یک عده با نام ادبیات دفاع مقدس نان می‌خورند/ دیگر دوره تبلیغ و ترویج گذشته است/ ادبیات دفاع را مردم می‌نویسند نه حکومت‌ها
محمد جواد جزینی که از نویسندگان سرشناس ژانر جنگ در ایران است، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا، ضمن تایید این واقعیت که خطوط قرمز در حیطه ادبیات جنگ، به مراتب بیشتر از سایر حوزه‌های ادبی است، درباره رویکرد غالب در تعریف ادبیات دفاع مقدس گفت: «من یکی از مخالفان این رویکرد و تعریف در حوزه ادبیات بوده و یکی از نویسندگانی هستم که بیشترین صدمه را از این تفکر دیده‌ام.»
وی با اشاره به تعلیق 5 ساله مجموعه داستان «کسی برای قاطر مرده گریه نمی‌کند» و انتشارش با حذف چند داستان و همچنین ممنوع شدن چاپ مجموعه «موقعیت پری دریایی» در سال جاری، توضیح داد: «این دیدگاه، از نافهمی و کج‌فهمی دست‌اندرکاران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر سازمان‌ها و نهادهای مرتبط نشات می‌گیرد. آن‌ها این واقعیت را نادیده می‌گیرند که ادبیات دفاع را مردم می‌نویسند، نه حکومت‌ها و دولت‌ها؛ همانطور که جنگ و دفاع نیز توسط مردم صورت گرفت.»
نویسنده آثاری همچون «تابستان پر ماجرا»، «ایل بی‌سوار»، «آب، باد، آتش»، «نجیب»، «گلستان آتش» و «خداحافظ قهرمان» تاکید کرد: «بعصی افراد پشت عنوان ادبیات دفاع مقدس نان می‌خورند و اجازه نمی‌دهند نگاه و قرائتی متفاوت با رویکرد آن‌ها منتشر شود، چون جریان ادبیات را نمی‌شناسند.»
وی ضمن بیان این مطلب که رویکرد موجود،خود بزرگترین ضربه را به ادبیات جنگ زده است، توضیح داد: «باعث تاسف است که نگاه غالب استعداد‌ها و عرق به وطن و ایثار را به کلیشه‌ای ترسناک تبدیل کرده است، به نحوی که مخاطب با شنیدن عنوان ادبیات دفاع مقدس، از آن فرار می‌کند.»
جزینی با تقسیم‌بندی آثار ادبی که پیرامون جنگ‌های مختلف در جهان خلق شده‌اند،اظهار داشت: «دو نوع ادبیات پیرامون تمام جنگ‌های جهان وجود داشته است. نخست آثاری که در حین جنگ و در فضایی حساس و امنیتی نوشته شده‌اند. در این دوره، عموما نویسندگان نیز سعی می‌کنند فارغ از ارزش‌های ادبی در آثارشان، به تهییج و امیدوارکردن مردم و سربازان بپردازند. به گونه‌ای که انگار نویسندگان نیز خود سربازان جنگ هستند.»
وی ادامه داد: «اما با اتمام هر جنگی، دوره تبلیغی و ترویجی به سر می‌آید و نویسندگان می‌توانند آزادانه به ابعاد مختلف جنگ بپردازند؛ از سر حوصله و مبتنی بر ارزش‌های ادبی خلاقانه. و در این مسیر به مفاهیم و حقایقی مانند اندوه مردم، تلخ‌کامی‌های جنگ و فجایع آن نیز برخواهند خورد.»
نویسنده مجموعه داستان «کسی برای قاطر مرده گریه نمی‌کند» افزود: «این در حالی است که در کشور ما، مسئولان هنوز در دوره اول باقی مانده‌اند و سعی می‌کنند همان فضای امنیتی را در ادبیات دفاع مقدس دنبال کنند. غافل از آنکه ادبیات خلاق جنگ، در مرحله دوم خلق می‌شود؛ مرحله‌ای که در ایران هنوز محقق نشده است.»
انتهای پیام/