همه اظهارات متناقض دولتمردان درباره برجام/ چه خبر از «هیچی» که قرار بود برای مردم رفاه بیاورد؟!

گروه سیاسی خبرگزاری آنا، «بنده معتقدم مذاکره با آمریکا راحت‌تر از مذاکره با اروپاست». این صحبت‌های حسن روحانی قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1392 است. او این سخنان را در اردیبهشت ماه 6 سال پیش در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف بیان کرد.

البته حسن روحانی در ادامه تأیید سخنان خودش در باب مفید بودن مذاکره از سوی ایران با آمریکا سخن دیگری هم به زبان آورده است. او در جمع دانشجویان در پاسخ به سؤالات دانشگاهیان که می‌پرسند از مذاکره با اروپا در سال 1382 تا 1384 چه آورده نصیب تیم مذاکره‌کننده ایران شد، می‌گوید: «آمریکایی ها کدخدای ده هستند، با کدخدا بستن راحت‌تر است»!

حسن روحانی با شعار «تعامل با جهان» و حل مشکلات معیشتی مردم ایران از طریق مذاکره هسته‌ای در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1392 پیروز شد. او در مبارزات انتخاباتی همین سال در برنامه گفتگوی ویژه‌ای خبری به این نکته اشاره می‌کند که «سانتریفیوژ باید بچرخد، چرخ زندگی مردم هم باید بچرخد».

او در مبارزاتی انتخاباتی سال 1392 به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در دولت نهم و دهم هم حمله می‌کند و آن را صرفاً به خواند بیانیه‌ای در مقابل تیم مذاکره‌کننده آمریکا تشبیه کرده و دولت آینده تدبیر و امید را کلید حل مشکلات هسته‌ای می‌داند. او در برنامه‌ مبارزاتی خود با نشان دادند کلید گفته بود: «شما بدانید (با این کلید) مسئله هسته‌ای و تحریم‌ها هم حل خواهد شد و رونق اقصادی هم ایجاد خواهد شد».

دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی بعد از روی کارآمدن در خرداد سال 1392 تیم ویژه‌ای برای مذاکره با 6 کشور جهان و دخیل در پرونده‌ هسته‌ای تشکیل داد. رئیس‌جمهور پرونده هسته‌ای ایران را از شورای عالی امنیت ملی گرفته و هدایت مذاکرات را به وزارت خارجه می‌سپارد. محمد جواد ظریف نیز به‌عنوان رئیس تیم مذاکره‌کننده ایران در نظر گرفته می‌شود و بعد از چندین دوره مذاکره پرونده هسته‌ای به توافق «ژنو» و به اصطلاح برجام دست می‌یابد.

برجام برای تصویب راهی مجلس شورای اسلامی می‌شود. مخالفان برجام این سند را دچار دوگانگی و پیچیدگی زیادی می‌دانند. در همین زمینه سعید جلیلی رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در دولت دهم به مجلس فراخوانده می‌شود. جلیلی در شهریور سال 1394 گفته بود: «در مذاکرات تبادل سوخت هسته‌ای را مطرح کردیم و برزیل و ترکیه نیز واسط شدند. بالاخره تلاش‌های مذکور منجر به صدور بیانیه تهران شد که در آن تمام حقوق هسته‌ای ملت ایران دیده شده بود، ولی آمریکایی‌ها به عهد خود عمل نکردند»!

در همین روزها که برجام در مجلس شورای اسلامی در حال رسیدگی بود، بسیاری از دولتمردان به این موضوع تأکید داشتند که هر روز روی زمین ماندن برجام برای کشور خسارت دارد. ترکان، مشاور رئیس‌جمهور درباره تعلل مجلس شورای اسلامی در تصویب برجام گفته بود که هر یک روز تأخیر مجلس در بررسی برجام، 100 میلیون دلار به اقتصاد کشور آسیب می‌رساند.

اما دولتمردان هدف اصلی برجام را در صحبت‌های خودشان قبل و بعد از تصویب آن تشریح کرده‌اند. حسن روحانی در شب امضای برجام در نشست تلویزیونی گفته بود «طومار تحریم درهم پیچیده شد، حقوق هسته‌ای ایران تثبیت گردید و اقتصاد ایران در مدار اقتصاد جهانی قرار گرفت».

همچنین رئیس‌جمهور در این سخنرانی بر این نکته نیز تأکید کرد که زنجیرهای تحریم از پای اقتصاد ایران گسسته شده است و از امروز اقتصاد کشورهای جهان به روی ایران باز خواهد بود و مشکلات اقتصادی حل می‌شود. البته مهم‌ترین جمله حسن روحانی در شب برجام لغو تمام تحریم‌ها علیه ایران بود.

در ادامه روند امضا و اجرای برجام بود که رئیس‌جمهور در نشست خبری 27 دی ماه سال 1394 و دقیقاً یک روز قبل از اجرای شدن برجام به خبرنگارات گفته بود که در همین مدت کوتاه از اجرای برجام، هزاران ال سی در بانک‌های مختلف دنیا باز شده است و می توانیم از آنها استفاده کنیم.

او در این نشست خبری به این نکته نیز اشاره می‌کند که به شرایط آینده شرایطی نیست که آمریکایی‌ها بخواهند تحریم‌های گذشته را برگردانند. این صحبت‌های او در صورتی ارائه می‌شود که سیف، رئیس سابق بانک مرکزی در فروردین سال 1395 گفته بود که «برجام تقریباً هیچ دستاوردی نداشته است»!

از سویی دیگر تحریم‌های آمریکا بعد از اجرای شدن برجام صدای وزیر امور خارجه ایران را درآورده است. ظریف در مهرماه سال 1395 درباره نتایج برجام و تصمیم‌های طرف مقابل بر این نکته تأکید کرد که «به خاطر مجازات‌های آمریکا، هیچ یک از بانک‌های بزرگ اروپایی کار با ایران را شروع نکرده است».

یکی از موضوعات دیگری که برخی از دولتمردان و روزنامه‌های وابسته به جریان دولت به‌ویچه اصلاح‌طلبان درباره آن می‌گفتند آزاد شدن بیش از 100 میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در خارج کشور بود. البته سیف، رئیس‌ بانک مرکزی درباره این مورد گفته بود که ایران سه ماه بعد از اجرایی شدن برجام، توان دستیابی به ۱۰۰میلیارد دلار دارایی ضبط‌شده‌اش در خارج از کشور را ندارد».

مهم‌ترین جملات حسن روحانی درباره برجام در نامه او برای برجام آمده است. رئیس‌جمهور گفته بود که حریم‌های اقتصادی و مالی مربوط به هسته‌ای شورای امنیت، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا در حوزه‌های گوناگون همچون نقل‌وانتقالات مالی، فعالیت‌های بانکی، سوئیفت، سرمایه‌گذاری، خدمات بیمه، اعتبارات صادراتی، نفت، گاز، پتروشیمی، حمل‌ونقل، کشتیرانی، بنادر، تجارت طلا و سایر فلزات، خودرو، هواپیما برداشته شد».

رئیس‌جمهور در نشستی با حضور استانداران سراسر کشور تعریف و تجمید از برجام را فراتر این می‌داند و می‌گوید که توافق هسته‌ای متعلق به جناح خاصی نیست. او در ادامه به منتقدان اشاره کرده و گفت: «این [برجام] نعمتی بزرگ از جانب خدا برای مردم عزیز ماست»!

هدف اصلی برجام در سخنان رئیس‌جمهور تیم دولت یازدهم و دوازدهم بیشتر بر حول مسائل اقتصادی و گشایش تجاری برای رفاه مردم قرار دارد. به همین دلیل بود که حسن روحانی در 13 بهمن سال 1394 گفته بود  یکی از اهداف مهم ما در برجام این بود که مردم در رفاه بیشتر باشند».

رئیس‌جمهور البته در روزهای بعد از برجام صحبت دیگری هم دارد که مورد توجه بسیاری از رسانه‌ها قرار گرفت. او در سخنرانی مراسم روز ملی محیط زیست گفته بود که تحریم‌های ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانک‌ها احیا شوند».

 حجت‌الاسلام حسن روحانی در جمع خانواده شهدا برجام را با عملیات‌های کربلای 4 و 5 مقایسه می‌کند. البته او مرز فاصله گرفتن دولت از شعارهای برجام را کلید می‌زند. رئیس‌جمهور با اشاره نقدهای درباره اینکه برجام قرار بود گشایش‌های اقتصادی فراهم کند می‌گوید: «به ما می‌گویند حالا که برجام انجام شده دولت باید برای مردم رفاه بیاورد مگر ما برجام را آورده‌ایم، برجام را خود ملت آورد و ما خادم مردم هستیم و پیروزی ملت اراده خدای متعال بود و همان خدا هم برای این ملت رفاه و سربلندی بیشتر خواهد آورد و چنین ملتی که توانسته است برجام را بسازد، کشور را هم خواهد ساخت و ما هم به قدرت این ملت بزرگ افتخار خواهیم کرد»!

در باب اینکه کشورهای جهان با ایران و بانک‌های کشورمان تعامل می‌کنند نیز سخنانی از سوی وزیر امور خارجه عنوان شده است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در این باره گفته بود که بانک‌های خارجی با ایران تعامل می‌کنند و ما امروز کمتر ناگزیر می‌شویم که پول خود را با چمدان حمل‌ونقل کنیم. البته وزیر امور خارجه در همین صحبت‌هایش می‌گوید که دولت آمریکا روح و جسم برجام را نقص کرده و تحریم‌ها باپرجاست!

رئیس‌جمهور برای برجام تعابیر بسیار عجیبی نیز آورده است. روحانی از واژه‌های مانند؛ «آفتاب تابان»، «فتح‌الفتوح»، «معجزه قرن»، «بزرگ‌ترین دستاورد تاریخ ایران»، «نشانه تسلیم همه قدرت‌های بزرگ در برابر اراده ملت»، «ورق‌خوردن تاریخ به نفع ایران» و «پیروزی بزرگتر از فتح خرمشهر» به‌کار برده است.

اما وزیر امور خارجه ایران در گفتگوی بعد از خروج آمریکا از برجام و محقق نشدن شرایط اقتصادی مورد نظر دولت دوازدهم گفت که هدف برجام مواردی دیگر بود. او گفت: «ما این که ما بیاییم صورت مسئله را عوض کنیم و بگوییم هدف برجام رفع تحریم‌ها بود و ما نرسیدیم درست نیست».

رئیس‌جمهور در مناظره‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری سال 96 با خطاب قرار دادن مردم مبنی بر اینکه آیا تحریم‌های اقتصادی برداشته نشده است، می‌گوید: «دولتم آمادگی این را داریم که تمام تحریم‌های اقتصادی را برداریم».

رئیس‌جمهور هدف اصلی خودش از برجام را به کرات در نشست‌های خبری گفته است. او در سال 1395 گفته بود که امیدوارم در ماه‌های آینده که برجام به فرجام نهایی می‌رسد با شرایطی مواجه باشیم که ان‌شاالله تحریم‌ها کاملا برطرف شده و بتوانیم از مشارکت گسترده‌تر سرمایه‌گذاران‌ و کارآفرینان بهره‌مند بوده تا شاهد تحول و نشاط بیشتر در کشور باشیم».

این سخنان برخلاف صحبت‌های حسن روحانی در روز گذشته است. او که در جمع مدیران وزارت امور خارجه صحبت می‌کرد گفته که هدف برجام از بین رفتنی نیست، یعنی به واسطه آن ایران‌هراسی را از بین بردیم و دروغ بودن اینکه می‌گفتند ایران اهل منطق و مذاکره نیست و به دنبال ساخت بمب اتم است را ثابت کردیم»!

او در این سخنرانی می‌گوید که هدف اصلی در برجام برای ملت ایران این بوده که وفای عهد خود را به جهانیان نشان داده‌اند. روحانی هدف برجام را این دانست که دولتش توانست اثبات کند که آمریکا درغگوست و ایران به‌دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نبوده است.

البته برخی دیگر از حامیان برجام هم به کمک رئیس‌جمهور آمدند. صادق زیباکلام از استادان حامی سرسخت برجام درباره اهداف این توافق هسته‌ای می‌گوید: «اینکه برجام همه مشکلات اقتصادی را حل خواهد کرد، ما نگفتیم، جریان مقابل دولت روحانی گفت»! این صحبت‌های او برخلاف سخنان رئیس‌جمهور درباره اهداف برجام است. آنجا که روحانی گفته بود: «فقط سه ماه از اجرای برجام گذشته اما برخی فکر می‌کنند ۳۰ سال گذشته است؛ در این سه ماه ببینید چه گشایش‌های فراوانی ایجاد شده است»؟!

در مجموع سخنان رئیس‌جمهور و برخی از اعضای دولت نشان می‌دهد که بعد از برجام گشایش اقتصادی در کشور آن طوری که روحانی وعده داده بود، میسر نشد و با معلق شدن برجام، بر اثر تحریم‌های آمریکا وعده‌های رئیس‌جمهور در خصوص وعده‌ بهبود شرایط اقتصادی و مهار تورم به شکست انجامید. این اهداف اقتصادی در صورتی است که بر اساس آمارهای اقتصادی متوسط قیمت کالاهای اساسی مردم در تیر ماه امسال 74 درصد رشد داشته است.

انتهای پیام/4082/