وقتی فسیل‌ها زبان باز می‌کنند
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، سال گذشته انجمن بین‌المللی دیرینه‌شناسی، از همه اعضای خود خواست تا یکی از روزهای اکتبر را به‌عنوان «روز فسیل» نامگذاری کنند و ضمن انجام فعالیت‌هایی مناسب برای آشنایی بیشتر علاقه‌مندان با دانش دیرینه‌شناسی، ارتباط بیشتری میان متخصصان این دانش بنیادی با مردم جامعه برقرار کنند.
با این هدف، انجمن دیرینه‌شناسی ایران نیز از سال گذشته، روز سوم آبان مطابق با 25 اکتبر را به‌عنوان «روز ملی فسیل» انتخاب کرد تا به صورت‌های مختلف این موضوع مورد اهمیت مردم و جامعه علمی قرار دهد.
هدف از نامگذاری سوم آبان به‌عنوان روز ملی فسیل این است که ضمن معرفی دانش فسیل‌شناسی (دیرینه‌شناسی)، به معرفی کاربردهای این علم در شناخت تاریخ زمین، سرگذشت حیات، اکتشاف ذخایر هیدروکربوری و …، ارتباط شایسته‌ای میان متخصصان این دانش بنیادی با بطن جامعه برقرار شود.
فارغ از خبر بالا، سؤال اینجاست که میانگین سطح اطلاعات عموم مردم از دانش دیرینه‌شناسی و علم زمین‌شناسی چقدر است؟ آیا یک دانش‌آموز، یک دانشجو یا مردم عادی در کشور ما، تصور درستی از فسیل‌ها و دیرینه‌شناسی دارند؟
به اعتقاد یوهان اشتوکلین*، زمین‌شناس سوئیسی و چهرۀ ماندگار زمین‌شناسی ایران؛ «ایران بهشت زمین‌شناسان و دیرینه‌شناسان است». او که نقش تأثیرگذاری در توسعه علم زمین‌شناسی در ایران و بنیادگذاری سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی ایران داشت، در سال‌های 1329 تا 1357 حدود 30 سال از عمر و دوره جوانی‌اش را در کوه‌ها و بیابان‌های ایران وجب‌به‌وجب کاوش می‌کرد؛ اما به‌واقع این دانشمند سوئیسی در ایران ما چه گنجی دید که ما نمی‌بینیم؟
چیستی فسیل‌ها
فسیل‌ها، آثار و بقایای موجودات گذشته هستند. این آثار از بقایای گیاهان و جانوران، از آثار میکروب‌ها و باکتری‌های چند میلیارد ساله گرفته تا استخوان‌های دایناسورهای بزرگ و بقایای کامل ماموت‌ها و انسان‌های اولیه را شامل می‌شود.
وقتی فسیل‌ها زبان باز می‌کنند:
فسیل‌ها «تنها مستندات و مدارک ما برای شناخت گذشته زمین» هستند که بدون آنها اطلاعی از آب‌وهوا، جغرافیا، محیط‌زیست، تنوع و فرگشت حیات در گذشته زمین نخواهیم داشت لذا به کمک فسیل‌ها نظریات انقلابی‌ای چون جابه‌جایی قاره‌ها اثبات شد و نیز به کمک این آثار است که امروز می‌توانیم از تغییرات گسترده اقلیمی، روند گرمایش جهانی و یخبندان‌های بزرگ اطلاع پیدا کنیم. این‌گونه است که هر فسیل، بخشی از اسرار خلقت هستی را برای ما آشکار می‌سازد.
رمزگشایی از فسیل‌ها پس از انقلاب صنعتی
بی‌شک، توسعۀ علم فسیل‌شناسی (دیرینه‌شناسی) پس از انقلاب صنعتی به این‌سو و رمزگشایی از فسیل‌ها و یادگیری زبان علم فسیل‌شناسی توسط دانشمندان بود که منجر به سده طلایی اکتشافات ذخایر بزرگ نفت و زغال‌سنگ و نیز معادن بزرگ و ... شد؛ لذا زندگی بشر و بالطبع دانش چنان پیشرفت و توسعه یافت که با نسل‌های گذشته بشر قابل مقایسه نیست.
ازاین‌رو اهمیت این علم در کشورهای نفت‌خیزی چون ایران بیش‌ازپیش است هرچند که درک درستی چه در مردم و چه مسئولان از این علم در کشور وجود ندارد ولی امید می‌رود تا با اطلاع‌رسانی درست توسط دانشمندان و پژوهشگران علم دیرینه‌شناسی در ایران، این بهشت زمین‌شناسان و دیرینه‌شناسان جهان در کشور خود نیز شناسانده شود و آن‌طور که بایسته است قدر آن دانسته شود.
قدر زر، زرگر شناسد، قدر گوهر، گوهری
پانوشت:
* اشتوکلین با همکاری گروهی متشکل از زمین‌شناسان بین‌المللی و متخصصان ایرانی، تمامی گستره ایران را مطالعه و بسیاری از نقشه‌های زمین‌شناسی کشور را تهیه کرد. کشف تعداد زیادی از کانسارها و منابع نفت و گاز در خشکی از آثار و خدمات اوست؛ او بخش اکتشاف را نیز در صنعت نفت، سازمان انرژی اتمی و سازمان صنایع و معادن بنیان نهاده است.
*دکترای زمین‌شناسی و دیرینه‌شناسی
انتهای پیام/پ
انتهای پیام/