حضور شخصیت‌ها در اتوبوس الزام قصه «قسم» بود
به گزارش خبرنگار حوزه سینمای گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، نشست خبری فیلم «قسم» ساخته محسن تنابنده در آخرین ساعات نهمین روز از سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر برگزار شد. اجرای این نشست که پس از پایان نمایش این فیلم در سانس چهارم برای اهالی رسانه در پردیس سینمایی ملت برگزار شد را همچون سه نشست قبلی فرزاد حسنی برعهده داشت.
محسن تنابنده نویسنده و کارگردان، الهام غفوری و جلیل شعبانی تهیه‌کنندگان، حسن پورشیرازی، مهناز افشار بازیگران، تورج اصلانی فیلمبردار، مهدی ابراهیم‌زاده صدابردار، فرحناز نادری طراح لباس، خشایار موحدیان تدوینگر و جمعی از بازیگران پرتعداد لوکیشن ثابت این فیلم نیز در این نشست حضور داشتند.
کارگردان فیلم «قسم» در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چرا اسم بازیگر افغانستانی فیلم که شخصیت‌محوری داستان هم هست در عنوان‌بندی و بین بازیگران نیامده و این بازیگر در فرش قرمز هم حضور نداشت، گفت: ما چهار بازیگر اصلی داریم که اسامی آنها بلافاصله بعد از پایان فیلم در عنوان‌بندی می‌آید و اسم بقیه بازیگران حاضر در اتوبوس هم در ادامه می‌آید و قصد و نیتی پشت این موضوع نبوده است.
تنابنده در پاسخ به سؤالی درباره اهمیت گره‌افکنی در فیلمنامه اظهار کرد: ما چون هیچ ماجرای موازی دیگری در فیلم نداشتیم و کل ماجرا در اتوبوس اتفاق می‌افتاد، برای گره‌افکنی در داستان با مشکل مواجه بودیم. ضمن این که چون از هسته اصلی ماجرا پنج سال گذشته است، به هر حال باید به تماشاگر اطلاعات داستان را ارائه کرد. من ابتدا تصمیم داشتم فیلم را به شکل دیگری بنویسم و بسازم که خارج از اتوبوس باشد؛ اما در نهایت احساس کردم که این مدل در اتوبوس و با افرادی که دارند به سفر می‌روند هیجان‌انگیز‌تر و چالش‌برانگیز‌تر است. خیلی سخت بود اما با نوشتن‌های زیاد توانستم به این داستان برسم.
کارگردان قسم در پاسخ به اظهارنظری در خصوص نحوه پایان‌بندی فیلم و اینکه چرا پس از مرگ خسرو فیلم تمام نشد، گفت: در این صورت برخی نقاط مهم فیلم برای تماشاگران ناگفته و مبهم باقی می‌ماند و سرنوشت دختر افغانستانی هم مشخص نمی‌شد.
تنابنده در مورد اینکه آیا هدف فیلم نقد قصاص است، گفت: آن طور که شنیده‌ام در جشنواره امسال چند فیلم حول موضوع قصاص ساخته شده است، اما واقعیت این است که فیلم قسم درباره قصاص نیست. هدف ما فقط پرداختن به یک مسئله فقهی - حقوقی به نام قسامه بوده و اینکه از این طریق به حکمی مثل قصاص می‌رسند.
وی در مورد شباهت ریتم فیلم و قاب‌بندی‌های قسم به سریال پایتخت عنوان کرد: نه استایل، نه فیلمبرداری و نه شکل قصه هیچ شباهتی به پایتخت ندارد. شاید تنها شباهتی که این فیلم به پایتخت دارد تعداد زیاد بازیگرانش است. من از پایتخت زیاد آموختم اما این فیلم در هیچ نقطه‌ای به پایتخت ربط ندارد. شکل میزانسن و حرکت دوربین هم اصلاً شبیه به این فیلم نبود.
وی درباره حضور مشاوران حقوقی در جریان تولید فیلم و همچنین ایرادات حقوقی وارد به فیلم قسم هم گفت: ما در این فیلم از مشاوران قضایی و قضات شناخته شده‌ای استفاده کردیم. خودم در جریان نگارش فیلمنامه بیش از 50 پرونده قضایی محرمانه را مطالعه کردم. در این بین هم قضاتی بودند که در پرونده‌های قسامه حضور داشته‌اند. گاهی یک فیلمنامه فقط با مشاوره چهار وکیل نوشته می‌شود اما گاهی با حضور چند قاضی برجسته نوشته می‌شود. آنقدر که من مشاوره گرفتم و خودم پرونده مطالعه کردم و به صراحت می‌گویم مو لای درز فیلمنامه نمی‌رود. اگر فقط من پای فیلمنامه بودم، اشکالات مطرح شده را می‌پذیرفتم اما سه قاضی گردن کلفت کشور بالای سر این فیلمنامه هستند.
تورج اصلانی در ابتدای این نشست، توضیحاتی درباره فیلمبرداری «قسم» ارائه داد و گفت: فیلمبرداری به خاطر لوکیشن محدود، بسیار چالش‌برانگیز بود. بعد از خواندن فیلمنامه که با آقای تنابنده صحبت کردی، دو راه در پیش داشتیم یا باید روی پرده سبز فیلم می‌گرفتیم و بعد روی آن کار کرده و سکانس‌های ضبط شده داخلی و بیرونی را به آن اضافه می‌کردیم و یا به صورت واقعی و در اتوبوس فیلم را ضبط می‌کردیم. از آنجایی که امکانات استودیویی ما برای بازسازی نور خورشید محدود است، بنابراین تست‌های زیادی زدیم و به نتیجه ایده‌آل نرسیدیم.
وی افزود: با این که در لوکیشن واقعی کار پیچید‌ه‌تر می‌شد، اما تصمیم گرفتیم راه دوم را انتخاب کرده و برای فیلمبرداری به لوکیشن واقعی برویم. طبیعتاً از نظر تولید، معادلات به هم خورد اما نتیجه‌اش همان شد که دیدید. صحنه سقوط در فیلم نیز همزمان با هشت دوربین در یک برداشت فیلمبرداری شده که همکاران جلوه‌های ویژه و آقای ارشا اقدسی و تیمش خیلی کمک کردند. استخر و سایر مواردی که در صحنه می‌بینید در این فیلم ساخته شده است. فیلمبرداری صحنه‌های زیر آب را امیر جغتایی انجام داده است. برای فیلمبرداری در بخش‌های دیگر هم دو فیلمبردار همزمان داشتیم.
در ادامه نشست، مهدی ابراهیم‌زاده در مورد نحوه صدابرداری فیلم به‌ویژه در اتوبوس، گفت: ما برای صدابرداری در داخل اتوبوس سه مشکل اساسی داشتیم؛ یکی فضای بسته اتوبوس، صدای سرسام آور موتور اتوبوس و سوم تعداد زیاد بازیگران. یک راه این بود به تمام بازیگران میکروفون وصل کنیم که برای این کار باید 40 میکروفون به مسافران وصل می‌کردیم که عملاً چنین امکانی در ایران وجود نداشت وجود نداشت. در نهایت صدای کل این فیلم را با 6 میکروفون ضبط کردیم و در استودیو هم بازسازی چندانی نداشتیم.
مهناز افشار در مورد ایفای نقش خود در این فیلم گفت: خیلی خوشحالم که توانستید شخصیت راضیه را حس کنید. من در این فیلم معنای کار گروهی را تجربه کردم. من بعد از فیلم آقای یزدانیان(ناگهان درخت) تصمیم داشتم مدتی بازی نکنم اما وقتی فیلمنامه آقای تنابنده را خواندم حس کردم این اتوبوس و افرادش نماد تمام افراد جامعه ما هستند که در آن زندگی می‌کنند. چیزی که برای من در این قصه ارزشمند و قشنگ بود حس خواهرانه‌ای بود که راضیه داشت. در نهایت از آقای تنابنده ممنونم که به من اعتماد کردند و خوشحالم که مقابل دوربین ایشان بازی کردم.
مهناز افشار در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه تا چه اندازه باور کردید که شخصیت فیلم هستید و از شخصیت مهناز افشار جدا شدید، گفت: مهناز افشاری که شما شناخته‌اید نه. بعد از آنکه بازی کردم فکر می‌کردم اگر فرد دیگری به جای من بازی می‌کرد می‌توانست بهتر بازی کند، اما چیزی درون همه ما زنان وجود دارد که اول مادری و بعد خواهری است. چیزی که به من کمک کرد این بود که من هم یک خواهر دارم، از طرفی اینکه چقدر زود می‌توانیم باعث یک اتفاق بدی شویم هم به من کمک کرد.
تنابنده درباره پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا از خیانت مرد به زن در فیلم که کلیشه‌ای شده، بیان کرد: درست است که این سوژه تکراری است و من هم این موضوع را می‌فهمم اما باور کنید که بسیار زیاد است و برای ما در فیلم زیر متن است. من داشتم درباره فیلمنامه‌ای تحقیق می‌کردم متوجه شدم علت اول طلاق‌های ما همین ماجرا است. چه کنیم؟ نمی‌توانیم که چشم‌هایمان را ببندیم؟
انتهای پیام/4104/
انتهای پیام/