انحصار 70درصدی بیمه در 4شرکت دولتی/ اتاق ایران، آماده تشکیل سندیکای بیمه

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، کمیسیون رقابت، خصوصی‌سازی و سلامت اداری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در نشست اخیر با حضور غلامحسین شافعی رئیس پارلمان بخش‌خصوصی پیشنهاداتی در مورد اصلاح وضعیت صنعت بیمه ارائه داد.

به باور اعضای کمیسیون، همچنان این صنعت به صورت انحصاری در اختیار دولت قرار دارد؛‌ اصلاح قانون، افزایش نقش رگولاتوری در صنعت بیمه، حضور فعالان خارجی در این صنعت، تغییر نگرش نسبت به بیمه، استفاده از استاندارد IFRS برای ایجاد شفافیت در صورت‌های مالی صنعت، افزایش نقش سندیکا در تصمیم‌گیری‌های کلان این حوزه و در نهایت فعالیت شرکت‌های تخصصی در صنعت بیمه مهم‌ترین پیشنهاداتی بودند که مطرح شدند.

در این نشست به گفته حسن فروزان فرد، رئیس کمیسیون رقابت، خصوصی‌سازی و سلامت اداری اتاق ایران صنعت بیمه کشور، آن‌گونه که باید در سالم‌سازی و تقویت کسب‌وکار، نقش ایفا نمی کند و از جایگاه پیشگیرانه خود بسیار فاصله دارد.

وی ادامه داد: اگر شرکت‌های بیمه بتوانند به صورت حرفه‌ای، وظایف و نقش خود را بازی کنند، بخش قابل‌توجهی از مجوزها، خاصیتشان را از دست می‌دهند و بدین ترتیب رتبه محیط کسب‌وکار کشور بهبود پیدا می‌کند.

وی گفت: ازآنجاکه اتاق ایران باید به دنبال بهبود شاخص‌های محیط کسب‌وکار است، این موضوع را در اولویت کاری کمیسیون قرار دادیم. طی گزارش تهیه شده، پیشنهاداتی هم ارائه کردیم که امیدواریم به بهبود شرایط کمک کند.

بر اساس اطلاعات موجود از سال 91تا 95گروه بیمه کشور در وضعیت غیررقابتی به سر برده و حدود 70درصد سهم بازار در اختیار 4 شرکت بزرگ دولتی و شبه‌دولتی قرار داشته است. هرچند میزان انحصار در حال کاهش است اما هنوز شاهد وضعیت غیررقابتی در این صنعت هستیم.

طبق گزارشات کمیسیون رقابت، خصوصی‌سازی و سلامت اداری اتاق بازرگانی، بالاترین میزان انحصار در اختیار صنعت خودروسازی قرار داشته و پس از آن صنعت بیمه کشور بیشترین میزان انحصار را به خود اختصاص می‌دهد.

فروزان‌فرد گفت: متأسفانه وضعیت بهره‌وری نیز در این حوزه مناسب نیست. طبق مطالعات انجام شده بهره‌وری نیروی کار و سرمایه، روند نزولی پیدا کرده و همچنان ادامه دارد. نکته دیگر اینجاست که بهره‌وری در شرکت‌هایی که به بخش‌های خصولتی واگذار شده‌اند، نسبت به پیش از واگذاری هیچ تغییری نکرده است.

در گزارش کمیسیون رقابت آمده است: بر اساس داده‌های بیمه مرکزی، مهم‌ترین چالش‌ها در این حوزه پایین بودن سطح رقابت، نبود تعاملات بین‌المللی و دولتی بودن صنعت در کشور است. این در حالی است که بر اساس سند چشم‌انداز، ایران باید به جایگاه اول این صنعت در منطقه آسیای جنوب غربی دست پیدا کند.

این گزارش پیشنهاداتی هم برای بهبود وضعیت این صنعت ارائه می‌دهد که شامل اصلاح قانون، افزایش نقش رگلاتوری در صنعت بیمه، حضور فعالان خارجی در این صنعت، تغییر نگرش نسبت به بیمه، استفاده از استاندارد IFRS برای ایجاد شفافیت در صورت‌های مالی صنعت، افزایش نقش سندیکا در تصمیم‌گیری‌های کلان این حوزه و در نهایت فعالیت شرکت‌های تخصصی در صنعت بیمه، می‌شود.

اتاق ایران، آماده تشکیل سندیکای بیمه

غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران از وضعیت نامساعد رقابت‌پذیری و خصوصی‌سازی کشور سخن گفت و تصریح کرد: قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار به تصویب رسیده و بر اساس آن هر کدام از وزارتخانه‌ها مسئولیتی پیدا کره‌اند، اما همچنان اقدام ملموسی در راستای اجرای قانون صورت نگرفته چراکه هم‌زمان با اصلاح و لغو مجوزها، ماشین تولید قانون به فعالیت خود ادامه می‌دهد و بدین ترتیب عملکرد یکدیگر را خنثی می‌کنند.

وی ادامه داد: چندی پیش، اتاق ایران مطالعه‌ای در خصوص کشورهای ترکیه، گرجستان، امارات، عربستان و کره جنوبی انجام داد و مشخص شد که در همه این کشورها یک اتفاق مشابه رخ داده و آن هم تشکیل کمیته‌ای متشکل از حاکمیت، بخش خصوصی و دانشگاهیان به منظور مقابله با قوانین و مجوزهای زائد است. با نظر این کمیته هر آنچه مخل محیط کسب و کار بود و در گذشته به تصویب رسیده بود، لغو شد.

رئیس پارلمان بخش خصوصی از ضرورت ایجاد تعامل با دولت برای حذف مقررات مخل محیط کسب و کار سخن گفت و افزود: اگر مجلس همکاری کند و از تصویب هر آنچه مخل فعالیت‌های اقتصادی می‌شود ممانعت کرده و همچنین برای لغو مجوزهایی که مانع بهبود محیط کسب و کار هستند قدم بر دارد قطعا می توان به بهبود اوضاع اقتصاد کشور امیدوار شد.

شافعی در ادامه ضمن اعلام آمادگی اتاق ایران برای ثبت سندیکای بیمه و قرار گرفتن آن زیر پوشش اتاق گفت: مهم‌ترین مسئله‌ای که امنیت اقتصادی کشور را تهدید می‌کند، غیرقابل‌ پیش‌بینی بودن آن است. اینکه فعال اقتصادی نمی‌تواند فردای خود را پیش‌بینی کند، به معنای بالا رفتن نرخ ریسک اقتصادی است.

رئیس اتاق ایران همچنین به موضوع خصوصی‌سازی اشاره کرد و با انتقاد از روند خصوصی‌سازی در کشور، تأکید کرد: ازآنجاکه باید رئیس اتاق ایران در جلسات متعددی حضور داشته باشد، باید اذعان کنم که بی‌اعتنایی و بی‌توجهی نسبت به خصوصی‌سازی را به عینه می‌بینم و شاهد هستم که دستگاه‌ها تنها به دنبال توجیه برای مقابله با این مسئله هستند.

شافعی گفت: اگر شرکتی به نهادهای نیمه‌دولتی، عمومی، امنیتی و غیره واگذار شود، آب از آب تکان نمی‌خورد اما اگر شرکتی به بخش خصوصی واقعی برسد، همه با هم بسیج می‌شوند تا علت را بررسی کنند تا مبادا رانتی ایجاد شده باشد. ضمن اینکه در بسیاری مواقع این واگذاری‌ها که در اختیار بخش خصوصی قرار می‌گیرد، تنها شرکت‌های ورشکسته‌ای هستند که دولت می خواهد از دردسر آ‌ن‌ها رها شود.

در ادامه این نشست شافعی از ارائه نسخه نهایی گزارش کمیسیون رقابت در صحن علنی هیات نمایندگان اتاق ایران استقبال کرد.

بهره‌وری صنعت بیمه، کافی نیست

شکرخدایی با اعلام اینکه یک گزارش جامع و مبسوط از عملکرد 23 شرکت بیمه کشور تهیه شده گفت: در این گزارش به بررسی نقش بیمه‌ها در توسعه کسب‌وکار و همچنین بر رونق اقتصادی کشور اشاره شده و امیدواریم سلسله نشست‌هایی که با حمایت همه جانبه اتاق ایران و هم اعم بیمه‌گزاران کشور و بیمه مرکزی ج.ا.ا صورت می‌پذیرد، ادامه داد باشد.

این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران افزود:‌ بهره‌وری پایین یکی از عوامل کندی یا توقف رشد اقتصادی در ایران طی سال‌های گذشته بوده و می‌بایست برای رفع این معضل سیاست‌های منسجمی در پیش گرفت و با تقویت تشکل‌های اقتصادی و فراهم کردن یک فضای رقابتی سالم و بدون رانت و برابر برای تمام شرکت‌های بیمه‌ای کشور خط مسیری را در پیش روی آنها قرار داد تا کشورمان هر روز به سوی پیشرفت بالندگی بیشتر حرکت کند.

مرزهای شرکت‌های بیمه‌ای

فرزین انتصاریان رئیس انجمن مدیریت کیفیت ایران با اعلام اینکه برای ارائه راهکاری عملی و علمی باید وضعیت فعلی این صنعت قدیمی در ایران و چالش‌ها و دشواری‌ها و فرصت‌ها و راهکارها بخوبی رصد و مورد ارزیابی قرار گیرد، گفت:‌ با مشخص شدن وضعیت موجود و برای رسیدن به وضعیتی که مدنظر دست‌اندرکاران و مسئولین است راهی آسان‌تر و سهل‌تر خواهد بود چرا که در کنار درک درستی که از تهدیدهای دردلاین صنعت مشخص می‌گردد می‌توان به خدمت‌های پیش رو دقت نظر و توجه کافی کرد.

وی با تاکید بر اینکه در سال‌های 91 تا 95 در صنعت بیمه ما شاهد یک فضای غیر‌رقابتی بوده افزود: این بدان معناست که بیش از 70 درصد سهم بازار بیمه‌ای کشور در دست شرکت‌های بیمه دولتی بوده و تنها شرکت‌های خصوصی تنها 30درصد بازار صنعت بیمه را در اختیار دارند.

انتصاریان با اعلام اینکه در آمارهای استخراجی شاهد آن هستیم که 80 درصد بازار تنها 8شرکت بیمه تحت پوشش و زیر چتر خود دارند افزود: شاهد آن هستیم که با تدابیر اندیشیده شده این فضای غیر رقابتی بین شرکت‌های دولتی و غیردولتی در حال کاهش بوده است.

به گفته رئیس انجمن مدیریت کیفیت ایران، بیمه ایران با سهم 45 درصدی ، بیمه آسیا با سهم 11 درصدی ، بیمه دانا با سهم 8 درصدی ، بیمه البرز با سهم 7 درصدی که یا تمام سهم آن دولتی و یا متعلق به شرکت های شستا ، سرمایه گذاری صبا تامین ، سهام عدالت و ... است که آنها هم به نوعی غیر مستقیم دولتی هستند.

روند نزولی شرکت‌های بیمه

جنتی‌فرد مدیرعامل شبکه بهینه کاوی ایران نیز در نشست این کمیسیون اتاق ایران گفت:‌ بر اساس شاخص‌های استخراجی و مشاهده رشد بهره وری و نیروی کار به نرخ ثابت از سال 88 تا 96 یعنی در برنامه‌های پنجم و شش توسعه کشور ما یک روند پسرفت و نزولی را در بخش دولتی داشته‌ایم در صورتی که در شرکت‌های خصوصی، شاهد آن بوده‌ایم که کارایی‌ها به مراتب بالاتر بوده است.

وی اضافه کرد: تشکیل جلسات متعدد با مدیران بیمه مرکزی و پژوهشکده بیمه برای تهیه سالنامه آماری از دیگر اقدامات این کارگروه کمیسیون رقابت در طی سال 1396 بوده است.

جنتی‌فرد با اشاره به چالش‌های این صنعت گفت:‌ عواملی همچون «بالا بودن سطح و سهم بیمه های دولتی»،‌ «پایین بودن سطح تعاملات بین المللی»، «پایین بودن ضریب نفوذ بیمه در کشور»، «پایین بودن حق بیمه سرانه »،‌«ضریب و نرخ بسیار کم بیمه های عمر» و «عدم فرهنگ سازی مناسب» از مهم‌ترین چالش‌ها و نقاط ضعف صنعت بیمه در ایران برشمرد و اضافه کرد که برای رسیدن به وضع مطلوب که در اسناد بالادستی کشور بر آن تاکید شده است.

وی ادامه داد: می بایست با پیشنهادات و ارایه راهکار و اقدامات اثر گذار بیمه مرکزی و دیگر سازمانهای مربوط، در امر صادرات بیمه ، بهبود پرتفوی ، ارتقای توانگری ، گسترش تعاملات بین المللی و ... بتوانیم بیمه گر اول در منطقه جغرافیایی خود باشیم.