آمریکا در مسیر جنگ تجاری با هند

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، روابط آمریکا و هند با وجود همکاری‌های گسترده در ابعاد اقتصادی، سیاسی، نظامی و... در سال‌های اخیر با فراز و نشیب همراه بوده است. تنش در روابط دو کشور به ویژه در عرصه اقتصادی مشخص است، به ویژه با به قدرت رسیدن ترامپ، لغو معافیت‌های هند از تعرفه‌های تجاری امریکا به همراه خروج واشنگتن از پیمان تجاری با هند در سال ۲۰۱۹ و در نهایت وضع تعرفه از سوی هند بر برخی از کالا‌های وارداتی از آمریکا در روز‌های اخیر، روابط طرفین را وارد فاز جنگ تجاری کرده است. از این لحاظ در بررسی مناسبات آمریکا و هند چند نکته مهم حائز اهمیت است:

نخست، هند در چند سال گذشته با حدود ۷ درصد، بیشترین رشد اقتصادی را در دنیا تجربه کرده و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۰ در میان سه اقتصاد برتر دنیا جای داشته باشد. روابط اقتصادی هند و آمریکا که دائماً در این سال‌ها رو به افزایش بوده و در سال گذشته به بیش از ۱۴۰ میلیارد دلار بالغ شده، بخش مهمی از تراز تجاری دو کشور را شامل می‌شود و هند در میان ۱۰ شریک عمده تجاری آمریکا قرار دارد. 

با وجود این حجم از مبادلات تجاری، هند در حوزه‌های سیاست خارجی و امنیتی خود همواره از نوعی الگوی توازن با آمریکا پیروی کرده است. با وجود اینکه در حوزه‌های سیاسی و امنیتی به خصوص بعد از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، آمریکا و هند از نوعی هم‌گرایی در زمینه چالش‌های امنیتی برخوردار شدند، اما هند در موضوعات مختلف به دنبال متوازن‌سازی روابط با سایر بازیگران در مقابل آمریکا بوده است. دهلی‌نو به‌رغم همکاری با آمریکا در امضای توافقنامه‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای تحریم علیه برنامه هسته‌ای ایران، سعی کرده رابطه خود با ایران را در زمینه‌های مختلف حفظ نماید. بدین منظور هند در سال‌های تحریم امریکا علیه ایران به منظور اینکه بازار‌های امن خرید انرژی خود از ایران را به رقیب تجاری خود یعنی کشور چین واگذار نکند، ضمن همراهی با آمریکا در تحریم‌های ضدایرانی، تلاش کرد همچنان به عنوان یک متقاضی اصلی خرید منابع نفتی و انرژی ایران به شمار آید. 

همچنین هند تلاش کرده حتی اگر میزان مبادلات نفتی‌اش از ایران به پایین‌ترین حد ممکن برسد، ولی باز هم تعاملات تجاری‌اش را با ایران ادامه دهد. به همین منظور با وجود اینکه عربستان در حمایت از سیاست‌های آمریکا همواره در تلاش بوده نفت هند را تأمین کند، اما مقامات هندی کوشیده‌اند مانع فشار بیش از اندازه آمریکا برای محدود کردن ایران شوند و نقش موازنه‌گری خود را حفظ نمایند. این مسئله همچنین به لزوم حفظ جایگاه هند در خاورمیانه و امنیت‌سازی در موقعیت منطقه‌ای این کشور نیز برمی‌گردد. 

آمریکا در سال‌های اخیر کوشیده از هند برای مقابله با سیاست‌های چین استفاده کند، ولی هند در کوتاه‌مدت از ناحیه چین خطر جدی احساس نمی‌کند و معتقد است که مدرنیزه‌سازی نظامی چین در وضعیت کنونی معطوف به تایوان، به عنوان معضل اساسی امنیتی و سرزمینی آن است. با این حال در درازمدت و به عنوان رقیب راهبردی چین، منطقی است که دهلی برای مهار آن از هم اکنون به چاره‌جویی بیندیشد. هند معتقد است که کمک چین به پاکستان به منظور ساخت بندر گوادر به عنوان یک ابزار مهم در دست چین است تا مانع پیشرفت و توسعه هند در آسیای جنوبی شود، به همین خاطر هند در برابر پروژه همکاری چین-پاکستان بر پروژه کریدور شمال جنوب در همکاری با ایران تأکید دارد. 

دهلی‌نو همچنین در پی گسترش روابط با روسیه نیز برآمده است. همکاری‌های دو کشور در چارچوب گروه قدرت‌های نوظهور اقتصادی BRICS و نیز تعاملات نظامی که هند به ویژه با تصمیم برای خرید سامانه‌های پدافندی اس ۴۰۰ روسی در سال ۲۰۱۸ به دنبال آن است، برای آمریکا غیرقابل قبول می‌نماید. در زمینه مبارزه با تروریسم نیز هند با وجود همکاری و نزدیکی مواضع خود به آمریکا در مبارزه با طالبان و القاعده در افغانستان، سعی کرده با تخریب بسیاری از اقدامات پاکستان در افغانستان، جایگاه این کشور را نزد آمریکا مخدوش نماید و از سوی دیگر تلاش کرده از موقعیت به وجود آمده و حضور در افغانستان استفاده و تصمیم خود برای گسترش و ساخت پروژه زرنج-دلارام به همراه ایران را در اولویت قرار دهد که به عنوان بخش متصل‌کننده هرات و کابل از طریق وزیرستان در شمال و قندهار در جنوب، از نقاط مهم همکاری ایران و هند است که می‌تواند به گسترش تجارت منطقه‌ای منجر شود. 

به این ترتیب توازن‌سازی از سوی هند در روابط با آمریکا در موضوعات مختلف در جریان بوده و به نظر می‌رسد که در شرایط کنونی موضوعات اقتصادی نیز در معرض همین روند قرار گرفته‌اند. این موضوع بیش از هر چیز ریشه در راهبرد‌های اقتصادی و سیاست خارجی دونالد ترامپ دارد که سعی می‌کند با نادیده گرفتن منافع سایر کشور‌ها حتی شرکای راهبردی آمریکا، در قالب‌های یکجانبه‌گرایانه تنها منافع امریکا را دنبال کند؛ رویکردی که پیش از این در برابر چین نیز دنبال شده و هم‌اکنون ادامه دارد.

منبع: جوان

انتهای پیام/4112/