سرچشمه شعری حافظ و شهریار مشترک است/ راز محبوبیت شاعر حیدربابا چیست؟
علیرضا بدیع در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، درباره علاقه استاد محمدحسین شهریار به اشعار حافظ گفت: شهریار ارادت تام و تمامی به حافظ داشته است. او شیفته حافظ بوده و بارها در آثاری که درباره ایشان ساخته و نوشته شده به این علاقه اشاره شده است. از ویژگی‌های شعرهای حافظ این است که علی‌رغم این‌که شعرهای آن تغزلی و عاشقانه است به‌نوعی دغدغه‌های اجتماعی و سیاسی را هم در شعر خود گنجانده است. شهریار هم به لحاظ تغزل و هم انعکاس مباحث و مسائل اجتماعی و سیاسی مشابه حافظ فکر میکند و سرچشمه شعری آن‌ها مشترک است.
وی با بیان این‌که شهریار در بسیاری از غزلیاتش به‌نوعی به استقبال حافظ رفته و سعی کرده است بر مبنای طرح غزل، وزن و قافیه اشعار حافظ شعری بسراید، عنوان کرد: شهریار چون خودش عامدانه به استقبال اشعار حافظ می‌رفت در خلال آن شعر اشاراتی به اشعار حافظ و خود حافظ دارد؛ به‌‌عنوان نمونه در شعر معروف «علی ای همای رحمت» بیتی از حافظ را آورده و چنین نمونه‌هایی به وفور در اشعار ایشان وجود دارد. شهریار پیر، مراد و مرشد خودش را حافظ می‌دانسته و شیوه رندی و سلوک را از حافظ تقلید کرده است.
شعر شهریار، مغموم و مثل پرنده‌ای است که در کنج قفس گیر افتاده، اما شعر حافظ پرنده‌ای است که امید به پرواز دارد و از قفس بیرون را نگاه میکند
این شاعر جوان ضمن بیان این نکته که اشعار شهریار باید از منظر صنایع ادبی مثل تضمین و تلمیح مورد بررسی قرار گیرد، اظهار کرد: همان‌طور که در شعر حافظ شخصیت‌هایی مثل قلندر، پیر خرابات، محتسب و ... را می‌بینیم شهریار هم از این عناصر و بن‌مایه‌های ادبیات عارفانه و عاشقانه در شعر خودش استفاده کرده و تقریباً همه شخصیت‌هایی که در شعر حافظ مورد قبول واقع شده در شعر شهریار هم مورد قبول واقع شده و همه آن شخصیت‌هایی که حافظ به آن‌ها تاخته و آن‌ها را ذم می‌کرده در شعر شهریار هم مذموم هستند.
بدیع در مقایسه‌ای کوتاه بین شعر حافظ و شهریار تشریح کرد: شهریار بین شعرای غزل‌سرای معاصر شاعر درجه یکی نیست و شاید در بین معاصران مثلاً حسین منزوی و کسان دیگری را بالاتر از او داریم؛ شعر شهریار یک شعر عاشقانه ساده و یک لایه است اما شعر حافظ شعری عمیق، چندوجهی و چندبعدی است که استعاره، سمبل، کاراکتر، چندصدایی، لحن، بیان و صنایع لفظی و معنوی منسجم است که همه این‌ها در شعر حافظ به حد اعلی وجود دارد. خود شهریار در این زمینه ادعایی ندارد. شعر او یک شعر ساده و پرسوز و گداز معاصر است و به خاطر این سوز و گداز، خلوص و عشقی که دارد محبوب و همه‌گیر شده است.
وی در تشریح دلایل همه‌گیر شدن شعر شهریار اظهار کرد: مردم این سوز و گداز در شعر را دوست دارند و اساساً خود شهریار هم می‌دانسته که حالت شاگردی و ملازمت را در برابر حافظ دارد و از او به‌‌عنوان پیر و مراد خودش یاد می‌کرده و اصلاً قصد پنجه درافکندن با حافظ را نداشته و چندین پله پایین‌تر از حافظه قرار گرفته است. شهریار هیچگاه به این دلیل سرخورده و ناامید نمی‌شود. شعر شهریار یک شعر پرسوز و گداز و خیلی اوقات منفعل و مغموم است؛ مثل پرنده‌ای که در کنج قفس گیر افتاده است، اما برعکس شعر حافظ یک شعر پویا، زنده و امید پرواز دارد و از قفس به بیرون نگاه میکند و راه‌های پر زدن از قفس را به مخاطب خودش گوشزد میکند.
این شاعر جوان گفت: چیزی که حافظ را در قله قرار داده است شبکه‌های معنایی گسترده در شعر اوست در شعر حافظ کلمات و معانی درهم تنیده شده درحالی‌که در شعر شهریار این بن‌مایه و شبکه‌های گسترده تداعی معانی را پیدا نمی‌کنید.
شهریار هم به لحاظ تغزل و هم انعکاس مباحث و مسائل اجتماعی و سیاسی مشابه حافظ فکر میکند
بدیع خاطرنشان کرد: شعر«ای وای مادرم» شهریار به نظر من بهترین و زیباترین شعری است که در طول تاریخ ادبیات درباره مادر سروده شده و محال است کسی آن را بخواند و اشکش جاری نشود. علاوه بر این، من تا به حال شعری به استحکام و زیبایی شعری که شهریار درباره پدر سروده است، نشنیده‌ام.
انتهای پیام/4028/
انتهای پیام/