ذهنیت فیلم مناسبتی متناسب با تقویم باید حذف شود

حسین سلطان‌محمدی در گفتگو با خبرنگار حوزه سینمای گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، در مورد سیاستی که حتماً باید فیلم‌های مناسبتی زمان‌های خاص اکران شوند، اظهار کرد: رویه‌ای در سینمای ایران وجود دارد که فکر می‌کنند بعضی از فیلم‌هایی که موضوعش مناسبتی، روایتی یا واقعیتی در تاریخ ثبت شده، باید در همان تاریخ ثبت کنند. این قضیه در مورد سریال تلویزیونی مثل «کلاه پهلوی، معمای شاه، مختارنامه» جواب می‌دهد که زمان‌بندی را طوری تنظیم کنیم که مقاطعی از روایت که در حال پخش تصاویر ساخته شده در آن دوره‌های زمانی باشد؛ اما برای فیلم سینمایی جواب نمی‌دهد. چون ما نوسان تماشاگر داریم.

این منتقد سینما گفت: در سال‌های اول ارتحال امام(ره)، تا یک مدت مستندی را در بعضی از سینماها نمایش می‌دادند. شمقدری فیلم مستندی از واقعه رحلت امام خمینی (ره) ساخته بود که در بعضی از سالن‌ها می‌گذاشتند و هیچ‌کسی هم آمار نمی‌داد که آن رویه مثبت بوده یا فقط برای ثبت عنوانی در تاریخ بوده است. فیلم‌های این‌گونه که تاریخ دارند، وقتی که در مناسبت خود در آن تاریخ می‌خواهیم به نمایش بگذاریم، برای چه مخاطبی است. تماشاگر سینماروی مرسوم ما به فیلم بر‌اساس مناسبت تقویمی نگاه و گزینش نمی‌کند. موضوع فیلم بر‌اساس بحث‌های شفاهی است که بین تماشاگر ترویج پیدا و حرکت می‌کند.

سلطان محمدی ادامه داد: بر‌اساس تبلیغاتی که امروزه در فضای مجازی توزیع می‌شود، کلامی که منعقد و درباره‌ آن بحث و هیجان‌افکنی می‌شود، روزنامه‌های چاپی و غیرچاپی روی موضوع آن مانور می‌دهند. اما اینکه تصور می‌کنیم که ایام اربعین است و فیلم پرزحمتی مثل «گام‌های شیدایی» را به نمایش می‌گذاریم، زمانی می‌توان گفت که در تجربه تماشاگر و ابزارهای امروزی موفق بوده‌ایم که ببینیم فیلمی که به مناسبت شهادت غواصان شهید اکران شد، چقدر فروش و تماشاگر داشت. آن ارزیابی را اگر داشته باشیم که لزومی هم ندارد آمار را بشماریم.

سلطان‌محمدی ادامه داد: پس عبور دادن فیلم‌هایی مثل «گام‌های شیدایی» در مناسبت‌های تاریخی فقط مثل این است که ما فیلمی را به اکران رسانده‌ایم که بعد آن بتوانیم احتمالاً فیلم را وارد مجاری شبکه خانوادگی، پخش از شبکه‌های تلویزیونی، توزیع آن در خیلی از مکان‌ها و سیستم‌ نمایش آنلاین فیلم که احیاناً در سیستم‌های هواپیمایی، قطار، ترمینال اتوبوس و حتی شبکه‌های ماهواره و نظایر اینها است رد کنیم و به مراحل بعدی پخش برسانیم و بگوییم فیلم به اکران رسیده است وگرنه عددی که در آمد که در بعضی از سانس‌ها، «گام‌های شیدایی» حتی یک بلیت هم نفروخته، خب نگران‌کننده است.

وی گفت: سرمایه‌ای صرف و اثری ساخته شده، کارگردان و بازیگران آشنایی یک داستانی را به تصویر کشانده‌اند که می‌توانست با تبلیغ درست و با اجبار نکردن به اکران در این زمان، حداقل به فروش مرسوم حتی پایین برسد. اینکه اصلاً فروش نیست. فیلم عملاً فقط از این مقطع اکران عمومی عبور داده شده است.

سلطان‌محمدی بیان کرد: گاهی آدمی فکر می‌کند مثل دوره‌هایی از سینمای بعد از انقلاب است که فیلم حتماً باید در جشنواره فجر به نمایش در‌می‌آمد تا مجوز اکران بگیرد. برای همین همه فشار می‌آوردند، رقابت می‌کردند، می‌جنگیدند که یا در بخش جنبی یا در بخش خارج از مسابقه یا در بخش مسابقه، فیلم آنها باشد چون بعد آن باید پروانه نمایش و اکران بگیرند و چون در‌حال‌حاضر آن موضوع مرتفع شد خیلی از فیلم‌ها از مرحله تولید در‌آمده و آماده اکران می‌شوند و خارج از اصرار جشنواره‌ای بودن بالا می‌آید و در جدول نمایش و فیلم اکران می‌شود.

وی ادامه داد: آمار فروش بدون استثنا اثبات می‌کند که این اندیشه باید اصلاح شود که فیلمی با موضوع اربعین اکران شود. 

سلطان‌محمدی گفت: این رفتار مناسبتی فقط برای تلویزیون است نه برای اکران سینما. با فیلم باید به‌طور طبیعی برخورد شود. گروه‌های سینمایی بر این باورند که مثلاً «گام‌های شیدایی» که فروش بالا ندارد، با اکران در سالن‌های کمتر اما طویل‌تر، این نوع فیلم‌ها را عبور دهیم و اکران کنیم اما الان فیلم آسیب دیده و هم مفهوم اربعین را ناخواسته با معنای دوم بر روی آن سوار کرده‌ایم که از جانب تماشاگر سینمای ایران پذیرش نمی‌شود. سینمای ایران تلویزیون نیست.

وی افزود: در تلویزیون حتی کانال‌های استانی، از 30 مرکز استان بجز تهران، 25 مرکز استان همه یک‌سری فیلم درباره اربعین پخش می‌کنند که همه با اسم اربعین و در محرم است. باید در رفتاری با فیلم، تماشاگر به‌طور طبیعی انتخاب کند. مثلاً به دلیل الزامات اداری از چندین روز سینماها تعطیل می‌شوند.بهترین زمان اینکه حتی به بهانه اربعین، چندتا فیلم کمدی تعطیل اما بقیه فیلم‌ها باشد. مشکل فیلم «عرق سرد» چیست، شادی دارد؟ فیلم «مغزهای کوچک زنگ زده» مشکل دارد؟ «گام‌های شیدایی» چرا نباید در این ایام اکران شود؟ فیلم‌های کمدی را 48 ساعت آتش‌بس می‌دادید، باقی سالن‌ها باز می‌شدند، «ماهورا»که فیلم شهیده جنگ است، این چرا نباید در این ایام اکران بشود؟ 

سلطان‌محمدی عنوان کرد: پیشنهاد است اگر فیلمی را می‌خواهید نمایش ندهید، 24 ساعت سینما را تعطیل نکنید، سینماهایی که کمدی دارد را موقتاً متوقف کنید، به صاحبان فیلم‌های دیگر بگوییم که یک کپی هم به همان سینماهایی بدهند که فعلاً کمدی پخش نمی‌کنند. چه اشکالی دارد؟ سالن باز است و تماشاگر هم بالأخره یک تعدادی می‌روند. این ذهنیت باید اصلاح بشود. ذهنیت فیلم مناسبتی متناسب با تقویم برای سینما باید حذف بشود. تلویزیون اشکالی ندارد، می‌تواند تنظیم کند اما سینما نمی‌تواند تنظیم کند. بگذارید تماشاگر راحت با فیلم برخورد کند اجبارش نکنید. اگر هم قید و بند ناگفته‌ای وجود دارد که حتماً باید اکران شود که بعد به شبکه نمایش خانگی بیاید، این قید و بندها را هم اصلاح کنیم. 

انتهای پیام/4046/خ