دانشجویان تحصیلات تکمیلی، نظام علمی و اداره کشور را متحول کنند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا از ری، مریم قلی‌زاده مقطع کارشناسی خود را در رشته فیزیک اتمی- مولکولی در دانشگاه سراسری قم و مقطع ارشد را در رشته فیزیک حالت جامد در دانشگاه علم و صنعت ایران با کسب رتبه ممتاز سپری کرده است.

او سال 92 موفق به دریافت دکتری فیزیک حالت جامد از دانشگاه سراسری یزد شد و از سال 1388 به‌عنوان عضو هیأت علمی تمام‌وقت گروه فیزیک در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری فعالیت دارد.

قلی‌زاده در زمینه‌های مختلفی چون فیزیک سطح، لایه‌های نازک، نیم‌رساناهای کوانتومی، مدل‌سازی مایعات مولکولی و ...پژوهش و تحقیق کرده و اکنون مدیر گروه فیزیک و عضو کارگروه تخصصی برنامه علمی شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل واحد دانشگاهی یادگار امام خمینی (ره) شهرری است.

قلی‌زاده در گفتگو با خبرنگار آنا، درباره اهمیت رشته فیزیک، راهکارهای درآمد غیرشهریه و فعالیت‌های اجرایی در راستای برنامه علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری سخن گفته که ماحصل آن را پی‌می‌گیریم.

اهمیت مطالعه فیزیک در مقایسه با رشته‌های دیگر چیست؟

  فیزیک مطالعه پدیده‌های طبیعی است. فیزیک دانشی است که امکان کاوش در یافتن قوانین حاکم بر پدیده‌های طبیعی را  بر مبنای تجربه و آزمایش می‌دهد.  در این رشته  به چگونگی ایجاد پدیده‌های علمی توجه می‌شود و در مهندسی، با خودِ اتفاقات سر و کار دارند.

 به عبارتی یک فیزیکدان پایه‌های تحلیل پدیده‌های علمی و کاربردی را ایجاد می‌کند و اطلاعات به‌دست‌آمده را به مهندسان انتقال داده و موجبات پیشرفت‌های صنعتی  را فراهم می‌آورد. به‌طور کلی علم، کوششی برای دانایی و فناوری، تلاش در راستای توانایی است. امروزه بسیاری از مباحث فیزیکی پیامدهای کاربردی داشته و در فناوری‌ها مؤثر بوده است؛ بنابراین علم فیزیک بر تمام جنبه‌های زندگی ما تأثیرگذار است و اهمیت آن بر کسی پوشیده نیست. دانشجویان ما باید بدانند برای درک بهتر مسائل پیرامون خود و موفقیت در رشته تحصیلی‌شان نیاز به مطالعه علم فیزیک است.

با توجه به اهمیت دانشگاه آزاد اسلامی در رشد و توسعه آموزش عالی در کشور، جایگاه این دانشگاه را در گسترش تحصیلات تکمیلی در کشور چگونه ارزیابی می‌کنید؟

دانشگاه آزاد اسلامی با حمایت مسئولان از زمان شکل‌گیری خدمات مؤثر و قابل قبولی به لحاظ کیفی و کمی ارائه کرده است و نقش آن بر توسعه آموزش عالی کشور پرواضح است. این دانشگاه با طی‌کردن مسیر ترقی و پیشرفت، به‌عنوان ظرفیتی قدرتمند در زمینه آموزش عالی به حساب می‌آید و توانسته بستر مناسبی برای گسترش تحصیلات تکمیلی فراهم آورد و پاسخگوی جوانان کشور باشد.

 یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به کاهش جمعیت در حال تحصیل جامعه، مواجه‌شدن با کمبود منابع مالی است. به نظر شما برای حل این مشکل چه راهکارهایی می‌توان در پیش گرفت؟

سال‌های گذشته درآمدهای دانشگاه آزاد از طریق شهریه‌های دریافتی از دانشجویان تأمین می‌شد؛ اما در شرایط کنونی که جمعیت دانشجویی دانشگاه‌ها کاهش یافته است، با توجه به حمایت نهاد ریاست جمهوری از شرکت‌های دانش‌بنیان، دانشگاه آزاد می‌تواند با بهره‌گرفتن از زیرساخت‌هایی مانند اقتصاد دانش‌بنیان از طریق مراکز رشد، شرکت‌های دانش‌بنیان، طرح‌های برون‌دانشگاهی، ایجاد واحدهای کارآفرینی و ... به نتایج خوبی دست یابد.

باید درصدد اجرای پروژه‌های کاربردی و درآمدزا باشیم که لازمه این امر تغییر رویکردی از فضای مجرد آموزشی و پژوهشی به فضای حل مسئله، فناوری و کارآفرینی است. باید بدانیم که دستیابی به تحول بنیادی در دانشگاه آزاد نیازمند تلاش جهادی است؛ بنابراین در این راستا می‌توان با ایجاد ارتباطات سازنده با نهادها و سازمان‌های مختلف، فرصت مناسبی برای کارآفرینی ایجاد کرد.

با توجه به انتخاب این واحد دانشگاهی به‌عنوان قطب علمی شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل برای هدایت پروژه‌ها و تحقیقات دانشجویان تحصیلات تکمیلی چه پیشنهادهایی دارید؟ 

امروزه دانشگاه‌ها باید با توجه به مشکلات کشور، راهبردهای آموزشی، پژوهشی و تولید و انتشار علم خود را سمت و سو دهند. در این رابطه، یکی از راهبردهای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران در مواجهه با مسائل ملی پیچیده، توسعه رویکرد حل مسئله و تبدیل این دانشگاه به یک سازمان حل مسئله و پاسخگو به نیازهای واقعی جامعه است. در این رویکرد به دلیل پیوند میان انجام پژوهش و حل مسئله، توجه به نظام پژوهش‌های تحصیلات تکمیلی از اهمیت خاصی برخوردار می‌شود.

 این امر، وجود یک برنامه جامع برای هدایت ظرفیت‌های پژوهشی دانشگاه به سمت حل مسائل و رفع نیازهای جامعه را ضروری می‌سازد. در این راستا دبیرخانه برنامه علمی شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل، با تهیه منظومه پژوهشی یکپارچه و منسجم، قصد هدفمندکردن پژوهش‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه برای حل مسائل و چالش‌های موجود در کشور در حوزه‌های مختلف شامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با استفاده از موجودیت دانشگاه و ظرفیت اعضای هیأت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی را دارد.

انتظار می‌رود که دانشجویان تحصیلات تکمیلی با بهره‌گیری از نظام موضوعات شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل و با مدیریت مأموریت‌گرای تولید علم و هدفمندکردن پژوهش، تحولی در کارآمدی نظام علمی و اداره کشور پدید آورند.

فعالیت‌های مرتبط با برنامه علمی واحد یادگار را توضیح دهید.

شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل، دربرگیرنده همه فعالیت‌هایی است که به شکلی گسترده در همه زمینه‌های تولید، توزیع و مصرف کالا و خدمات جریان داشته و در مجموعه فعالیت‌های تجاری و اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و حتی فرهنگی، نقش غیرقابل انکاری بر عهده دارد، به‌گونه‌ای که بدون بهره‌برداری از شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل کارآمد، تأسیسات و تجهیزات جانبی و ناوگان مطلوب، تصور رشد و توسعه عمومی کشور غیرممکن به نظر می‌رسد.

بر این مبنا، شناسایی دقیق و علمی چالش‌های این حوزه، تدوین نظام موضوعات و اولویت‌گذاری فعالیت‌های پژوهشی در قالب یک ساختار منسجم برای حل مشکلات کنونی، بسیار ضروری خواهد بود. دبیرخانه برنامه علمی شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری با هدف تسهیل ارتباط بین صنعت و دانشگاه در این حوزه اقدام به تدوین نظام موضوعات برنامه علمی شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل کرده است که بنده نیز به‌عنوان یکی از اعضای کارگروه برنامه علمی این واحد در این زمینه فعالیت داشته و دارم. 

در راستای مأموریت علمی این واحد نیز با سازمان‌ها و نهادهای مرتبط و صاحبان صنایع نشست‌های تخصصی و ارتباطاتی سازنده برگزار شده است و به‌علاوه  مجموعه‌ای از همایش‌ها، مسابقات، کارگاه‌های آموزشی، سخنرانی‌ها و بازدیدهایی  برگزار شده است که در حد توان در اجرای این برنامه‌ها فعالیت  داشته‌ام.

دبیر اجرایی استارت‌آپ ویکند شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل هم بوده‌اید. در این زمینه برایمان بگویید.

استارت‌آپ، فکر و ایده نویی است که علاقه به ریسک‌کردن و رشد سریع تا رسیدن به محصول را در خود دارد.  رویدادهای استارت‌آپ باعث تقویت جامعه و افزایش انگیزه می‌شود. حمایت از یک رویداد استارت‌آپ ویکند، یکی از بهترین راه‌های حمایت از جامعه است که با درگیرشدن در مراحل اولیه شکل‌گیری یک کسب‌وکار حاصل می‌شود.

شرکت‌کنندگان در این رویداد با مدیران صنایع و کارآفرینان کسب و کارهای نوظهور ارتباط نزدیکی برقرار می‌کنند که این ارتباط تنگاتنگ خود می‌تواند زمینه‌ساز فرصت‌های متعدد، هم برای شرکت‌ها و هم برای افراد باشد؛ چراکه بسیاری از مشکلات از نبود شناخت ناشی می‌شود؛ بنابراین رویداد استارت‌آپ ویکند یک شبیه‌سازی کامل از راه‌اندازی کسب و کار بر پایه تکنولوژی است.

 خوشبختانه در راستای انجام مأموریت علمی واحد یادگار امام تا به حال دو استارت‌آپ ویکند شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل در تاریخ‌های 19 الی 21 اردیبهشت و 25 الی 27  مهر سال جاری با حضور بیش از 150 شرکت‌کننده و جمعی از نمایندگان نهادها و سازمان‌های حمل و نقلی از وزارتخانه‌های راه و شهرسازی، کار و رفاه اجتماعی و ... برگزار شده است که بنده به‌عنوان مشاور مسئول برگزاری و دبیر اجرایی نقش داشته‌ام.

هدف اصلی از این رویدادها، برندسازی واحد یادگار و  ایجاد فضای رقابتی و سالم برای رسیدن جوانان ایده‌پرداز و دارای انگیزه به موفقیت است. امیدوارم که خروجی‌های این رویدادهای علمی گره‌گشای مشکلات حوزه حمل و نقل شود.

با توجه به اینکه شما یکی از مجریان طرح روز باز دانشگاه در واحد یادگار امام (ره) هستید، در مورد این طرح توضیحاتی بیان کنید.

آشنایی با فضای آموزشی، پژوهشی و فرهنگی، امکانات آزمایشگاهی و تحقیقاتی و ارتباط بین دانشجویان در یک دانشگاه و مقایسه آن با دانشگاه‌های دیگر به فرد این امکان را می‌دهد تا بهترین دانشگاه را با توجه به شرایط خود،  موقعیت جفرافیایی، رتبه و ... برای ادامه تحصیل انتخاب کند.

در طرح روز باز، دانشگاه با دعوت از دانش‌آموزان مدارس منتخب، خدمات و سرویس‌های خاصی به آنها می‌دهد تا از این طریق استادان، توانمندی‌ها و امکانات خود را معرفی و دانش‌آموزان را تشویق کنند تا در انتخاب خود، دانشگاه میزبان را مد نظر داشته باشند.

از جمله اهداف این طرح، نشان‌دادن یک افق دید کلی از دانشگاه و معرفی فضای کلی دانشگاه آزاد یادگار امام خمینی (ره) به دانش‌آموزان و ایجاد هیجان و علاقه به تفکر و علم در ایشان، ایجاد انگیزه و روحیه تلاش مضاعف برای ورود به این دانشگاه، آشنایی نزدیک و ملموس با فضای آموزشی، پژوهشی و فوق برنامه دانشگاه آزاد یادگار امام خمینی (ره)شهرری و معرفی قطب‌های علمی و توانمندی‌ها و ظرفیت اعضای هیأت علمی دانشگاه برای جذب دانش‌آموزان است.

در این راستا، و پیرو عقد تفاهم‌نامه بین دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری و آموزش و پرورش ناحیه یک و دو شهرری و کهریزک،  23 تا 25 اردیبهشت سال جاری، نخستین مرحله اجرای این طرح با جمعیت دانش‌آموزی حدود 700 نفر در گروه‌های تحصیلی علوم ریاضی، علوم انسانی و علوم تجربی از دبیرستان‌های پسرانه شهید بهشتی، پیامبر اعظم(ص)، ملاصدرا و نورالهدی و دبیرستان‌های دخترانه رجبی، سعادت، نرجس، آزادگان، صدیقه طاهره، بنویدی، حجاب، ندای فاطمه و حضرت مریم  انجام و مورد استقبال قرار گرفت.

نظرتان راجع به مطالعه و اینکه چه کتاب‌هایی را برای مطالعه پیشنهاد می‌کنید؟ 

اگر بخواهیم موفق شویم، باید مطالعه کنیم؛ اما باید با شور و شوق کتاب خواند. معمولا علایق افراد متفاوت است؛ بنابراین نمی‌توان اشخاص را مجبور به خواندن کتاب‌هایی که اشتیاقی به آن ندارند، کنیم؛ اما اگر قرار باشد کتابی معرفی کنم، کتاب «پدر پولدار، پدر بی‌پول» تألیف کیوساکی و ال‌لکتر و ترجمه مامک بهادرزاده است که روش‌های زندگی افراد پولدار و افراد بی‌‌پول را بیان می‌کند.

کتاب بعدی، «فیزیک زنده»، تألیف وارن و ترجمه اسفندیار معتمدی است که کتابی ساده و روان است  و مفاهیم اساسی فیزیک را به علاقه‌مندان این علم می‌شناساند.

«افسون فیزیک»، نیز تألیف کریستوفرپی و ترجمه بهرام معلمی و مسعود مرادی است که حدود 400 معمای چالشی و مسائل علمی و متفرقه را از دیدگاه فیزیک  مطرح و ارتباط فیزیک را با دنیای اطراف بیان می‌کند و در نهایت کتاب «قانون 5 ثانیه»، تألیف رابینز و ترجمه افشین چایچی که کمک به ایجاد اعتماد به نفس می‌کند.

و حرف آخر....

در نهایت به دانشجویان عزیز تأکید می‌کنم، روحیه مثبت و تلاش جهادی و پشتکار از عوامل کسب موفقیت است. به توانمندی‌ها و ظرفیت خود باور داشته باشید و با توکل به خدا و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های دانشگاه، به کسب علم و دانش و مهارت‌های تخصصی و عملی بپردازید و پله‌های ترقی را طی کنید و آینده‌ای روشن برای خود و جامعه که از آنِ جوانان است، بسازید. 

انتهای پیام/4062/خ