عاملان اجتماعی پیشران نظام اسلامی/ ساختارگرایی باروحیه انقلابی در تضاد است

به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاه و سیاست گروه دانشگاه خبرگزاری آنا حجت‌الاسلام حسن خیری عصر امروز در نشست تخصصی بیانیه گام دوم انقلاب تحت عنوان «عاملیت و ساختار در نظام انقلابی» با بیان این سؤال که چرا مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم جوانان را خطاب قرار داده‌اند و چرا مخاطب ساختارهای نظام نبوده است، اظهار کرد: عاملیت گرایی و کنشگران اجتماعی افرادی فعال و گزینش‌گر هستند ولی ساختارها اغلب دچار قوانین سختی هستند.

وی افزود: طرفداران نظام اجتماعی معمولاً اختیاری از خود ندارند و امروز فرهنگ مسلط بر این گروه شده است. فرضیه در نظام انقلابی به این شکل است که عاملان انقلابی پیشران انقلاب هستند.کسانی که شروع و خاتمه انقلاب را مطرح می‌کنند، معنی انقلاب را نفهمیده‌اند.

رئیس پژوهشکده علوم اجتماعی و انقلاب دانشگاه آزاد اسلامی عنوان کرد: در نظام انقلاب اسلامی توجه به عاملیت یک اصل است چراکه آرمان‌گرایی در آن مطرح است. آرمان‌گرایی در بیانیه گام دوم نیز مبتنی بر تمدن سازی و امیدواری برای ظهور بیان‌شده است. امتیاز انقلاب اسلامی نسبت به سایر انقلاب‌ها رهبری آن است و نه مدیریت. نقش رهبری در انقلاب اسلامی هدایتگری است. درحالی‌که مدیریت مقید کردن مردم به ضوابط است ولی نقش رهبری در راستای تعالی و آرمان سازی است. رهبری متوجه است که ساختارها و نهادها خاصیت چسبندگی دارد. تاریخ نشان می‌دهد انقلابیون نیز در قالب نهادها و ساختارها به ضدانقلاب تبدیل‌شده‌اند.

خیری گفت: رهبران دینی به راه توجه دارد و زمامداری در اولویت قرار ندارد که این مدل حاکمیتی برای رهبران سکولاریسم است. تلفیق عاملیت با ساختار و توجه به‌حق الله و حق‌الناس در ادامه اشاره خواهد شد. برخی این حقوق را ضامن پنج عنصر دانسته‌اند که دین، مال، جان، عقل و ناموس را می‌توان نام برد. نظم اجتماعی را در نظام اسلامی حدود الهی معین می‌کند.

وی بیان کرد: شریعت‌مداری اسلام نشانه ساختارگرایی اسلام است. اسلام منطبق با ضوابط و قواعدی عمل می‌کند که می‌تواند تعبدی نیز باشد. به‌عنوان‌مثال در ساختار بازار مسلمانان یقین است که محصولات حلال عرضه می‌شود و این حاکی از این است که دیدگاه‌ها و نظام ساختار وجود دارد. امربه‌معروف و نهی از منکر نیز شرایطی خاصی دارد و باید به همراه یک گزینش گرایی و عقلانیت انجام بگیرد و نمی‌توان با ساختارگرایی امربه‌معروف و نهی از منکر پیش رفت و باید عاملیت را رعایت کرد.

رئیس پژوهشکده علوم اجتماعی و انقلاب دانشگاه آزاد اسلامی بسیج، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس و... را جزء ساختارهای نظام جمهوری اسلامی دانست و گفت: پیشران نظام اسلامی عاملان اجتماعی هستند و ساختارگرایی باروحیه انقلابی در تضاد است. عامل پیروزی رزمندگان در هشت دفاع مقدس جدایش از ساختارها و حضور و پیش‌قدم شدن همه مردم در جریان دفاع است. در تمامی بزنگاه‌های تاریخی انقلاب این عاملان اجتماعی بودند که ایفای نقش کرده‌اند.

خیری ادامه داد: در نظام‌های حزبی سکولار نمی‌توانند در مقابل کج روی ایستادگی کنند ولی در نظام‌های امام و امت عاملین اجتماعی در مقابل کج‌روی‌ها قرار می‌گیرند و درصحنه‌های تاریخی کشور همانند جریانات سال 88 در مقابل تندروی و کج روی می‌ایستند. نظامی که نظام اسلامی تولید می‌کنند بر پایه اخلاق است و نظم اجتماعی در آن بر پایه ساختار و قواعد است. بر این اساس است که ظرفیت بی‌بدیل عاملیت انقلابی در مقابل انقلاب‌های مخملی و جریان‌های انحرافی ایستاده است.

وی عنوان کرد: عنصر توجه به عاملیت در انقلاب اسلامی بر مبنای امام و امت قرارگرفته و همواره عاملان اجتماعی را تولید می‌کند. در نظام‌های سکولار نخبگان مذهبی، علمی و نظامی نقش هادیان اجتماعی دارند ولی در نظام انقلابی و امام و امت عوام نیز می‌توانند هدایتگری کنند و توده مردم هادی جامعه باشند. عاملان اجتماعی بر اساس ادای تکلیف الهی وارد میدان می‌شوند و تعلقات رنگ خود را می‌بازند.

رئیس پژوهشکده علوم اجتماعی و انقلاب دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: قانون‌گرایی باید با آتش به اختیاری ظهور کند تا عاملیت و ساختارگرایی دریک قاب منطقی دیده شود. در امربه‌معروف و نهی از منکر نیز برخوردهای صلبی وظیفه عاملان اجتماعی نبوده و ساختار در وهله بعدی تعیین‌کننده می‌شود. در ادبیات دینی امروزه هردو تعبیر عاملیت و ساختارگرایی دیده می‌شود. عمار گونه عمل کردن، آتش به اختیاری و بسیجی گونه وارد شدن همه تلفیق عاملیت و ساختارگرایی است.

خیری بیان کرد: تفاوت تکلیف نیز در نظام امام و امت مطرح‌شده است. تکلیف رهبری جامعه و آحاد افراد جامعه یکسان نیست و باید امورات در راستای تکلیف رهبری انجام شود. سکوت رهبری جامعه بعضاً تکلیف است و به معنی سکوت آحاد جامعه نیست. تفاوت اصلی عاملان اجتماعی و روشنفکران دینی و سکولار در منشأ و خاستگاه تفکرات وی است.

وی با اشاره به لزوم محافظت از عاملان اجتماعی گفت: امروز کسی از بازدارندگی عاملان اجتماعی و نیروهای مردمی کشورهای عراق و سوریه در جبهه‌های مقاومت شکی ندارد و وحدت رویه در تمام قومیت‌ها در زیر پرچم خط مقاومت مشهود است. فکر و اراده عاملان اجتماعی در بزنگاه‌های تاریخی تعیین‌کننده است. هیچ نظامی به‌اندازه انقلاب اسلامی بر روی بصیرت تأکید نکرده است و همواره راه و عاملان اجتماعی برای انقلاب و انقلابیون مهم است.

خیری اظهار کرد: همواره حضور حداکثری برای رهبر معظم انقلاب موردتوجه بوده است و هیچ‌گاه بر روی مصادیق تأکید نکرده‌اند و این نشانه اهتمام ویژه رهبری به عاملان اجتماعی و عاملیت نظام است. همدلی و آگاهی‌بخشی ازجمله عوامل تولیدکننده عاملان اجتماعی با بصیرت است.

انتهای پیام/4107/4116/