وقتی اصلاح‌طلبی خطا كند جريان اصلاحات يا دفاع می‌كند يا سكوت
به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا از روابط عمومی برنامه نسل امروز، برنامه نسل امروز، روز جمعه 17 خرداد ماه جاری با موضوع «پدیده بی‌تفاوتی در جامعه» (نگاهی به فریضه امربه‌معروف و نهی از منکر) با حضور حجت‌الاسلام جلیل محبی دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر، غلامعلی افروز روانشناس و استاد دانشگاه و گفتگو با حجت‌الاسلام احمد مازنی رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اجرای امیرابراهیم رسولی روی آنتن شبکه 5 رفت.
در ابتدای برنامه غلامعلی افروز در خصوص روحیه بی‌تفاوتی در جامعه اظهار کرد: رشد اجتماعی مقدمه مسئولیت‌پذیری اجتماعی است؛ احساس تعلق به گروه و افراد دیگر و اینکه دغدغه رشد دیگران را هم داشت.
وی با بیان اینکه خیلی از مواقع دچار فردگرایی می‌شویم، گفت: واقعیت این است که باید با خود رقیب و با بقیه رفیق بود؛ باید احساس مسئولیت در وجود همه ما نهادینه شود که این امر ابتدا در خانه و بعد در مدرسه شکل می‌گیرد.
این روانشناس تصریح کرد: زمانی که افراد دچار ناامنی روانی هستند کلافگی فکری و دلمردگی پیدا می‌کنند و رگه‌های اضطراب در آنها حاکم می‌شود، همه ما باید نسبت به زیبایی‌ها و خوشایندها احساس مسئولیت کنیم و برای حاکمیت ارزش‌ها و زیبایی‌ها بایستیم و در کار خیر پیشقدم شویم. از این رو افراد رشدیافته احساس مسئولیت اجتماعی غنی و قوی دارند و هیچ‌وقت بی‌تفاوت نمی‌شوند. وی ادامه داد: در بسیاری موارد ممکن است بگوییم دردسر درست می‌شود؛ در حالی که در حوزه‌های مختلف باید روحیه بی‌تفاوتی را قربانی کرد و این خیلی هزینه دارد.
افروز با بیان اینکه در همه جای دنیا آزادی خوب است اما لجامگسیختگی خوب نیست، افزود: لجامگسیختگی شخصی و فرهنگی یک آفت برای همه جوامع است، در برابر لجام‌گسیختگی‌های اجتماعی باید احساس مسئولیت کنیم.
این استاد دانشگاه با اشاره به فرموده امام علی (ع) گفت: انسان مؤمن حقیقی کسی است که وقتی یک پدیده ناخوشایند و لجامگسیختگی را مثل خودنمایی کردن، مشروب خوردن، سیگار کشیدن، جداشدن و ... را دید اول ناراحت شود و بعد در پله بالاتر به زبان بیاورد که اگر توانست کمک کند. ممکن است جانش هم به خطر بیفتد اما باید برود و اگر لازم است عمل کند. برای مثال اگر فردی بچه‌ای را زد جلویش را بگیرد.
حجت‌الاسلام محبی در ادامه برنامه با بیان اینکه اگر رابطه تساوی میان مسئولیت اجتماعی و امربه‌معروف و نهی از منکر برقرار نباشد حتماً رابطه همپوشانی زیادی دارند، گفت: حدود ۳۰ سال از تاریخ ۴۰ ساله انقلاب مسئولیت‌های امربه‌معروف و نهی از منکر به‌صورت ستادی به‌‌وجود آمده و قبل از آن نهادهای مختلف اقداماتی در این حوزه داشته‌اند که البته بخش زیادی از این اقدامات بیراهه بوده و مسیر اشتباه رفته‌ایم.
وی بر همین اساس تصریح کرد: علت این بوده که واژه امربه‌معروف و نهی از منکر به مسئله حجاب و عفاف گره خورده و یا مسائل دیگری شبیه به این موضوع به‌ویژه برخی تندروی‌ها در موضوع حجاب، موجب تغییر نگرش مردم نسبت به امربه‌معروف و نهی از منکر شده است.
دبیر ستاد امربه‌معروف و نهی از منکر در پاسخ به سؤال مجری برنامه مبنی بر اینکه ما نباید همه چیز گذشته را زیر سؤال ببریم و بالاخره امربه‌معروف و نهی از منکر حوزه حجاب را هم شامل می‌شود یا خیر، گفت: بنده نمی‌گویم در حوزه حجاب نیست اما امربه‌معروف و نهی از منکر حجاب یکی از امربه‌معروف و نهی از منکرهاست.
وی یادآور شد: مقام معظم رهبری می‌فرمایند امربه‌معروف و نهی از منکر مراحل گوناگونی دارد که مهم‌ترین آن امربه‌معروف و نهی از منکر مسئولین است؛ از این رو اگر بخواهیم حجاب را درست کنیم باید مراحل قبلی امربه‌معروف و نهی از منکر را درست انجام داده باشیم. دبیر ستاد امربه‌معروف و نهی از منکر تصریح کرد: وقتی یک مسئول بلندپایه بی‌حجابی را امر خوبی تلقی کند و درباره حجاب بد صحبت کند، به‌گونه‌ای که عده‌ای حجاب را امر بدی بدانند اینجا چه کسی باید امربه‌معروف و نهی از منکر شود؟ از این رو اول باید خودش امربه‌معروف و نهی از منکر شود.
وی ادامه داد: سالیان سال ما روی مسئولیت اجتماعی نسبت به مردم تکیه کردیم اما در دوره جدید رویکرد ما در ستاد، امربه‌معروف مسئولین است و این باید بین مردم ترویج شود. ستاد امربه‌معروف و نهی از منکر ستاد احیای امربه‌معروف و نهی از منکر بین مردم است و باید با کار فرهنگی و آموزشی الگوسازی کنیم.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا شما در ستاد این کار را شروع کرده‌اید، گفت: بله ما در این مدت کوتاه اولاً ساختار ستاد را عوض کردیم؛ یعنی ساختار امربه‌معروف و نهی از منکر را به ساختار احیای امربه‌معروف و نهی از منکر تبدیل کردیم و کار رسانه‌ای را هم در این خصوص انجام می‌دهیم. افروز در ادامه در خصوص علت بی‌تفاوتی نسل امروز، گفت: ما با رفتارهای بی‌تفاوتانه سروکار داریم اما دوست داریم همزمان رفتارهای مسئولانه اجتماعی داشته باشیم.
وی تصریح کرد: یک شهروند مطلوب به‌ویژه یک مسلمان متدین آگاه در جامعه اسلامی کسی است که در همه عرصه‌های زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی رفتار مسئولانه داشته باشد؛ باور اجتماعی و نگرش اجتماعی نوع رفتارهای ما را رقم میزند.
وی افزود: اگر نگرش نسل جوان به بخش‌هایی از حاکمیت منفی باشد رفتارهای مطلوب اجتماعی سر نمی‌زند؛ باید باورها را درست کرد.
این روانشناس در پاسخ به این سؤال که این باورها چگونه ایجاد می‌شود، اظهار کرد: رسالت اصلی ما ایجاد و تقویت باورهای مثبت و معتدل اجتماعی است؛ باورها بر دو رکن شناخت اجتماعی و احساس تعهد اجتماعی استوارند، اگر شناخت اجتماعی زیبا و غنی باشد احساس تعهد خوشایند ایجاد می‌شود اما اگر منفی باشد احساس تعهد اجتماعی هم ضعیف می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه امربه‌معروف و نهی از منکر به معنای دقیق کلمه یعنی نظارت اجتماعی و نظارت مسئولانه که همه باید داشته باشیم، افزود: شهروندان رشدیافته کشورهای مختلف که افتخار می‌کنند نظارت اجتماعی دارند همان امربه‌معروف ماست.
وی گفت: امربه‌معروف فقط این نیست در کوچه و خیابان باشد بلکه در همه جای دنیا مهم است و رسالت عامه مردم است.
محبی در ادامه این برنامه در پاسخ به این سؤال که برخی افراد در جواب امربه‌معروف یا نهی از منکر می‌گویند "به تو چه" این را باید چه کار کرد گفت: طبق نظرسنجی که انجام دادیم برخلاف باور عمومی مردم محتوای امربه‌معروف و نهی از منکر را قبول دارند و می‌گویند اگر فردی کار زشتی انجام داد باید به او گفت که تعدادشان ۸۹ درصد است و ۶۳ درصد هم می‌گویند خودشان این کار را انجام می‌دهند.
وی گفت: البته اینجا دو نکته وجود دارد؛ اول اینکه ارزش‌های مردم ما متفاوت است یعنی یک ارزش عمومی کلی وجود ندارد و بعضاً ارزش‌ها متعارض شده‌اند.
محبی در خصوص اینکه پس قانون برای چیست، اظهار کرد: قانون نوشته بی‌روح روی کاغذ است که باید میان مردم فرهنگ‌سازی شود و وظیفه نهادهای فرهنگی مثل صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همین است.
دبیر ستاد امربه‌معروف با بیان اینکه مردم در مقابل تذکر حساسیت دارند، افزود: دلیل دیگر این است که می‌ترسند با واکنش منفی روبه‌رو شوند و کار ما در ستاد همین است که مردم بپذیرند کسی که به آنها تذکر داد این تذکر به نفع خودش است. افروز در ادامه با تأکید بر رفتار مسئولانه گفت: وزارت آموزش‌وپرورش ظرفیت زیادی دارد، هر معلم ما یک سردار فرهنگی به شمار می‌رود که می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند. مثلاً هر معلم بگوید مشروبات الکلی خانمان‌سوز است و حتی یک قطره آن سلول‌های شما را خراب می‌کند آن‌وقت بچه‌ها هم می‌پذیرند.
افروز همچنین ریشه برخی لجبازی‌ها را ناامنی‌های روانی و خلأهای عاطفی، نگرش‌های منفی سیاسی، اجتماعی، رقابت برای مال‌اندوزی را عواملی دانست که جوانان را ناراحت می‌کند.
محبی نیز در همین زمینه با بیان اینکه لجبازی در جوامع مختلف متفاوت است، افزود: بیشترین لجبازی در جامعه ما لجبازی سیاسی است. بنده خودم مسئولم و مردم همیشه به مسئولانشان نگاه می‌کنند. از این رو طبق فرموده آیت‌الله جوادی آملی ظاهر مردم باطن مسئولان جمهوری اسلامی است و این همان "الناس علی دین ملوکهم" است.
وی گفت: وقتی افراد ببینند مسئولی نوشته زمان انقلاب مستأجر بوده اما الآن خانه‌اش ۱۵۰ میلیارد تومان می‌ارزد می‌گویند این مسئول فاسد است؛ پس نباید انتظار داشت ما هم سالم باشیم و این لجبازی است.
محبی تأکید کرد: اگر سازمان بازرسی، قوه قضائیه، شورای نگهبان کارشان را درست انجام دهند مردم به حاکمیت نگاه می‌کنند و وقتی آنها کارشان را درست انجام دهند خود به خود خیلی از مسائل حل می‌شود و اگر سیاستمدارانمان را درست کنیم خیلی از مشکلات اجتماعی‌مان حل می‌شود.
افروز در ادامه در پاسخ به این سؤال که زبان گفتگو چقدر اهمیت دارد، یادآور شد: اگر با نسل امروز در خانه، مدرسه و اجتماع با زبان تکریم و تشویق صحبت کنیم تعارض و لجبازی نخواهد شد چراکه ریشه لجبازی تعارضات روانی است و در همه جای دنیا همین است زبان تهدید و تنبیه تعارض‌ها را بیشتر می‌کند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اگر وضع موجود با وضع مطلوب همخوانی داشته باشد تعارض‌ها کم می‌شود، گفت: خیلی گرانی وجود دارد اما تجملات هم هست. چرا در کشوری که اینقدر گرانی است تجملات هم بالا رفته و چرا قیمت بسیاری از اجناس چند برابر شده؟ آیا ریشه همه این‌ها دلار است؟
وی ادامه داد: فردی که دچار فساد شده را می‌گیریم اما با آنها که زمینه فساد ایجاد کردند کار نداشتیم. چطور شد این منابع بیت‌المال هدر می‌رود؟
حجت‌الاسلام مازنی نیز که به عنوان میهمان نسل دیروزی در برنامه حضور داشت درباره موضوع بی‌تفاوتی اظهار کرد: انسان در همه ابعاد موجودی اجتماعی است و نمی‌تواند نسبت به مسائل اطرافش بی‌تفاوت باشد چراکه آثار بی‌تفاوتی به خودش بازمی‌گردد.
وی در پاسخ به این سؤال که به بچه‌های نسل امروز که بی‌تفاوتند چه توصیه‌ای دارید که از مسیر درست به هدف برسند، گفت: این مسئله صرفاً به نسل امروز برنمی‌گردد. در خطبه امام حسین (ع) در سرزمین منا و یک سال قبل از مرگ معاویه در جمع بزرگی از علما و بزرگان، ایشان، آنها را نسبت به بی‌تفاوتی مورد سرزنش قرار می‌دهد که مسیر حرکت رسول اکرم (ص) بعد از ایشان به انحراف رفته و این نتیجه بی‌تفاوتی بوده است.
وی افزود: بی‌تفاوتی که از آنجا شروع شد یکی از آثارش که بسیار تلخ بود شهادت امام حسین (ع) در کربلاست؛ امام حسین (ع) در طول این مسیر که قبل از مرگ معاویه شروع کردند مسئله بی‌تفاوتی را تذکر و هشدار دادند.
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با تأکید بر اینکه برخی مواقع دچار خطاهای هاله‌ای هستیم، گفت: مثلاً فرد احساس کند اگر الآن به مسئله‌ای ورود کند آسیب وارد می‌شود؛ در حالی که ممکن است الآن ورود نکند بعد به یک مسئله بزرگ تبدیل شود که دودش به چشم خودمان هم برود.
وی با اشاره به کارهای نظارتی در این حوزه گفت: همه دست‌اندرکاران قانون امربه‌معروف و نهی از منکر در سطوح مختلف نسبت به این قانون استنکاف داشتند و ما آن را از کمیسیون به صحن ارجاع دادیم که به‌زودی قرائت خواهد شد؛ اما فرصت مجلس با توجه به ساختاری که دارد کافی نیست. وی تأکید کرد: حاکمیت می‌تواند هزینه‌های امر به معروف و نهی از منکر را کم کند.
مازنی در پاسخ به این سؤال که آیا امربه‌معروف و نهی از منکر سیاسی است، گفت: امام (ره) به نقل از مرحوم مدرس ذکر کردند که سیاست ما عین دیانت ما و دیانت ما عین سیاست ماست؛ در این صورت مداخله سیاست در یک امر دینی مطلوب است اما آنچه در جامعه ما به‌عنوان یک امر سیاسی تعریف می‌شود بیشتر سیاست به معنای مبتذل است یعنی مسائل جناحی.
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس اضافه کرد: یعنی اگر یک فرد اصلاح‌طلب مرتکب تخلفی در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی یا اقتصادی شد اصولگرایان علیه او وارد شده اما اصلاح‌طلبان یا دفاع می‌کنند یا سکوت که عکس این موضوع نیز هست و اگر اصولگرایان خطایی کنند اصولگرایان سکوت کرده و اصلاح‌طلبان علیه آنها وارد میدان می‌شوند.
مازنی با تأکید بر اینکه سیاست را باید خارج از دایره جناحی ببینیم، گفت: باید حوزه سیاست را تعریف کنیم، منافع ملی، باورهای دینی و ارزش‌های اجتماعی رقابت‌پذیر نیست؛ مسائل مربوط به حجاب زنان، عفاف مردان را نباید مسائل سیاسی به معنای مبتذل جناحی دانست؛ راه‌حل مسائل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی پذیرش گفتگو است.
انتهای پیام/4071/ن
انتهای پیام/