مدیریت دانش مهم‌ترین مساله حل نشده در حوزه پژوهش است/ بی‌اعتمادی مدیران اجرایی کشور نسبت به یافته‌های تحقیقاتی
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر فرهاد رهبر در پانزدهمین گردهمایی معاونان پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی اولین مشکل پژوهش را مدیریت دانش اعلام کرد و گفت: مدیریت دانش در سطوح مختلف باید مورد توجه باشد، بخشی از آن به معاونان پژوهشی مربوط است و بخش عمده سطوح کلان را در برمی‌گیرد.
وی ادامه داد: در سطح ملی الگوی مدیریت علمی و پژوهشی در مراکز علمی و پژوهشی وجود ندارد یا اینکه تعریف نشده یا اگر تعریف شده به درستی انتشار نیافته است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: اولویت‌های تحقیقاتی را گم کردیم چون رویکرد نظام‌مند و سیستماتیک در تبیین نیازمندی‌هایمان نداریم. مثلا هر سال هزاران رساله دکتری و پایان‌نامه کارشناسی ارشد دفاع می‌شود ولی درصد کمی از آنها منطبق با نیازهای ما است.
رهبر گفت: مدیریت پژوهش ضعیف است و این باعث شده که کل امکانات ما هرز برود و بسیاری از پژوهش‌های ما واقع‌بینانه و منطبق با نیازها نباشند، متاسفانه دانشگاه‌های ما همچنان در حد دانشگاه‌های نسل دوم باقی مانده‌اند، ما رتبه‌های خوبی را در تحقیقات در سطح جهان داریم ولی بسیار اندک از آنها استفاده کرده‌ایم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: اساسا بی‌توجهی و بی‌اعتمادی مدیران اجرایی کشور نسبت به یافته‌های تحقیقاتی امری بدیهی است ما دائم صحبت از ارتباط صنعت با دانشگاه می‌کنیم متاسفانه از طرفی تحقیقات مورد نیاز را انجام نمی‌دهیم و از طرف دیگر مدیران اجرایی اعتقادی بر استفاده از دانش و یافته‌ای پژوهشی ندارند.
وی افزود: تنها بخشی از واردات 80 میلیارد دلاری می‌تواند بسیاری از مشکلات حوزه تحقیقات را از میان بردارد ولی متاسفانه منافعی که در واردات وجود دارد باعث شده اراده‌ای برای حذف واردات و جایگزین کردن محصولات تولید داخل وجود نداشته باشد.
رهبر ادامه داد: همچنین باید در مراکز تحقیقاتی جایگاهی برای عرضه فناوری دیده شود اگر دانشگاه‌های دنیا امروز فقط 11 درصد از درآمدشان از شهریه تامین می‌شود برای این است که منابع دیگر خود در حوزه‌های پژوهش را بسیار افزایش داده‌اند. متاسفانه امروز اساتید در اتاق‌هایشان می‌نشینند تا دانشجوی ارشد و دکتری از طریق کنکور به آنها معرفی شود و با مترهایی که دارند دانشجو را فارغ‌التحصیل می‌کنند.
وی به مدل جذب دانشجو در دانشگاه‌های بزرگ جهان اشاره کرد و گفت: بسیاری از اساتید بین‌الملل گرند دارند و با صنعت ارتباط می‌گیرند و مساله را از جامعه استخراج می‌کنند، متناسب با آن مساله تیم تشکیل می‌دهند و با آن تیم مساله را حل می‌کنند. دانشگاه‌های کشور ما چقدر این گونه هستند و چند درصد از اساتید ما این روش را دارند متاسفانه به این سمت پیش نرفتیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با انتقاد از آموزش عالی برای آموزش گفت: مشکل دیگر فرهنگ و ساختار درون دانشگاهی ما است متاسفانه نظام تعلیم و تربیت کشور آموزش محور است نه پژوهش محور. ساختار مناسبی برای پرورش محقق توانا وجود ندارد و پژوهش فراموش شده است، اگر هم پژوهش می‌کنیم برای حل مساله نیست بلکه برای تولید مقاله است.
رهبر افزود: چقدر از محتوای آموزشی ما از پژوهش آمده است؟ متاسفانه اکثر محتوای آموزشی ما ترجمه است.
وی تاکید کرد: دانشگاه آزاد اسلامی 50 درصد آموزش عالی را در اختیار دارد و برای تحول در نظام آموزش عالی حتما باید دانشگاه آزاد آغازگر آن باشد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: آموزش صرفا حافظه محور است و خلاقیت و ابتکار و فکر سهم کمی دارد باور به پژوهش در سطح ملی وجود ندارد و اعتقاد به این نیست که پژوهش می‌تواند مسائل را حل کند البته ما در این میان نیازسنجی خوبی هم نداشتیم و نتوانستیم موفق عمل کنیم.
وی مشکل دیگر پژوهش را وجود قوانین و مقررات دست و پا گیر دانست و افزود: دیوان سالاری اداری بسیار پیچیده در امر پژوهش و تحقیق وجود دارد که باعث شده کارها به کندی پیش برود.
رهبر همچنین استانداردهای پژوهش را بسیار ضعیف اعلام کرد و گفت: باید استانداردهای مناسبی برای پژوهش تعریف شود تا پژوهشگران بدانند که در چه سطحی باید اقدام کنند.
رهبر همچنین گفت: نظام آموزش عالی کشور ساز هماهنگی را در پیش گرفته است که هارمونی در رفتار ندارند، باید به محققان احترام بگذاریم و آنها را افراد دست اول بدانیم تا احساس غرور کنند همچنین باید فضای همکاری بین‌المللی را برای آنها فراهم کنیم چرا که دانش مرز نمی‌شناسد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: باید اعتماد مناسبی بین صنعت و دانشگاه ایجاد شود و دولتمردان باید بدانند که برای حل مسائل جاری کشور نیاز به فکر و اندیشه دارند مشکلات اساسی امروز کشور بیکاری، افزایش بدهی دولت به بانک‌ها، ورشکستگی بانک‌ها و معیشت مردم است، دولتمردان باید اعلام کنند که چقدر در اتاق‌های فکرشان از اندیشمندان بهره می‌گیرند.
رهبر افزود: بودجه 97 چند روز پیش تقدیم مجلس شد در تدوین بودجه سال 97 چقدر از دانشگاهیان و صاحب نظران برای حل مشکلات جدی کشور استفاده شده است؟ اگر می‌خواهیم مسئله پژوهش حل شود باید برای پژوهش جایگاه مناسبی قائل شویم و از دانشگاه نسل دوم عبور کنیم و به دانشگاه نسل سوم که همان دانشگاه کارآفرین است، برسیم.
وی همچنین تاکید کرد: باید برای محصولات‌مان که همان فکر و اندیشه است بازاریابی کنیم نمی‌توان در اتاق‌های در بسته برای محصولات‌مان مشتری پیدا کنیم همه مسائل مالی نیستند ما باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که محدودترین عامل‌ها را در نظر بگیریم تا از این طریق بتوانیم جهشی در حوزه پژوهش ایجاد کنیم.
انتهای پیام/