کاسبی دلالان از زوجین در انتظار فرزند؛ رحم‌ اجاره‌ای 25 میلیون تومان!

سارا امیری- گروه اجتماعی خبرگزاری آنا: «3 میلیون زوج ایرانی نابارور هستند» این آماری است که در روزهای اخیر از سوی وزیر بهداشت اعلام شده است؛ البته این آمار به معنای کسانی نیست که به طور کلی نمی‌توانند دارای فرزند شوند، بلکه به گفته پزشکان تنها یک درصد از این زوجین نابارور غیرقابل درمان هستند، و مابقی به کمک روش‌های کمک باروری از جمله IUI، IVF، میکروانجکشن و ...بارور می‌شوند. اقدامات درمان ناباروری برای زوجینی به کار می‌رود که به مدت یک‌سال به صورت طبیعی نتوانند صاحب فرزند شوند، اما باید گفت تمام افراد با انجام یک جلسه روش‌های کمک باروری صاحب فرزند نمی‌شوند به گونه‌ای که برای مثال برخی با یک جلسه IVF صاحب فرزند می‌شوند اما در برخی دیگر این روش پاسخگو نخواهد بود و پزشک ناچار به انجام IUI خواهد شد. حتی زوجینی هم که به هیچ‌وجه صاحب فرزند نمی‌شوند، می‌توانند با استفاده از قانون اهدای جنین، فرزنددار شوند. اما برخی‌ها هستند که نمی‌خواهند از این شرایط استفاده کنند و به اصطلاح دنبال راه میانبر هستند؛ آنهم استفاده از «تخمک» و «اسپرم» افراد دیگر است. در این شرایط، مراکزی هم شکل گرفتند که از خانم‌های جوان «تخمک» را دریافت کرده و به زوجین نابارور انتقال می‌دهند. مبالغی هم که بابت این کار به صاحب تخمک داده می‌شود و یا از متقاضیان دریافت می‌شود،‌ مبالغ کمی نیست.

دلالی زیر نظر متخصصان زنان

زمانیکه که صحبت از «اهدای تخمک» یا «اجاره رحم» می‌شود، تصور بر این است که همه چیز باید پنهانی انجام شود، اما تماس با رابطان یا دلالان نشان می‌دهد پشت پرده این بازار خاکستری، متخصصان زنان و زایمان، فوق تخصص‌های نازایی و IVF و ... هستند در واقع دلالان زیر نظر این متخصصان فعالیت می‌کنند، بدین صورت که فرد اهدا کننده و دریافت کننده باید توسط دلال به پزشک مربوطه معرفی شود و بررسی‌های لازم جهت احراز سلامت را انجام دهد.

خانم احمدی‌پور یکی از دلالان اجاره رحم که خود را مسئول بازنشسته بخش IVF یکی از بیمارستان‌های خصوصی معرفی می‌کند به خبرنگار آنا، می‌گوید: بنده بازنشسته هستم و در این حوزه اطلاعات بسیاری دارم برای همین می‌توانم زوجین را زودتر به هدفشان برسانم. پس از بازنشستگی با تعدادی از همکاران متخصص زنان و فوق تخصص‌های نازایی به این فکر افتادیم که زوجین نابارور را به افراد اهدا کننده معرفی کنیم که ارتباط گیری و هماهنگی لازم توسط من انجام می‌شود اما بررسی، انتقال جنین یا تخمک، دریافت تخمک و ... زیر نظر همکارانم در دو بیمارستان خصوصی انجام می‌شود.

اجاره رحم؛ 22 تا 25 میلیون تومان!

وی در خصوص درآمد این شغل، می‌افزاید: اگر خانمی بخواهد رحم خود را اجاره بدهد 22 تا 25 میلیون تومان و اگر بخواهد تخمک اهدا کند در هر بار اهدا 2 میلیون تومان از ما دریافت می‌کنند،‌ در واقع ما از افراد نیازمند مبلغی را برای آزمایش فرد اهدا کننده، هزینه بیمارستان و دستمزد دریافت می‌کنیم و مبلغ فوق را به صورت خالص به فرد اهدا کننده پرداخت می‌کنیم. البته براینکه از نیت هر دو طرف مطلع شویم برای اجاره رحم در ابتدای امر یک میلیون تومان و پس از سونوگرافی سه ماهگی حدود 4 میلیون تومان به فردی که رحم خود را اجاره داده است، پرداخت می‌شود و اگر تا پایان 9 ماهگی به خوبی تمامی مسائل را رعایت کنند و نوزاد سالم متولد شود، مابقی مبلغ را هنگام تولد در بیمارستان پرداخت خواهیم کرد.

گفتنی است، دلالان از افرادی که قصد اجاره رحمشان را دارند درخواست می‌کنند قبل از انجام آزمایش‌های لازم مشخصات قد، وزن و یک عکس دارای حجاب از خود برای آنها ارسال کنند زیرا هر چه قد زنان بلند‌تر، وزن ایده‌آل‌تر و چهره زیباتر باشد قیمت اجاره افزایش می‌یابد زیرا برخی خواهان خواهان مادری زیبارو و خوش اندام هستند.

احمدی‌پور درباره شرایط اجاره رحم و نحوه انجام زایمان، می‌گوید: فردی که قصد دارد رحم خود را اجاره بدهد باید حتما متاهل و دارای تجربه یک زایمان موفق باشد هم‌چنین داشتن رضایت نامه کتبی همسر الزامی است . پس از گذر از این مرحله فرد متقاضی برای اجاره رحم باید یکسری آزمایش‌های خون را انجام و ما را نسبت به سلامت خود آگاه کند و در نهایت اگر تمام این مراحل انجام شد ما فرد را به نیازمندان معرفی می‌کنیم و میان فرد متقاضی و زوجین نیازمند قرارداد قانونی تحت نظر وکیل منعقد می‌شود که در این قرار داد زوجین باید تعهداتی را طی 9 ماه بارداری رعایت کنند؛زیرا در غیراینصورت طبق قانون با آنها برخورد خواهد شد. زایمان نیز در یکی از بیمارستان‌های خصوصی انجام می‌شود در واقع فرد هنگام مراجعه غنوان می‌کند که «رحم اجاره‌ای» است و زایمان انجام و سپس نوزاد تحویل خانواده داده می‌شود.

مشکلات اجاره رحم

اما اجاره رحم و یا اهدای تخمک آنچنان که برخی دلالان ادعا می‌کنند، امری ساده و آسان نیست بلکه مشکلات فراوانی را نیز به همراه دارد که این مشکلات در اجاره رحم بسیار بیشتر از اهدای تخمک است برای مثال ممکن است نوزاد دچار نقض ژنتیکی شود و مجوز سقط صادر شود یا خطراتی از سوی خانواده‌ها طرفین را تهدید کنند و یا مسائلی رخ دهد که افراد نیازمند نتوانند تا پایان 9 ماهگی به تعهد خود پایبند باشد.

آقای جعفری یکی دیگر از دلالان که با همسرش اقدام به معرفی افراد نیازمند به متقاضیان انجام می‌دهد در این خصوص به خبرنگار آنا می‌گوید: درست است که قراردادی تحت نظر وکیل منعقد می‌شود اما همیشه راهی برای فرار از قانون وجود دارد و این امر، گاه فردی که رحم خود را اجاره داده، دچار مشکل کرده است. البته این مشکل در اهدای تخمک وجود ندارد زیرا فرد پس از مصرف دارو به مدت کوتاه و اهدای تخمک از فرآیند کار حذف می‌شود اما در اجاره زحم زوجین 9 ماه درگیر تولد نوزاد خواهند بود.

اجاره رحم به شرط قرارداد

وی می‌افزاید: در قراردادی که منعقد می‌شود خانواده خواهان نوزاد باید برای نوزاد قیم تعیین کند و قیم نیز باید در جریان قرارداد قرار بگیرد زیرا گاه ممکن است زوجین بر اثر حادثه‌ای فوت کنند. اما مواردی بوده که این حادثه رخ داده ولی قیم از پذیریش نوزاد خودداری کرده و مدعی شده در آن لحظه تحت تاثیر شرایط زوجین نابارور حاضر به پذیریش این امر شده است؛ این مسائل، خانواده‌ای که حاضر به اجاره رحم شده است را دچار مشکل می‌کند.

آقای جعفری درباره علت گرایش خود به این شغل، می‌گوید: من تبحر بسیاری در طراحی سایت، تبلیغ در فضای مجازی و ... دارم و همسرم نیز روابط عمومی بالایی دارد و وقتی در اقوام خود مشکلات زوجین نابارور را دیدیم تصمیم گرفتیم برای کمک به این افراد چنین اقدامی را انجام دهیم البته ما برعکس سایر رابطان مبلغی را به عنوان دستمزد تعیین نمی‌کنیم و پرداخت مبلغ کاملا اختیاری است.

عواقب روحی اهدای تخمک

وی می‌افزاید: اجاره رحم و اهدای تخمک زنان بسیاری را به لحاظ روحی و روانی دچار مشکل کرده است و من این مسائل را به چشم دیده‌ام و حاضر نیستم تحت هیچ شرایطی همسرم حتی به این مسائل فکر کند. زنانی بوده‌اند که پس از اهدای تخمک خواستار آن شده‌اند که فرزند متولد شده را ببیند و یا در آغوش بگیرند اما خانواده‌های دریافت کننده مانع این امر شده‌اند و این مشکلات روحی بسیاری برای فرد اهدا کننده به همراه داشته است و حتی برخی اهدا کنندگان می‌گویند وقتی در خیابان دختر یا پسری را مشابه چهره خودشان می‌بییند تصور می‌کنند شاید این کودک حاصل اهدای آنها باشد، برای همین به شدت آزرده خاطر می‌شوند.

جعفری می‌گوید: در برخی موارد نیز فردی که رحم خود را اجاره داده نمی‌تواند پس از اتمام دوران بارداری فرزند را به خانواده متقاضی تحویل بدهد زیرا رابطه عمیقی با نوزاد برقرار کرده که این مساله پس از اولین شیردهی بسیار شدید‌تر می‌شود به گونه‌ای که در مواردی پس از تحویل نوزاد دچار افسردگی شدید شده‌اند.

بازار داغ اجاره رحم در تابستان

وی در خصوص درآمد این شغل می‌افزاید: درآمد این شغل در فصل تابستان به دلیل افزایش مراجعات بسیار است اما در فصل زمستان سطح درآمد بسیار کاهش می‌یابد. اما به صورت میانگین ماهانه یک معامله اجاره رحم و چند اهدای تخمک وجود دارد.

قانون اهدای جنین در سال 82 به تصویب قانونگذار رسیده است؛ بر اساس این قانون، زوجین سالم که در نکاح دائم با یکدیگر باشند، با رعایت شرایط قانونی می‌توانند جنین خود را به بانک مخصوصی اهدا کنند و زوجینی هم که به هیچ‌وجه دارای فرزند نمی‌شوند، در صورت سلامت جسمی و روحی می‌توانند جنین‌های اهدایی را به صورت ناشناس دریافت کنند. در این قانون، اهدا و دریافت جنین رایگان است و تنها پرداخت هزینه‌های بیمارستانی بر عهده متقاضی جنین است. در این قانون، اشاره‌ای به موضوع اهدای تخمک و جنین نشده است و بر این اساس، این قراردادها را باید در قالب قواعد فقهی و قواعد عمومی قراردادهای حقوقی بررسی کرد.

اجاره رحم قانونی است

سید مهدی حجتی، وکیل دادگستری درباره مباحث قانونی اجازه رحم یا اهدای تخمک به خبرنگار آنا می‌گوید: طبق ماده 10 قانون مدنی اجاره رحم به زنانی که شرایط به لحاظ جسمی قادر به حفظ باروری نیستند امری قانونی است و از نظر شرع و قانون اشکالی بر آن وارد نیست.

وی می‌افزاید: اجاره رحم باید طبق شرایط خاص و با حفظ حقوق طرفین انجام شود که در این موارد اصولا طرفین (متقاضی و فرد اجاره دهنده) به صورت خصوصی و زیر نظر وکلا قراردادی را منعقد می‌کنند که این امر خلاف قانون نیست.