تعزیه قلمرو نمایش است نه تاریخ/ حال تعزیه خوب نیست

به گزارش خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، «شب تئاتر» شامگاه شنبه در هشتمین برنامه از سری جدید خود با اجرای منوچهر اکبرلو و موضوع «تعزیه» میزبان داود فتحعلی بیگی، پژوهشگر شبیه‌خوانی بود.

فتحعلی بیگی در ابتدا درباره وضعیت فعلی تعزیه گفت: شاید به جهت کمی، حال تعزیه خوب باشد ولی به لحاظ کیفی حالش خوب نیست. به دلیل اینکه متأسفانه بسیاری از پیشکسوتان و اهالی فن از بین ما رفته‌اند و جایی برای یادگیری علاقه‌مندان نبوده است، بنابراین خیلی‌ها به فیلم‌های موجود بسنده می‌کنند که برخی از آن‌ها به لحاظ کیفی خیلی مطلوب نیستند.

درس 2 واحدی آشنایی با تعزیه را در دانشگاه تهران حذف کرده‌اند!!

این پژوهشگر شبیه‌خوانی در مورد به سرانجام نرسیدن تلاش‌هایش در باب نظام‌مند کردن آموزش تعزیه توضیح داد: ما بیش از 300 سال، به وسعت این سرزمین، از این پدیده هنری سند داریم. با کار چند نفر حق مطلب درباره این پدیده ادا نمی‌شود ولی به برکت قیام امام حسین (ع) تعزیه هنوز نفسی می‌کشد اما از بین بیش از 500 مجلس جداگانه با عنوان مستقل تعزیه، 20 تا بیشتر اجرا نمی‌شوند. مطمئناً باید مرکزی برای آموزش و آفرینش و پژوهش تعزیه وجود داشته باشد. متأسفانه در دانشگاه‌های ما نه‌تنها هیچ آموزشی در این مورد داده نمی‌شود بلکه همان 2 واحد آشنایی با تعزیه را نیز در دانشگاه تهران حذف کرده‌اند. اگر چنین پدیده‌ای در هر کجای دنیا بود امکان نداشت به آن بی‌توجهی کنند. تعزیه حتی به ثبت جهانی هم رسید ولی هیچ اتفاقی برایش نیفتاد.

وی بر حفظ قراردادها (مانند چینش صحنه و بازی بازیگر) در نمایش‌های آئینی سنتی تأکید کرد و گفت: تعزیه نمایشی چهارسویه است که باعث قوی شدن ارتباط با تماشاگر می‌شود اما تئاتر صحنه‌ای یک‌سویه است. اغلب نمایش‌های آئینی و سنتی دنیا مبتنی بر قرارداد هستند و بدون آن چیزی از نمایش باقی نمی‌ماند.

فتحعلی بیگی درباره اعتقاد برخی علمای مذهبی بر وهن تاریخ دانستن تعزیه گفت: فتوای خیلی از مراجع این است که به‌شرط اینکه موجب وهن مذهب نباشد به تعزیه‌خوانی جواز می‌دهند. گفتگوهای تعزیه زبان حال است چون قلمرو نمایش است نه تاریخ. البته برخی از مجالس ریشه‌اش وقایع تاریخی است اما تعزیه‌نویس ناچار شده است از تخیل خود استفاده کند.

در پایان فتحعلی بیگی تهیه فیلم‌های آموزشی برای تعزیه را راهکاری برای حفظ این هنر بیان کرد.

«شب تئاتر» از مجموعه «شب‌های هنر» محصول گروه ادب و هنر شبکه 4 سیما است که شنبه‌ها ساعت 23 به‌صورت زنده روی آنتن می‌رود. تهیه‌کنندگی این برنامه را امین اشرفی بر عهده دارد و سردبیری و اجرای آن را منوچهر اکبرلو عهده‌دار است.

انتهای پیام/4072/پ