اجرای طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست در سواحل جنوبی کشور

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا،‌ پروین فرشچی، معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در نشست بررسی طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور اظهار کرد: مذاکرات این طرح از حدود دو سال و نیم پیش با آژانس همکاری‌های بین المللی ژاپن (جایکا) آغاز و استان هرمزگان به عنوان منطقه پایلوت برای اجرای این طرح انتخاب شد.

وی اظهار کرد: بر اساس این طرح اطلاعاتی از قبیل اینکه توسعه چگونه باید در منطقه صورت گیرد تا محیط زیست دریایی حفظ شود، رسیدن به این هدف نیازمند همکاری با بخش‌های مختلف بود که چند ماه پیش امضای نهایی این پروژه با جایکا انجام شد، این امضا نشانگر خواست سیاسی برای افزایش همکاری‌های محیط زیستی بین ایران و ژاپن است که بر این اساس شرکت‌های مورد تایید ژاپن در ایران همکاری های محیط زیستی خود را انجام دهند.

فرشچی ادامه داد: سابقه همکاری ما با ژاپن در پروژه‌های تالاب انزلی، جزیره قشم و روی جنگل‌های حرا و توانمندسازی مردم بومی برای حفظ این جنگل‌ها است که اجرای پروژه طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوبی کشور نیز به این همکاری‌ها اضافه می‌شود.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست درباره انتخاب استان هرمزگان به عنوان پایلوت اجرای این طرح گفت: از آنجا استان‌های جنوبی کشور به ویژه هرمزگان از پتانسیل توسعه برخوردار است و رسیدن به اهداف مورد نظر برای اجرای این طرح در استان قابل دسترسی است، انتخاب هرمزگان به عنوان پایلوت مورد موافقت قرار گرفت. بر این اساس، سه ماه پیش اجرای این طرح به طور رسمی آغاز شد.

فرشچی گفت: مرحله نخست این طرح، شناخت منطقه و به دست آوردن اطلاعات از پتانسیل موجود در استان است که بر این اساس کارگروه‌هایی تشکیل شده که با تکمیل اطلاعات کارهای اجرایی آغاز می‌شود.

وی تاکید کرد: براساس تجربیات اثبات شده که آغاز پروژه‌ها بدون دخالت ذینفعان در روند اجرا، با مشکلاتی روبه رو می‌شود. بنابراین اگر بخواهیم اقدامی ملی انجام گیرد حتما باید ذینفعان از ابدا در اجرای آن دخیل باشند از این رو در این طرح به این مهم توجه ویژه‌ای شده است. از سوی دیگر تلاش کردیم از تمام ظرفیت نهادهای دولتی و علمی مرتبط با محیط زیست استان هرمزگان استفاده کنیم و در نهایت اکنون با زیرکمیته‌ای که تشکیل شده است آمادگی اجرای این طرح را داریم.

فرشچی گفت: با توجه به توان توسعه‌ای و پتانسیل بالا در سواحل جنوبی کشور و روند تخریب در راستای ساخت و سازها، اجرای این طرح را ابتدا از سواحل جنوبی آغاز کردیم تا بتوانیم به توسعه پایدار دست پیدا کنیم و در نظر داریم این طرح را برای استان‌های شمالی کشور نیز اجرا کنیم.هدف ملی برخورداری تمامی استان‌ها از این طرح است که برای رسیدن به آن همکاری خود را با جایکا آغاز کردیم و در آینده آن را به تمام استان های ساحلی تعمیم خواهیم داد.

وی درباره نقش مرکز منطقه‌ای حفاظت از محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان (راپمی) در اجرای این طرح، گفت: آغاز این طرح با همکاری جایکا است و قطعا نتیجه‌ای که به دست می‌آید را می‌توانیم با کشورهای عضو راپمی نیز به اشتراک بگذاریم و حتی می‌توانیم اطلاعات آن را در کشورهای دیگر اجرا کنیم. اما در حال حاضر راپمی دخالتی در اجرای این طرح ندارد.

چالش‌های مهم سواحل هرمزگان

عباس مرادی، مدیر پروژه آمایش سرزمین استان هرمزگان افزود: استان هرمزگان با سهم حدود 43 درصدی از طول سواحل کشور، ساحلی‌‌ترین استان کشور است و نسبت به سایر مناطق ساحلی بیشتر در معرض تخریب اجرای برنامه‌های توسعه ملی قرار دارد،‌ از این رو، استان هرمزگان برای اجرای پایلوت طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور انتخاب شد که به نظر می رسد انتخابی منطقی و هوشمندانه است.

مرادی ادامه داد: همزمان با اجرای طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور، در حال انجام پروژه تدوین سند آمایش سرزمین در استان هستیم که تاکید بسیاری بر حفظ محیط زیست منطقه دارد.بخش عمده جمعیت و فعالیت در این اکوسیستم ساحلی متمرکز شده و به رغم آنکه سواحل استان هرمزگان تنها 3.3 درصد از مساحت استان را در بر می گیرد، جمعیتی نزدیک به 38 درصد در این منطقه سکونت دارند.

وی تاکید کرد: نکته مهم در خصوص وساحل این استان، بحث آب شیرین کن ها، توسعه مزارع پرورش میگو و ماهی در قفس است که سواحل را به شدت تهدید می کند، مکان گزینی این پروژه‌ها به خوبی انجام نشده و فعالیت آن‌‌ا تالاب‌های بین المللی استان را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.

مرادی ادامه داد: نکته مهم دیگر که در سواحل استان هرمزگان اتفاق خواهد افتاد اجرای طرح توسعه مکران در یک افق 10 ساله و ایجاد امکان سکونت برای 5 میلیون جمعیت در این سواحل است.

مدیر پروژه آمایش سرزمین استان هرمزگان ادامه داد: یکی از اقداماتی که در سند آمایش سرزمین استان انجام می‌شود، ارزیابی توان اکولوژیک سواحل با مدل‌های جدید است بر این اساس علاوه بر مناطقی که اکنون تحت پوشش کنوانسیون رامسر هستند و برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده‌اند، مناطق دیگری را نیز شناسایی کردیم که مستعد حفاظت هستند و می‌توانند موارد قابل پیشنهادی برای اجرای این برنامه جامع باشند.

وی تاکید کرد: با توجه به اینکه سواحل هرمزگان با سرعت زیادی در معرض اجرای پروژه‌های توسعه‌ای قرار دارد به نظر می‌رسد زمان اجرای طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور نسبتا طولانی است، ممکن است در پایان نتیجه خوبی به دست آید اما طولانی بودن آن ممکن است کارایی طرح را محدود کند و در نهایت نتواند نقش مفید و بازدارنده ای در حفاظت از منطقه ایفا کند.

ورود روزانه 700 لیتر در ثانیه پساب به خلیج فارس

در ادامه این نشست، عباس منتظری معاون هماهنگی امور برنامه و بودجه سازمان مدیریت و برنامه ریزی هرمزگان گفت: 50 هزار هکتار از اراضی ساحلی استان مستعد پرورش میگو شناسایی شده است که با توجه به سیاست دولت در زمینه اشتغال، این میزان به مزارع پرورش میگو تبدیل خواهد شد.

وی افزود: همچنین روزانه 700 لیتر در ثانیه پساب وارد خلیج فارس می‌شود که این حجم مشکلات زیادی را برای این حوضه آبی ایجاد می‌کند. از این رو اجرای چنین طرح‌هایی با شتاب و سرعت بیشتر برای حفظ محیط زیست دریایی استان الزامی است.

بنابراین گزارش، شهرام فداکار مدیرکل دفتر سواحل و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست، گفت: همیشه مطالعات در کشور از خشکی به دریا بود در حالی‌که استان هرمزگان بزرگترین استان ساحلی است و بر این اساس تلاش کردیم مطالعات طرح آمایش سرزمین و طرح جامع مدیریت و حفاظت از محیط زیست سواحل جنوب کشور با پایلوت هرمزگان با نگاه دریا به خشکی انجام شود.

وی با اعلام اینکه کمیته‌ای تخصصی برای رفع تمام خلاء های مطالعاتی تشکیل شده است، افزود: منطقه آزاد کیش مطالعات آمایش سرزمین را بر روی هفت جزیره از جمله فارور، هندورابی و کیش آغاز کرده است.