نبرد نافرجام مکزیک با کارتل‌های مواد مخدر
به گزارش حوزه اروپا و آمریکا گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا از مرکز مطالعات بین‌المللی مواد مخدر، پیشنهاد قانونی کردن تولید افیون می‌تواند به کارتل‌های مواد ضربه وارد کند، به شرطی که کشاورزان بخشی از این روند باشند.
کوهستان‌های ایالت «گوئرِرو» در مکزیک، با گیاهان خشخاش که محصول عمده بسیاری از کشاورزان محلی به حساب می‌آید، پوشانده شده است. عمده محصول آنها درنهایت به تولید هروئین ختم می‌شود و این امر آنها را در مرکز خشونت مرتبط با گروه‌های قاچاق مواد (که رقیبشان هستند) قرار داده است. در 2017، این منطقه شاهد 2 هزار 318 قتل در درگیری‌های قاچاقچیان مواد مخدر برای کنترل و چیرگی بر قلمرو بوده است و البته 2018 در مسیر افزایش آمار حرکت می‌کرد.
خشونت علیرغم تلاش‌های ارتش مکزیک در راستای جلوگیری از کشت، ریشه کردن کارتل‌های مواد و بازداشت مجرمان، افزایش یافته است. البته این سیاست‌ها به شکل گسترده‌ای خطا دانسته شده‌اند. «ارنستو سدی‌یو»، رئیس جمهور سابق مکزیک در سخنرانی خود به‌عنوان عضو از کمیسیون جهانی سیاست‌های مخدری که زمانی از هواداران دوآتشه جنگ با مواد مخدر بود، به قانون‌گذاران کنونی این کشور توصیه کرد: «ماهایی که سال‌هایی مدید سیاست‌های اشتباهی دنبال کردیم را از فضیلت تردید بهره‌مند کنید». «آندرس مانوئل لوپز اوبرادور»، رئیس جمهور جدید مکزیک نیز در سخنرانی پیروزی خود گفت جنگ با مواد مخدر یک استراتژی ناکام در مواجهه با مجرمانه و خشونت است.
پارلمان ایالتی گوئررو با این طرح موافق است. قانون‌گذاران به‌عنوان جانشینی برای سیاست چند سال اخیر از دولت ملی خواسته‌اند تا تولید محصولات افیونی برای مصارف پزشکی را قانونی کند؛ «هکتور آستودیلو»، فرماندار ایالت، این مسئولیت را بر عهده گرفته است. به نظر می‌رسد «اولگا سانچز»، وزیر کشور آینده دولت لوپز اوبرادور، نیز عضو هیئت اجرایی باشد. رئیس جمهور منتخب نیز گفته است این طرح را رد نخواهد کرد.
ایده اساسی موجود در پس این طرح همانا جرم‌زدایی است که یک مسیر رسمی (و قانونی) برای کشت و فروش خشخاش را برای کشاورزان فراهم خواهد کرد. بازار قانونی باید قاچاقچیان مواد را از صحنه به در کرده، آنها را تضعیف کند و منازعات را کاهش دهد. شواهدی وجود دارد که چنین اقداماتی می‌تواند عملیاتی شود. همان‌طور که شورای روابط خارجی آمریکا اشاره کرده، با قانونی شدن ماری‌جوانا در برخی از ایالات سود کارتل‌ها کاهش یافته است. در پرتغال پس از قانونی شدن مواد، بیش‌مصرفی هروئین به میزان چشمگیری، یعنی 85 درصد کاهش یافته است. لذا این پرسش مطرح می‌شود که قوانین مشابه پرتغال چگونه قرار است در مکزیک نیز ایفای نقش کنند در حالی که خشونت کارتل‌ها بسیار بیشتر و (درعین حال) نامحسوس‌تر است. در پاسخ باید گفت حداقل شکی وجود ندارد که قانونی سازی تولید خشخاش ارزش آن را برای قاچاقچیان کاهش خواهد داد.
با این حال، گروهی وجود دارد که مشخصاً در مورد طرح گوئررو خوش‌بین به نظر نمی‌رسد که این گروه، خودِ کشاورزان است. در مجمع منطقه‌ای در ماه اوت، چند تن از آنان نگرانی‌های خود را مبنی بر اینکه قانونی سازی جهت استفاده‌های پزشکی بیش از آنکه به راهکارهایی پیش پای آنها بگذارد برایشان تولید مسئله خواهد کرد، ابراز کرده‌اند.
این طرح پیشنهادی تضمین نمی‌کند که کشاورزان فعلی، عرضه‌کنندگان بازار قانونی خواهند شد یا به خاطر فعالیت‌های کنونی‌شان از تعقیب قانونی در امان خواهند بود. «آرتور لوپز تورِس»، 25 سال در ناحیه لاسیِرا در ایالت گوئررو زندگی و کار کرده است؛ ناحیه‌ای کوهستانی که مُشرف به منطقه مرکزی چیلپاسینگ (1) است. وی از 2013 تا 2016 به‌عنوان کمیسر منطقه خدمت کرده و یک مدافع شناخته‌شده کشاورزان خشخاش بشمار می‌رود. تورس گفت کشاورزان فی‌نفسه مخالف جرم‌زدایی نیستند. او تأکید داشت که کشت قانونی خشخاش در ایالتش می‌تواند اشتغال و درآمد مشروع برای بومیان فراهم کند. او مدعی است: « قانونی سازی در کشورهای دیگر نظیر استرالیا، ترکیه و هند پیامدهای خوبی داشته که اشتغال و توسعه را فراهم کرده است.».
از سوی دیگر، مسئله اکثر کشاورزان این است که طرح پیشنهادی کنگره گوئررو بدون مشورت‌های درخور با بومیان با عجله در حال پیشبرد است. حدوداً 50 هزار نفر در کِشت خشخاش در منطقه کار می‌کنند یا به آن وابسته‌اند. اکثر مزارع حداقل از دهه 1950 زیر کشت قرار گرفته و آنها بسیاری از تولیدکنندگان زن را بکار گرفته‌اند که تنها سرپرستان خانواده‌هایشان هستند. اکثر کشاورزان منبع درآمد قابل‌اطمینان دیگری غیر از کشت خشخاش ندارند و معیشت آنها قاعدتاً به‌وسیله خشونت و آوارگی ناشی از منازعات میان کارتل‌ها (گروه‌های قاچاقچی مافیایی) و حملات نیروهای ارتش مورد تهدید قرار گرفته است.
تضمین اشتغال بیشتر و توسعه شهری برای منطقه سیِرا کانون مبارزه برای جرم‌زدایی است. لذا کشاورزان باید اطمینان یابند هر تدبیر جدیدی در مورد مواد به آنها کمک خواهد کرد تا معیشت خود را حفظ کرده و فرصت‌های اشتغال فرزندانشان را توسعه می‌دهد. رهبران محلی همچون تورس نیز باید اطمینان حاصل کنند که سود تولیدات قانونی و داروییِ مخدری به منطقه بازخواهد گشت. «لیزا سانچِز»، متخصص سیاست مخدری جهانی در مکزیک در این رابطه معتقد است: «اگر قصد داریم در رابطه با کشت خشخاش کاری کنیم، باید توجه داشته باشیم کسانی که در زنجیره تولید هستند، معیشت و امنیتشان در خطر است». سانچز مدیرکل سازمان امنیتِ شهروند موسوم به مکزیک متحد علیه بزهکاری (2) در مکزیکوسیتی است. این یک سازمان غیردولتی است که تلاش دارد اهداف زیر را محقق سازد:
- کمک‌های مستقیم به قربانیان جرم
- پیش بردن برنامه‌های جامعه‌محور با هدف تقویت امنیت محلی
- تحقیق، حمایت و تشویق سیاست‌گذاری مخدری مبتنی بر شواهد با تمرکز بر کاهش آسیب
سانچز از درخواست تورس در رابطه با لزوم مشورت و رایزنی (در عرصه سیاست‌گذاری) حمایت می‌کند اما همچنین تأکید می‌کند مباحثات عمومی و سیاست‌گذاری پیرامون جرم‌زدایی از تولید خشخاش و اوپیوم بخصوص با سرکار آمدن دولت فدرال جدید در مکزیک در روزهای آغازین خود بسر می‌برد. او یادآور شد: «تاکنون پیشنهاد سیاستی در مورد جزئیات بر روی میز وجود ندارد. طرح پیشنهادی کنگره گوئررو لایحه نیست و نظرات مساعد لوپز اوبرادور باید در هرگونه پیشنهادهای سیاستیِ عینی روشن شود».
از سوی دیگر اگر سیاست‌ها بخشنامه شوند، سازمان مکزیک متحد علیه بزهکاری قویاً به پیروی از اقدامات وضع و تدوین‌شده توسط پیمان واحد مواد مخدر سازمان ملل متحد 1961 (3) تشویق و ترغیب می‌کند. این پیمان اهدافی را که مخدرهای قانونی برای آنها ممکن است مورداستفاده قرار گیرند، تنظیم می‌کند؛ از قبیل درمان پزشکی و تحقیقات و وضع قواعد قانونی سازی که نظام‌های حقوقی کشورها باید رعایت کنند، لذا سانچز مسیر روشنی برای مکزیک پیشنهاد کرده و گفت: «بازار افیون قانونی وجود دارد؛ همچنین 24 کشور از طریق فرآیند سازمان ملل اجازه کشت خشخاش و تولید آن را یافته‌اند؛ مکزیک از مدت‌ها قبل در حال تولید غیرقانونی افیون است و این وضعیت می‌تواند به افیون قانونی تغییر کند که (در این صورت) کشاورزان به‌طور خاص قربانی گروه‌های مجرمانه نیستند که آنها را مجبور به کشت خشخاش کنند».
[1] Chilpancingo
[2] Mexico United Against Delinquency
[3] United Nation Single Convention on Narcotic Drugs 1961
انتهای پیام/4106/4093/
انتهای پیام/