سینما برای خود رسالت قائل باشد

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا از جایزه پژوهش سینمایی سال، مصطفی کاظمی گفت: محورهایی که در پژوهش سینمایی سال گذشته و امسال مطرح شده، هر کدام ویژگی خوبی دارند اما سوال این است که سینمای کشور بعد از انقلاب درباره چالش‌های اصلی کشور چطور توانسته ایفای نقش کند. سینما از طریق ارتباط خوبی که با جامعه دارد در این زمینه می‌تواند موثر باشد و اساسا باید نقشی برای سینما قائل باشیم. سوال اصلی این است که آیا سینمای ما تا به امروز توانسته چنین نقشی ایفا کند؟

 مصطفی کاظمی ادامه داد: امروز در کشور چندین چالش داریم که مردم به آن مبتلا هستند، باید دید سینما در مورد این چالش‌ها چه نقشی می‌تواند ایفا کند. چالش‌هایی مانند آب و معضلات فرهنگی. این که جامعه در آینده با ظهور تکنولوژی‌های جدید تا چه اندازه درونگرا و چقدر برون‌گرا می‌شود و از نظر فرهنگی چه تبعاتی به دنبال خواهد داشت. این موضوعات که جنبه فرهنگی و ملموس دارند بسیار داری اهمیت است که متاسفانه در کشور این مساله را جدی نمی‌گیرند، بنابراین باید دید سینما در این زمینه چه رسالتی برای خود قائل است.

عضو شورای سیاستگذاری دومین جایزه پژوهش سینمایی ادامه داد: ‌به تازگی در غرب فیلمی به نام her ساخته شده که از بروز یک چالش در روابط فردی و اجتماعی و دور شدن انسان از جامعه و رفتن به فضای مجازی که یکی از چالش‌های پیش روی ما است صحبت می‌کند. به طور کلی زمانی زمینه بروز فناوری‌های جدید فراهم می‌شود که سینما بتواند به خوبی آن را بیان کند. ممکن است هر فرد از یک زاویه به این فیلم نگاه کند اما در وهله اول باید به عنوان اینکه به یک چالش می‌پردازد به آن نگاه کرد.

کاظمی با بیان اینکه سینما برای پرداختن به چنین چالش‌هایی باید برای خود رسالتی قائل باشد ادامه داد: اگر چنین اتفاقی بیافتد در ابتدا باید پژوهش در حوزه سینما وارد عمل شود و به حرکت درآید و در ابتدای امر به این موضوع بپردازد که سینما با چه کمیّت و کیفیتی می‌تواند ورود پیدا کند.

وی خاطرنشان کرد: در تولیدات سینمایی اخیر جنبه‌های اجتماعی زیاد دیده شده و بیشترین آثار به نامناسب بودن روابط زن و مرد در ارتباطات خانوادگی اختصاص داده شده و متاسفانه بیشتر به جنبه‌های منفی آن توجه شده است تا آن‌جا که ذهن مخاطب بعد از بیرون آمدن از سینما پر از سوال خواهد بود. در سینمای امروز نمی‌توان از فیلمی نام برد که بعد از دیدن آن، عشق و محبت در میان خانواده‌ها بیشتر شده باشد. بنابراین با جدیت می‌توان گفت که باید پشت تولیدات سینمایی پژوهش وجود داشته باشد.

کاظمی همچنین اظهار داشت: در تولیدات سینمایی باید به مسائل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بیشتر پرداخته شود و این موارد باید از دل پژوهش برآید. بهتر است بخش خصوصی باید در آثار سینمایی در این حوزه سرمایه‌گذاری کند تا به نوعی تبدیل به پژوهشی هدفمند شود.

وی با بیان اینکه به پژوهش در حوزه سینما اهمیت زیادی داده نشده است، گفت:‌ همیشه در کشور ما جنبه‌های سیاسی بر تصمیم‌های فردی غلبه داشته است. ما همیشه در مقیاس کلان، میانی و خرد با تعجیل رو‌به‌رو بوده‌ایم. با توجه به این‌که دوره‌های مدیریتی کوتاه‌مدت بوده، سیستم مسئول نمی‌توانسته تحمل کند تا کاری مبتنی بر پژوهش باشد، بنابراین تصمیم‌گیری‌های فردی غلبه پیدا کرده است. پژوهش امری زمان‌بر است یعنی باید زمان کافی صرف کنید تا خروجی‌ها به عمل برسند.

کاظمی ادامه داد: پژوهش ممکن است امری را برای ما ایجاب کند که با ملاحظات سیاسی همخوانی نداشته باشد در این شرایط آن‌چه غلبه پیدا می‌کند جنبه سیاسی است و متاسفانه پژوهش فدا می‌شود.

وی با بیان این که در کشور پژوهشگر به معنای واقعی کلمه که با اصول پژوهش آشنا باشد کم داریم گفت: در مورد دانشجویان و دانشگاه‌ها در حوزه پژوهش ابتدا باید دید آیا دانشجویان ما با پژوهش آشنایی دارند و درسی با عنوان پژوهش در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود؟ باید دید چند درصد از مقاله‌های دانشجویی را می‌توان به عنوان خروجی پژوهشی قابل قبول پذیرفت. آیا استادانی که به دانشجویان آموزش می‌دهند، خود به چهارچوب پژوهش اعتقاد دارند؟ علاوه بر این نمی‌توان هر پایان‌نامه یا رساله‌ای که تولید می‌شود پژوهش نامید زیرا زمانی پژوهش معنا پیدا می‌کند که مثلا خروجی آن در پایگاه‌های معتبر دنیا انعکاس داده شود.

وی با بیان این‌که باید پژوهش‌ها را با شاخص مشخص جهانی نگاه کنیم، افزود: شاخص‌های جهانی در حوزه سینما موید این است که در حوزه سینما در بخش دانشجویی و جهانی کار کمتری انجام پذیرفته، بنابراین نباید انتظار داشته باشیم سینمای ما در دل این پژوهش‌ها جایی داشته باشد. پژوهش در کشور ما به لحاظ آماری در برخی رشته‌ها در مقیاس جهانی خوب است اما در حوزه علوم انسانی و به خصوص هنر شاهد کمبود هستیم، بنابراین جایزه پژوهش سینمایی فرصت مغتنمی برای رشد این بخش است.

این عضو شورای سیاستگذاری درباره ضرورت برگزاری جایزه پژوهش سینمایی نیز توضیح داد: در همان سال اول که آقای حیدری خلیلی این پروژه را راه‌اندازی کردند، حرکت بسیار خوب و مثبت ارزیابی شد و جای آن در تولیدات سینما خالی بود. باید این توانایی را داشته باشیم که هر سال چیزی را به این جایزه اضافه و نحوه برگزاری، محورها و محتوای آن را غنی‌تر کنیم که این نیز خود مستلزم یک پژوهش است. همچنین آرا افراد نیز باید مکمل داشته باشد که از طریق پژوهش امکان‌پذیر می‌شود.