دانشگاه آزاد اسلامی در ۱۴۰۴ اولویت اول انتخاب داوطلبان

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، دانشگاه‌های سراسر جهان برای به دست آوردن سهم بیشتر مشتریان بالقوه که همان داوطلبان تحصیلات عالی هستند، رقابت تنگاتنگی را در دو محور آموزش و تحقیقات دنبال می‌کنند. به‌رغم شدت گرفتن تحرک دانشجو در جهان و تمرکز بیشتر دانشگاه‌ها بر مشتریان بین‌المللی، هنوز هم داوطلبان داخلی کشورها تعیین‌کننده مطلق موفقیت یک دانشگاه در رقابت هستند. به‌عبارت دیگر، حتی برای بین‌المللی‌ترین دانشگاه‌ها، مشتریان اصلی همان داوطلبان بومی‌اند که سایر دانشگاه‌های کشور درصدد جذب آن‌ها هستند.

یکی از محورهای اصلی برنامه‌های مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی در دوره جدید، رساندن این دانشگاه به مقام اول انتخاب داوطلبان تا سال 1404 است. برای تحقق این هدف‌ مهم نیاز است به این پرسش مبنایی پاسخ داده شود که داوطلبان چه عوامل و فاکتورهایی را و با چه ضریب و اولویتی در انتخاب دانشگاه مورد نظر خود لحاظ می‌کنند؟ پاسخ به این پرسش همزمان نیازمند تحلیل خرد مبتنی‌بر نیازسنجی و اولویت‌سنجی داوطلبان از یک‌سو و شناخت دقیق نیازها و آسیب‌های آموزش عالی کشور در سطح کلان است. از سوی دیگر توجه به‌شدت فزاینده رقابت نهادهای آموزش عالی کشور و مزیت نسبی هریک در جذب داوطلبان نیز موضوعی درخور تامل و تحلیل است.

در یک تقسیم‌بندی کلان، فعالیت دانشگاه از طریق رصد دو بخش آموزش و تحقیقات قابل شناسایی است. با این حال، شاخص‌های عینی موفقیت در آموزش و تحقیقات هم به‌دلیل وابستگی به شرایط زمینه‌ای ازجمله نیازهای بومی و ملی، اولویت‌ها و ذهنیت داوطلبان و هم به‌دلیل وضعیت متغیر این نیازها و اولویت‌ها، در هر برهه زمانی متفاوت از گذشته است، بنابراین نیازمند بازاندیشی مستمر است. به‌عبارت دیگر، ذهنیت دانشجوی امروز از آموزش، تحقیقات و کاریابی پس از فارغ‌التحصیلی، به کلی با ذهنیت یک دانشجوی در حال تحصیل در دهه 1380 یا قبل از آن تفاوت دارد. به همین دلیل، نیازهای آموزشی و تحقیقاتی نیز به فراخور تغییرات محیطی، متفاوت است و در تأمین آن‌ها باید ملاحظات زمانی و مکانی درنظر گرفته شود.

امروزه یکی از پیشران‌های ارتقای آموزش دانشجو، «توجه به هر دو محیط داخل و بیرون کلاس درس» است. این راهبرد خاص از طریق اقداماتی مانند ثبت‌نام، حفظ و فراغت جمعیت دانشجویی با کیفیت و تنوع بالا، ارائه برنامه‌های آموزشی ویژه و خاص، ارائه آموزش‌های فعال، مشارکتی و انتقال‌پذیر، پشتیبانی از مشارکت دانشجو در فرصت‌های آموزشی محلی، ملی و بین‌المللی، دسترسی مطمئن به منابع آموزشی و اطلاعات موثرتر و تدارک سازوکارهای پشتیبانی از دانشجوی برتر قابل تحقق است. مشخصا تامین چهار نیاز مقدماتی مشارکت فعال در ارتقا و مشارکت در ارزشیابی رشته‌های اصلی دانشگاه، مشارکت و ارتقای همکاری در اجتماعات آموزش بین‌رشته‌ای، پیگیری فعال تدارک خدمات و پشتیبانی عالی از دانشجویان و مشارکت فعال در توسعه، اجرا، ارزیابی و حصول برنامه‌ریزی درسی و فعالیت‌های مرتبط با آن به ارتقای آموزش پیشرو منجر می‌شود. همچنین با توجه به هرم سنی کشور و کثرت داوطلبان تحصیلات تکمیلی، «تدارک آموزش و تحقیق تحصیلات تکمیلی برتر و حصول به جایگاه بهترین دانشگاه تحقیقاتی کشور» را می‌توان به‌عنوان یک راهبرد مکمل و مهم در ارتقای جاذبه آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی مطرح کرد. برای حصول به این راهبرد ایجاد جاذبه، پشتیبانی، ابقا و فراغت تحصیل کادر دانشجویی تحصیلات تکمیلی قدرتمند با تنوع جنسیتی و فرهنگی، تشخیص و اجرای فعالیت‌های کوتاه‌مدت برای ارتقای سریع و مستمر ثبت‌نام دانشجویان کارشناسی، تشخیص و اجرای فعالیت‌های کوتاه‌مدت برای ارتقای سریع و مستمر ثبت‌نام دانشجویان تحصیلات تکمیلی، افزایش قابل محاسبه همکاری تحقیقاتی دانشجو یا هیأت‌علمی و انتشار مشترک نتایج تحقیقات در سطح تحصیلات تکمیلی، ارتقای قابل محاسبه تکمیل تحصیلات دانشجویان تحصیلات تکمیلی از نظر زمانی (در زمان کوتاه‌تر)، مشارکت فعال در توسعه حرفه‌ای و مشاوره دانشجویان کارشناسی برای ورود به تحصیلات تکمیلی، مشارکت فعال در توسعه، اجرا و حصول برنامه‌ریزی واحدهای درسی و فعالیت‌های مرتبط با آن برای همکاری در طرح مقام اول تحقیقاتی کشور و بالاخره مشارکت فعال در توسعه، اجرا و حصول برنامه‌های واحد مربوطه و فعالیت‌های مرتبط با آن موضوعیت و اولویت دارد.

از سوی دیگر «پرورش کارکنان و اعضای هیأت‌علمی ممتاز» نیز وجه دیگر ارتقای نظام آموزشی را تشکیل می‌دهد که به‌کارگیری، توسعه و ابقای کارکنان و اعضای هیأت‌علمی ممتاز، تقویت و یکپارچه‌سازی آموزش، تحقیق، آموزش دانشجو و خدمات عمومی، پشتیبانی از رشد و موفقیت حرفه‌ای و تشخیص، ارزش‌گذاری و تجلیل از اقدامات برجسته مهم‌ترین اقدامات تامین‌کننده این راهبرد اصلی است. این اقدامات به‌نوبه خود نیازمند تامین مقدمات دیگر ازجمله افزایش تعداد و سهم اعضای هیأت‌علمی تمام‌وقت، ارتقای مستمر نرخ تدریس مشترک برای افزایش تعداد و سهم اعضای هیأت‌علمی تمام‌وقت، همکاری با ریاست و مراجع دانشگاه و درگیرکردن اعضای هیأت‌علمی در توسعه تاثیرگذاری تدریس و تجربیات آموزشی آن‌ها، همکاری با ریاست دانشگاه در تغییر ترکیب‌بندی و تغییر ترکیب برنامه‌های تحصیلی دانشکده‌ها، کار با واحدها و دپارتمان‌ها، توسعه و اجرای فرآیندهای ارزشیابی برای اطمینان از اینکه طراحی و تناسب دوره‌های تحصیلی، رشته‌ها و خدمات به‌طور مستمر منجر به ارتقای خروجی آموزشی می‌شود، است. توسعه و مستندسازی فرهنگ توسعه حرفه‌ای مستمر و مشاوره اعضای هیأت‌علمی تازه‌کار توسط اعضای قدیمی‌تر در یک شبکه ارتباطی سراسری و مشارکت فعال در توسعه، اجرا و حصول برنامه‌‌های واحد مربوطه و فعالیت‌های مرتبط با آن نیز یکی از مکانیسم‌های شناخته‌شده جهانی در ارتقای کیفیت کادر آموزشی و در نتیجه سطح آموزش در دانشگاه است.

همچنین در عرصه تحقیقات و به‌منظور رشد دانشگاه به‌سوی جایگاه اول تحقیقاتی کشور، جذب، پشتیبانی و ابقای کادری با قابلیت تولید بالا و دارای تنوع فرهنگی و جنسیتی با توجه به مزیت‌های نسبی دانشگاه آزاد اسلامی، راهبردهای مشخصی را می‌توان پیشنهاد داد. ازجمله اینکه برای حفظ سیاست‌های دانشگاه، بازبینی سالیانه همه اعضای هیأت‌علمی در حوزه‌های تحقیقات، آموزش، خدمات و شهروندی و گره‌زدن آن با تصمیم درخصوص ابقا، ارتقا و افزایش پرداخت براساس شایستگی ضرورت دارد. همچنین برای حفظ ارزش‌های دانشگاه، ارزیابی همه اعضا در حوزه‌های آموزش، تحقیقات و خدمات باید تعریف شود. تحلیل فرسایش اعضای هیأت‌علمی و توسعه و اجرای راهبردهایی برای ارتقای موفقیت اعضای هیأت‌علمی از طریق ارزیابی مداخله‌گرها و بررسی نتایج و همچنین توسعه و اجرای فرصت‌های ارتقای تولیدات تحقیقاتی ازجمله موفقیت حصول منابع مالی بیرون دانشگاه راهبردهای اصلی ارتقای سطح تحقیقات دانشگاه است. همچنین برای دستیابی به توسعه حداکثری فرصت‌های تحقیقاتی برای اعضای هیأت‌علمی و دانشجویان به‌عنوان یک راهبرد بازبینی همه برنامه‌ها برای ارتقای مستمر و عالی فعالیت‌های تحقیقاتی ضرورت و اولویت دارد.

در حالی که شرایط محیطی به وضوح و ایضا به‌شدت در حال تغییر است، اعمال تغییرات مثبت و سازنده در فرآیندهای آموزشی و تحقیقاتی برای حصول به مقام اول ملی در جذب داوطلبان تعیین‌کننده است. هم ساختار هرمی – شبکه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی و هم گستردگی ملی و دسترسی تسهیل‌شده آن به جمعیت داوطلبان، مزیت این دانشگاه در دستیابی به مقام اول ملی را ارتقا داده است. اجرای راهبردها و اقدامات پیشنهادشده در این یادداشت، نه‌تنها به منافع دانشگاه در برخورداری از داوطلبان سطح بالا منجر می‌شود، بلکه منافع ملی کشور را نیز از طریق تامین نیروی آموزش‌دیده و انجام تحقیقات متناسب با نیازها و اولویت‌های کشور محقق می‌کند.

منبع: روزنامه فرهیختگان

انتهای پیام/4028/