آمریکا به دنبال تجزیه اروپا
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر آنا، دولت منطقه‌ای کاتالونیا بعد از سال‌ها کشمکش با دولت مرکزی اسپانیا ابتدای ماه جاری میلادی رفراندوم همه پرسی را به‌منظوربررسی تمایل مردم این منطقه برای جدا شدن از اسپانیا برگزار کرد.
بعد از برگزاری این همه پرسی مقام‌های کاتالونیا که هم‌اکنون پارلمان محلی با اکثریت جدایی‌طلبان نیز از آنها حمایت می‌کنند اعلام کردند که در این همه‌پرسی 90 درصد از رای‌دهندگان (مردم منطقه) حامی جدایی از اسپانیا هستند. البته تحلیلگران می‌گویند این آمار مشارکت به معنی تمایل همه مردم کاتالونیا نیست. چراکه بسیاری از مردم این منطقه به دلیل ترس جرات ابراز مخالفت را پیدا نکرده‌اند. دولت اسپانیا هم با طرح این مساله که همه‌پرسی مساله ملی است و نباید در یک منطقه خاص برگزار شود، آن را به کل فاقد اعتبار اعلام کرده است.
از طرفی دادگاه قانون اساسی اسپانیا هم پارلمان محلی کاتالونیایی‌ها را به حالت تعلیق درآورده است تا جدایی‌طلبان نتوانند از این طریق به خواسته خود رسمیت بخشند. گفته می‌شود بر اساس ماده 155 قانون اساسی اسپانیا، دولت مرکزی این کشور می‌تواند مقام‌های محلی مناطق خودمختار را برکنار کند و زمینه تشکیل دولت محلی جدید را بدهد. با این حال نخست‌وزیر اسپانیا در یک مصاحبه مطبوعاتی در این خصوص فقط به این نکته که دولت این موضوع را بررسی می‌کند، بسنده کرده است. از طرفی در کاتالونیا اعلام شده است که نتایج این همه‌پرسی امروز اعلام می‌شود. این در حالی است که فرانسه نتایج این همه‌پرسی را به رسمیت نشناخته است و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان هم خواستار پایان این بحران شده است.
ریشه تاریخی درگیری
علیرضا شیخ‌عطار، دیپلمات اسبق در گفت‌وگو با «فرهیختگان»، پیرامون برگزاری همه‌پرسی استقلال در کاتالونیا با بیان اینکه اختلاف میان منطقه کاتالونیا و اسپانیا ریشه‌ای تاریخی دارد، گفت: «منطقه کاتالونیا در شمال غرب اسپانیا همواره با دولت مرکزی در طول تاریخ درگیر بوده است. این موضوع تا حدی است که امروز کاتالونیایی‌ها توریست‌هایی را که برای بازدید به این منطقه می‌آیند، به اماکنی می‌برند که در آن شواهد درگیری میان کاتالونیا و اسپانیا موجود است. بر اساس شواهد تاریخی کاتالونیا اغلب از ائتلاف‌های اسپانیا با قدرت‌های زمان خود خارج بوده است. در دوران جنگ‌های داخلی اسپانیا، کاتالونیا مرکز جمهوری‌خواهان مبارز با سلطه‌طلبان به رهبری ژنرال فرانکو بود.»
وی افزود: «کاتالونیا با وجود درگیری‌های تاریخی که با اسپانیا داشته، از نظر اقتصادی برای دولت مرکزی اسپانیا مهم بوده است، چراکه یک‌چهارم تولید ناخالص ملی این کشور از منطقه کاتالونیا تامین می‌شود. از طرفی جاذبه توریستی این منطقه بالاست و درآمد زیادی از جذب توریست به کاتالونیا برای اسپانیا فراهم می‌شود. اما با وجود اینکه کاتالونیا درآمد بالایی را برای اسپانیا تامین می‌کند تا سال 2006 سهم مناسبی از درآمدهای کشور اسپانیا نداشت. در سال 2006 اعتراض‌ها باعث احیای طرح استقلال‌طلبی شد.»
احیای تمایل به استقلال‌طلبی در 2006
شیخ‌عطار با اشاره به اینکه از سال 2006 موجی از اعتراض‌ها در کاتالونیا باعث احیای طرح استقلال‌طلبی در کاتالونیا شد، خاطرنشان کرد: «حزب جدایی‌طلب کاتالونیا در سال‌های گذشته بسیار کوچک بوده است. اما از سال 2006 که استقلال کاتالونیا بیشتر و پارلمان محلی در آنجا تشکیل شد، این حزب هم قدرت بیشتری را به مرور کسب کرد. هم‌اکنون این حزب دارای بیشترین قدرت در پارلمان محلی است.»
وی در ادامه گفت: «برگزاری رفراندوم در کاتالونیا در اول ماه جاری میلادی به این معنی است که مقام‌های کاتالونیا خواهان این هستند که از مردم فقط بپرسند آیا با استقلال موافق هستند یا خیر. منطقه کاتالونیا با استقلال فاصله زیادی دارد و شرایط دنیای امروز هم به راحتی اجازه تشکیل یک کشور مستقل را نمی‌دهد، چراکه تشکیل یک کشور به این معنی است که تمامیت ارضی کشور دیگر به هم بخورد.»
نگرانی اتحادیه اروپا
شیخ‌عطار با بیان اینکه اتحادیه اروپا هم به دلیل نگرانی‌هایی که از ایجاد جدایی‌طلبی در سایر نقاط اروپا دارد، موافق استقلال کاتالونیا نیست، تاکید کرد: «اتحادیه اروپا در شرایط آسیب‌پذیری قرار گرفته است. به همین دلیل رئیس این اتحادیه به صراحت از زمان برگزاری رفراندوم استقلال کاتالونیا مخالفت خود را با این موضوع اعلام کرد. هم‌اکنون در اروپا نقاطی وجود دارد که تمایل به استقلال‌طلبی دارد؛ کشورهایی چون اسکاتلند و بخش‌هایی از خاک بلژیک مستعد تجزیه شدن هستند. اتحادیه اروپا جدایی کاتالونیا را به ضرر خود می‌داند، به همین دلیل هم از اسپانیا حمایت کرده است. در چنین شرایطی اسپانیا از حمایت اتحادیه اروپا برخوردار است. از طرفی هم آمریکایی‌ها موضع‌گیری صریحی پیرامون برگزاری همه‌پرسی کاتالونیا نکرده‌اند و به نظر می‌رسد که سرنوشت کاتالونیا و اسپانیا در میز مذاکره مشخص شود.»
حمایت قلبی ترامپ از تجزیه
وی در پاسخ به این سوال که آیا موضع‌گیری نکردن آمریکایی‌ها به این معنی است که با دولت اسپانیا موافقت دارند، تاکید کرد: «در داخل آمریکا گروهی هستند که با تجزیه اتحادیه اروپا موافقند. البته اسپانیا عضویت ناتو را دارد و آمریکا هرگز به‌طور صریح حمایت خود را از تجزیه این کشور علنی نمی‌کند. اما این خواسته که لزومی ندارد اتحادیه اروپا چون آمریکا در دنیا پیشتازی کند برای آمریکا اهمیت دارد. حتی می‌توان گفت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در زمره کسانی است که این تجزیه را به نفع آمریکا ارزیابی می‌کند، هرچند از زمان برگزاری این همه‌پرسی در کاتالونیا هیچ‌گونه اظهارنظری برخلاف منافع اسپانیا نکرده است.»
درگیری‌های گسترده اسپانیا
شیخ‌عطار در بخش دیگری از صحبت خود با بیان اینکه برگزاری این همه‌پرسی برای اسپانیا فقط تهدید به تجزیه کاتالونیا نیست، افزود: «اسپانیا در منطقه باسک هم درگیر گروه‌های مسلح تجزیه‌طلب است. هرگونه کوتاه آمدن برای تجزیه کاتالونیا برای دولت مرکزی این کشور عواقب سنگینی دارد. به همین دلیل هم اسپانیا در تلاش است جلوی خواسته جدایی کاتالونیا را بگیرد.»
وی افزود: «آینده رابطه اسپانیا و کاتالونیا بستگی به قدرت دولت مرکزی اسپانیا دارد، چراکه تجزیه یک کشور برای مردم هزینه‌های سنگینی چون هزینه‌های مالی و جانی دارد. اگر قدرت دولت مرکزی اسپانیا در سال‌های آینده تضعیف شود تمایل به تجزیه هم قوت می‌گیرد، چراکه تفاوت زبانی و ریشه‌های تاریخی کاتالونیا و اسپانیا برای زنده نگه داشتن تمایل به تجزیه‌طلبی کفایت می‌کند، اما اگر این اتفاق نیفتد اسپانیا می‌تواند تمامیت ارضی خود را حفظ کند.»
شیخ‌عطار در پاسخ به سوال دیگری مبنی‌بر نقش اسرائیل در جدایی کاتالونیا، تاکید کرد: «اسرائیل به طور خاص در منطقه خاورمیانه متمرکز است. تمایل رژیم صهیونیستی بر این است که مرزهای سایکس پیکو را در هم بشکند و کشورهای غرب آسیا تجزیه بشوند. اما به نظر نمی‌رسد توان کافی برای تجزیه اسپانیا را در اختیار داشته باشد.»
منبع : فرهیختگان
انتهای پیام/