وضعیت سینماى کودک؛ هر سال دریغ از پارسال

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، سال‌ها است سینمای کودک یکی از دغدغه‌مندترین موضوعات برای همه ما بوده است. اینکه چرا سهم کودکان از سینما و اکران فیلم‌هایی درباره آن‌ها و برای آن‌ها کم است موضوعی است که تقریبا همه، سالی یکبار و آن هم در زمان برگزاری جشنواره فیلم کودک و نوجوان به آن می‌پردازیم اما متاسفانه با تمام شدن آن از یادمان می‌رود.

چند سالی است که از شورای پروانه نمایش، سینماداران و پخش‌کننده‌ها این توقع می‌رود که با شروع فصل تعطیلات و فرارسیدن تابستان فیلم‌های بیشتری را در حوزه کودکان و نوجوان اکران کنند اما هر سال دریغ از سال گذشته!

امسال نیز در حالیکه یک سوم از تعطیلات تابستان به پایان رسیده است اما هنوز خبری از اکران فیلم برای کودکان نیست. این یک ضعف و کمبود به حساب می‌آید که گریبان سینمای کودک را گرفته و رها نمی‌کند. این ضعف را می‌توان از دو منظر مورد بررسی قرار داد؛ یکی از زاویه دید سینماداران و پخش‌کنندگان و دیگری از زاویه دید فیلمسازان؛ چرا که هر کدام از این دو، کمبود در این حوزه را از نگاه خود مورد ارزیابی قرار می‌دهند و درباره آن اظهارنظر می‌کنند.

یک فیلم به چه قیمتی باید نمایش داده شود؟

از آنجایی که سینمادار هم مانند هر شاغل دیگری به دنبال کسب درآمد است پس طبیعی است که ترجیح دهد فیلمی را برای اکران در سالن‌های سینمایی خود انتخاب کند که در گیشه فروش داشته باشد از این رو نمی‌توان از آن‌ها هم توقع داشت در این وانفسای سینمای کودک، فیلم‌هایی را اکران کنند که از فروش نکردن آن‌ها مطمئن هستند. در این رابطه رضا سعیدی‌پور؛ رئیس سینما آزادی در گفتگو با خبرنگار آنا، عنوان کرد: به چه قیمتی یک فیلم باید نمایش داده شود؟ یک سینمادار برای چه باید سینماهای خود را به فیلم‌های سخیف اختصاص دهد با این علم که می‌داند آن فیلم در بهترین حالت هم فروش نخواهد کرد.

وی ادامه داد: ضمن اینکه هیچ پخش‌کننده‌ای این کار را نمی‌کند که بخواهد برای فیلمی سرمایه‌گذاری کند که می‌داند در گیشه شکست خواهد خورد. چرا که قبول سرمایه‌گذاری برای یک فیلم از همان ابتدا برای پخش‌کننده هزینه‌بر است و ما هم نباید از پخش‌کننده توقع زیادی داشته باشیم. این موضوع اصلا ضعف آن‌ها نیست و نباید به دنبال آن‌ها هم رفت ما اول باید همه چیزها را برای بهبود از خودمان شروع کنیم.

سعیدی‌پور افزود: سینمادار و پخش‌کننده برای اکران این فیلم‌ها انگیزه ندارند. مگر درآمد آن‌ها از کجا تامین می‌شود؟ از همین اکران فیلم‌ها است اما وقتی می‌دانند با اکران یک فیلم فقط ضرر خواهند کرد خوب هر عقل سلیمی این کار را نخواهد کرد.

اما واقعا در این داستان مقصر اصلی کیست؟ چه کسی باید پاسخگوی کمبود فیلم برای کودکان باشد؟ چرا سینما و فیلم‌ها در تعطیلات تابستانی برای کودکان برنامه ندارد و نمی‌تواند در این زمینه فرهنگ‌سازی کند؟ شاید همه این سوالات زمانی به جواب برسند که تولید در سینمای کودک به سطح قابل قبولی برسد و سطح با همکاری ارشاد، فیلمسازان و نویسندگان کودک امکانپذیر خواهد بود.

حمایت در جشنواره و فراموشی بعد از آن!

محمدرضا نجفی‌امامی؛ کارگردان فعال در سینمای کودک در گفتگو با خبرنگار فرهنگی آنا در این خصوص عنوان کرد: چند سال است که سهم فیلم‌های کودک در سینما کم است. همه در جشنواره کودک، فیلم‌ها را حمایت می‌کنیم اما جشنواره که تمام می‌شود همه چیز را به دست فراموشی سپرده می‌شود.

وی با اشاره به اینکه مقصر اصلی در این جریان فیلمسازان هستند، گفت: نه سینماداران و نه پخش‌کننده‌ها، در این ماجرا تقصیر ندارند. مسئولان فرهنگی کشور هستند که باید از این جریان حمایت کنند اما وقتی آن‌ها حمایت نکنند کدام سرمایه‌گذاری حاضر به سرمایه‌گذاری در این راه می‌شود؟

وی ادامه داد: از طرفی ارشاد باید از سینمای کودک حمایت کند و به این سینما و برای کودک بودجه کافی را درنظر بگیرد اما متاسفانه برعکس همه جای دنیا در کشور ما کمترین بودجه‌ها را به فیلم‌های کودک اختصاص می‌دهند. چرا که معتقدند کارهای تولید شده در این زمینه تا امروز سخیف بوده و سینمای کودک توسط هیچ کس جدی گرفته نشده است.

بودجه‌های کم مختص سینمای کودک هستند

کارگردان فیلم سینمایی «مبارک» اضافه کرد: در نتیجه کمترین بودجه‌ها به فیلم های کودک اختصاص داده می‌شود در حالیکه این روند به طور کل اشتباه است و کودک در جامعه قشر مهمی محسوب می‌شود و کار کردن و فیلم ساختن برای آن دشوار است.

نجفی‌امامی در این آسیب‌شناسی با تاکید به این که در تولید کار کودک نباید تنها به فیلمبرداری بسنده کرد، گفت: زمانی که کار کودک را شروع می‌کنیم نباید فقط به فیلمبرداری آن تکیه کنیم بلکه در مورد جلوه‌های تصویری آن هم باید به خوبی روی آن کار کنیم تا برای کودکان جذاب شود. اگر همین فیلم‌هایی که در جشنواره کودک امسال و سال گذشته حضور داشتند را در نظر بگیریم به فیلم‌های متوسطی می‌رسیم که حتی یک بازیگر چهره هم در آن‌ها حضور ندارد.

وی با اشاره به کمبود بودجه در این زمینه توضیح داد: زمانیکه بودجه کم است تهیه‌کننده نمی‌تواند بازیگر خوب، فیلمبردار خوب و در کل عوامل خوب را برای همکاری دعوت کند. لوکیشن خوب ندارد و خود به خود همه این مسایل کیفیت یک کار را پایین می‌آورد حالا در کنار همه این‌ها قصه‌های بی محتوایی را هم در نظر بگیرید که روایت آن‌ها برای کودک هیچ جذابتی ندارند.

این کارگردان ادامه داد: کسانی که سردمداران کارهای فرهنگی برای کودک هستند باید بودجه بیشتری را به کار کودک اختصاص دهند. اگر کمپانی‌های بزرگ دنیا را ببینید و فیلم‌هایی را که برای کودک می سازنند در نظر بگیرید، می‌بینید که پر هستند از انیمیشن‌ها و جلوه‌های ویژه. اما ما در این سینما یکسری ضعف‌ها داریم که به وضوح نمایان‌اند.

وی افزود: چه خوب است که یک تبصره برای تولید فیلم‌های کودک وجود داشته باشد که حتما در تولید آن‌ها از جلوه‌های بصری و انیمیشن استفاده شود به این خاطر که از نظر تصویری و بصری رنگ و لعاب، جلوه خاص و ریتم تند برای کودک خیلی اهمیت دارد.

این کارگردان همچین اضافه کرد: در سینمای ما برای کودک وقت گذاشته نمی‌شود و بودجه هم اختصاص داده نمی‌شود. در حالیکه مطمئن باشید اگر یک کار خوب ساخته شود نه تنها پخش‌کننده بلکه سنیمادار نیز بهترین سانس‌ها و سالن‌های خود را در اختیار آن فیلم قرار می‌دهند.

به فکر کودکانمان نیستیم

نجفی‌امامی در این زمینه به کارگردانان و نویسندگانی که بد کار می‌کنند اشاره کرد و گفت: همه باید به فکر کودکان باشند اما دقیقا همه هم بد کار می‌کنند و به سینمای کودک ضربه می‌زنند. در صورتی که فیلمساز باید خوب کار کند که پخش‌کننده به این نتیجه برسد که فیلم برای بچه‌ها جذاب است و به آن فیلم سالن و سانس خوب اختصاص بدهد که کودکان هم از تماشای آن لذت ببرند.

وی اضافه کرد: این که در فیلم سوپراستار حضور داشته باشد خیلی به جذب کودک کمک می‌کند. ما کارگردان کودک کم نداریم اما 90 درصد آن‌ها خوب کار نمی‌کنند. خودتان از خروجی کار آن‌ها متوجه خواهید شد.

این کارگردان خاطرنشان کرد: بنیاد سینمایی فارابی به عنوان بانی این کار به جای اینکه یک میلیارد بودجه به ساخت فیلم کودک اختصاص دهد با در اختیار گذاشتن کمتر از 10 میلیون توقع تولید یک کار خوب را دارد.