌ها به منطقه و استقبال دیپلمات‌ها!
حسن روحانی در دومین سال حضورش با حضور در شصت‌و‌نهمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در جمع سران کشورهای جهان، مواضع جمهوری اسلامی ایران را در عرصه‌های منطقه‌ای و جهانی برای مقام‌های جهانی تشریح کرد و با انتقاد از تقویت تروریست در منطقه غرب آسیا گفت: من از منطقه‌ای می‌آیم که بخش‌های مهمی از آن در آتش تندروی و افراط می‌سوزد. در شرق و غرب کشور من، افراطی‌گری، همسایگان ما را تهدید می‌کند. وی توسعه عدالت را راهی برای ریشه‌کن کردن تروریست‌هایی عنوان می‌کند که به نام دین، خون می‌ریزند و به نام اسلام سر می‌بُرند.
روحانی در این اجلاس تأکید می‌کند: اشتباهات راهبردی آمریکا در مسائل غرب آسیا و آسیای مرکزی و قفقاز، این نقطه را به بهشت تروریستها و افراطیون بدل کرده است. تجاوز نظامی به افغانستان و عراق و مداخلات‌های نادرست در تحولات سوریه نمونه‌های روشنی از این راهبرد غلط در منطقه است.
رئیس جمهور می‌افزاید: «وقتی پای ژنرال‌ها به منطقه باز شد، انتظار نداشته باشید دیپلمات‌ها به استقبال آنان بروند. وقتی جنگ شروع شد، دیپلماسی به پایان می‌رسد. وقتی تحریم آغاز شد، نفرتِ عمیق از تحریم‌کنندگان هم، شروع می‌شود. وقتی فضای خاورمیانه امنیتی شد، پاسخ آن هم امنیتی می‌شود.
نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل در بخشی از سخنان خود تصریح می‌کند: در منطقه پرآشوب و پرتلاطم غرب آسیا، ایران یکی از باثبات‌ترین و امن‌ترین کشورهای منطقه است؛ لذا کشورهای منطقه باید در نظر داشته باشند که همه ما در یک کشتی نشسته‌ایم، در مسائل سیاسی و اجتماعی، تا امنیتی و نظامی، ما نیازمند همکاری‌های گسترده برای دستیابی به تفاهم مشترک و دائمی هستیم و جمهوری اسلامی ایران در تمامی عرصه‌ها، مبنای حل مشکلات را تعامل و اعتمادسازی پایدار میان قدرت‌های منطقه‌ای می‌داند.
مذاکرات هسته‌ای از دیگر محورهای گفتگوی روحانی در این اجلاس بود. او هرگونه تأخیر در حصول توافق نهایی در مذاکرات هسته‌ای را هزینه‌زا برای دنیا دانست و تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران به گواهی همه ناظران بین‌المللی، با صداقت و اقتدار به تعهدات خویش عمل کرده است. اگر چه طرف مقابل، با برخی اظهارات و اقدامات، به تردید در عزم و واقع‌بینی خویش دامن زده است. ما به ادامه برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود، شامل اِعمال حق غنی‌سازی و سایر حقوق هسته‌ای در خاک ایران، در چارچوب مقررات بین‌المللی، مصمم هستیم. ما با انگیزه مثبت، حسن‌نیت و جدیت، به تداوم مذاکرات هسته‌ای با کشورهای طرف مذاکره، بر مبنای اعتماد متقابل، رفع دوسویه ابهامات، موضع برابر، احترام متقابل و اصول پذیرفته شده بین‌المللی، پایبندیم.
منا سایه سنگین سومین سفر روحانی به نیویورک!
هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد ششم مهر سال 94 با فاجعه جانکاه و تأسف‌بار منا و به شهادت رسیدن جمع کثیری از هم‌وطنان‌مان مصادف شد. روحانی در زمان سخنرانی خود ابعاد فاجعه جان باختن و مجروح شدن هزاران انسان بی‌گناه از چهارگوشه جهان در عربستان را فراتر از یک سانحه طبیعی و محلی عنوان کرد و خواستار برخورد جامعه جهانی با چنین جنایتی شد و اشاره کرد متأسفانه مجریان بی‌کفایت حج حتی از شناسایی مفقودان و بازگرداندن پیکر قربانیان به خانواده‌های عزادارشان دریغ کردند.
روحانی در این سخنرانی با اشاره به این‌که قطعنامه 2231 شورای امنیت می‌گوید: این قطعنامه با وجود برخی کاستی‌های جدی، تحولی مهم و مبنایی برای لغو قطعنامه‌های تحریم علیه ایران بود. تحریم‌های شورای امنیت و نیز تحریم‌های یک‌جانبه برخی کشورها بر اساس توهمات و اتهامات بی‌پایه اِعمال شدند و شرایط سختی را به مردم ما تحمیل کردند. اما این تحریم‌ها هیچ‌گاه در سیاستی که اتخاذ کرده بودیم و در نحوه برخورد ما با مذاکرات، مؤثر نبودند. ما در این مذاکرات ثابت کردیم که روی میز ایران، چیزی جز منطق، استدلال و اخلاق و نیز در صورت لزوم، دفاعِ مشروع و قاطع از خود و منافع خویش در برابر هر گونه تجاوز چیز دیگری وجود ندارد. که نهایتاً ایالات متحده نیز وادار شد تا تحریم و فشار را کنار گذاشته و میز مذاکره را برگزیند.
رئیس جمهور ادامه می‌دهد: ۷ کشور و اتحادیه اروپایی در این مذاکرات، زمان و سرمایه دیپلماتیک فراوانی صرف کردند و لذا باید برای حفظ و اجرای توافق نیز، تمام تلاش خود را به‌کار گیرند. ما هم‌چنین انتظار داریم کشورهای هسته‌ای گام‌های لازم را در جهت اجرای تعهدات خود بر طبق ماده 6 ان‌پی‌تی، یعنی خلع سلاح کامل هسته‌ای، بردارند. هم‌چنین انتظار داریم که آنها در جهت ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در خاورمیانه، نقشی مثبت ایفا کنند و اجازه ندهند رژیم صهیونیستی همچنان، تنها مانع بر سر راه تحقق این مهم باشد.
وی می‌افزاید: خطر بزرگ و اصلی در جهان امروز آن است که سازمان‌های تروریستی به حکومت‌های تروریستی تبدیل شوند. ما متأسفیم که قیام‌های ملی در منطقه ما توسط تروریستها به انحراف کشیده شدند و به جای صندوق رأی، اسلحه و ترور سرنوشت ملت‌ها را می‌خواهد تعیین نماید. پیشنهاد می‌کنیم مبارزه با تروریسم به یک سند و قاعده الزام‌آور بین‌المللی بدل شود و هیچ دولتی حق نداشته باشد از تروریسم به‌عنوان یک روش مداخله‌جویانه در امور ملت‌ها حمایت کند و آماده‌ایم برای نابودی تروریسم و بسترسازی برای تحولات دموکراتیک در منطقه کمک کنیم و اجازه ندهیم اسلحه به ابزار تحول، بدل شود.
رئیس جمهور عراق، سوریه و یمن را مدل‌های یکسانِ بحران‌آفرینی از طریق ترور، افراطی‌گری، خشونت، کشتار، تجاوز، و بی‌تفاوتی جامعه جهانی در قبال آنها معرفی و اضافه می‌کند: فراموش نکنیم ریشه‌های جنگ و ویرانی و ترور امروز، در اشغالگری و تجاوز و مداخلات نظامی دیروز نهفته است. اگر تجاوز نظامی آمریکا به افغانستان و عراق نبود و اگر حمایت بی‌حساب آمریکا از اقدامات ضد انسانی رژیم صهیونیستی علیه ملت مظلوم فلسطین نبود، امروز تروریستها بهانه‌ای برای توجیه جنایات خود نمی یافتند.
برنامه جامع اقدام مشترک نمونه‌ای موفق از سیاست اعتدال!
رئیس دولت تدبیر و امید در هفتاد‌و‌یکمین نشست مجمع عمومی ملل متحد در سال 95 از شتاب حیرت‌آور خشونت در منطقه عرب آسیا و شمال آفریقا انتقاد کرد و گفت: میلیون‌ها سوری، آواره بیابان‌ها و دریا‌ها شده و صدها هزار انسان به خاک و خون غلتیده‌اند؛ مردم عراق از هر قوم و طایفه، نگران تمامیت ارضی و آینده کشور خود هستند؛ مردم بی‌دفاع یمن روزانه آماج بمباران‌های ویران‌گر هستند و افغانستان هنوز در پی چند دهه اشغال و جنایت، از رنج خشونت و ترور نیاسوده است و فلسطینیان مظلوم هنوز در بند آپارتاید رژیم غاصب صهیونیستی هستند.
روحانی در سومین سال حضورش در سازمان ملل بار دیگر برنامه جامع اقدام مشترک را نمونه‌ای موفق از سیاست اعتدال معرفی و اذعان می‌کند: این توافق با طراحی سازوکارهای اعتمادساز، پایان دادن به اتهامات جعلیِ «ابعاد احتمالی نظامی» و پذیرش اعمال حق غنی سازی، بر برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران مهر تأیید زد!
رئیس جمهور به اهمال نسبت به اجرای برجام از سوی آمریکا هم اشاره می‌کند که اعتراض جامعه جهانی را برخواهد انگیخت! تعلل ایالات متحده در اجرای تعهدات قانونی اشتباهی راهبردی است که باید فوراً جبران شود.
ایران صف مقدم مبارزه با تروریسم در غرب آسیا
هفتاد‌ودومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل که حسن روحانی در آن حضور داشت مصادف با آغاز مأموریت گوترش در رأس مجمع همراه شد. نماینده جمهوری اسلامی در این نشست، ایران را پرچم‌دار تسامح در حق ادیان و اقوام مختلف معرفی کرد و گفت: ما همان ملتی هستیم که یهودیان را از رنج اسارت بابلی نجات دادیم؛ ارمنیان مسیحی را با آغوش باز در میان خویش، پذیرفتیم و در میان خود یک قاره فرهنگی و تنوعی کم نظیر از اقوام و ادیان را جای داده‌ایم و امروز در صف مقدم مبارزه با تروریسم و تندروی مذهبی در غرب آسیا قرار داریم.
وی در سخنرانی سال 96 هم به دفاع از برجام پرداخت و گفت: برجام ایجاد یک تعامل نو در مناسبات جدید جهانی است. ما ده‌ها قرارداد توسعه با دولت‌های توسعه‌یافته شرق و غرب بسته‌ایم! به‌صراحت می‌گویم جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری نخواهد بود که برجام را نقض کند ولی در مواجهه با نقض آن عکس‌العملی متناسب و قاطع نشان خواهد داد.
روحانی تأکید می‌کند: اگر این توافق به دست «نااهلان عرصه سیاست» از بین برود، مایه تأسف است و دنیا فرصت بزرگی را از دست خواهد داد؛ اما چنین اقدامی هرگز قادر نخواهد بود جمهوری اسلامی ایران را از مسیر پیشرفت و تعالی خود باز دارد. دولت جدید آمریکا با پیمان‌شکنی و نقض تعهدات بین‌المللی، فقط اعتبار جهانی خود را می‌شکند و اعتماد دولت‌ها و ملت‌ها نسبت به هر گونه مذاکره و تعهدات آینده خود را از دست می‌دهد.
رئیس جمهور با اشاره به بدعهدی آمریکا در نقض معاهده برجام و بهانه‌تراشی‌های رئیس جمهور جدید آمریکا در مجمع عمومی اعلام می‌کند: توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران، از جمله توانمندی‌های موشکی، تنها جنبه دفاعی و بازدارندگی داشته و برای حفظ صلح و ثبات در منطقه، و جلوگیری از ماجراجویی بی‌خردان، هدف‌گذاری شده است. بی‌ثباتی و خشونت‌ورزی در منطقه با مداخله نظامی قدرت‌های فرامنطقه‌ای تشدید خواهد شد.
روحانی تصریح می‌کند: تحریم‌های اقتصادی نه تنها مایه توقف ایران نشد، بلکه عزم ملی را برای تقویت تولید ملی راسخ‌تر کرد. دستیابی به بالاترین نرخ رشد جهانی در سال گذشته نشان داد که اقتصاد ایران می‌تواند با ظرفیت رشد یک تریلیون دلاری در بیست سال آینده، امیدبخش‌ترین اقتصاد نوظهور جهان شود. ایران با برخورداری از بزرگترین ذخایر گازی جهان و نفت فراوان، آمادگی دارد که در یک همکاری بلندمدت، به امنیت انرژی جهانی کمک کند و با سرمایه‌گذاری مشترک در زیرساخت‌های حمل و نقل دریایی، ریلی و جاده‌ای، ظرفیت کریدورهای ترانزیت بین‌المللی را ارتقا بخشد.
ترامپ اصل حقوقی مسئولیت دائمی دولت‌ها را نمی‌شناسد
روحانی سال 97 در ششمین حضور خود در هفتاد‌و‌سومین مجمع عمومی سازمان ملل به خروج یک‌طرفه آمریکا از برجام اشاره کرد و گفت: دولت ایالات متحده آمریکا، هیئت حاکمه کنونی خود، عزم آن دارد که تمامی نهادهای بین‌المللی را بی‌خاصیت سازد. این دولت درحالی‌که برخلاف قواعد و حقوق بین‌الملل، از یک توافق چندجانبه مصّوب شورای امنیت خارج شده، جمهوری اسلامی ایران را به گفتگوی دوجانبه می‌خواند. دولتی که هنوز به دولت بودن خود آگاه نیست و عهد و پیمان سَلَف خود را نقض می‌کند و اصل حقوقیِ مسئولیت دائمیِ دولت‌ها را نمی‌شناسد. دولتی که به مشورت نخبگان، بها نمی‌دهد؛ از ایران می‌خواهد با او گفت‌وگو کند!
وی خطاب به حضار مجمع عمومی سازمان ملل می‌افزاید: با چه معیاری می‌توانیم با چنین دولتِ بدعهدی، عهدِ جدیدی ببندیم! هرگونه گفتگویی باید در تداوم برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت باشد، نه با اِعراض از آن و بازگشت به گذشته، که این ارتجاعی بزرگ است. دولت فعلی آمریکا به بهانه‌های واهی با نقض تعهدات خود، از این توافق خارج شد. سازمان ملل متحد نباید اجازه دهد که مصوباتش، گروگانِ بازی‌های انتخاباتی و تبلیغاتی برخی اعضا شود. ما از حمایت جامعه جهانی و تلاش‌های اتحادیه اروپا، روسیه و چین در حمایت از اجرای برجام، قدردانی کرده و تحقق کامل تعهداتِ مصرح در آن را، شرط بقای این دست‌آوردِ مهم دیپلماسی می‌دانیم.
رئیس جمهور خاطرنشان می‌کند: جنگ اقتصادی که آمریکا تحت عنوان تحریم‌های تازه، آغاز کرده نه تنها مردم ایران را هدف قرار داده، بلکه آثار زیان‌باری برای مردم کشورهای دیگر داشته و در روند تجارت جهانی، اِخلال کرده است. ملت ایران در خلال چهل سال گذشته نشان داده که علیرغم سختی‌ها و تنگناهای ناشی از تحریم‌ها، همچنان مقاوم است و می‌تواند از این مرحله دشوار نیز به خوبی عبور کند. تاریخ هزاران ساله کشور ما نشان می‌دهد که ایران و ایرانی، در مقابل طوفان حوادث هرگز نشکسته و حتی سر خم نکرده است.
وی خطاب به آمریکایی‌ها می‌گوید: از شما دعوت می‌کنیم به قطعنامه ۲۲۳۱ و میز مذاکره‌ای که آن را برهم زدید، بازگردید. اگر از برجام می‌ترسید به مصوبه شورای امنیت بازگردید. برای گفتگو نیاز به گرفتن عکس‌های دونفره نیست، می‌توان در همین جا و در مجمع عمومی، سخنِ یکدیگر را شنید. به صراحت اعلام می‌کنم که موضوع امنیت بین‌الملل، بازیچه سیاستِ داخلی آمریکا نیست. سخن ما روشن است تعهد در برابر تعهد، نقض در برابر نقض،تهدید در برابر تهدید و گام در برابر گام، به جای حرف در برابر حرف!
باید دید هفتمین سفر روحانی به نیویورک با چه سوغاتی برای کشور و جهان همراه است. البته امروز او در سخنرانی رژه نیروهای مسلح اعلام کرد که طرحی برای ایجاد امنیت خلیج فارس با حضور تمام کشورهای همسایه ایران به سازمان ملل متحد ارائه خواهد کرد.
انتهای پیام/4034/پ
انتهای پیام/