با این روش‌ها به سالمندان کمک کنیم از زندگی لذت ببرند

به گزارش گروه رسانه های دیگر خبرگزاری آنا از خراسان، در فرهنگ های مختلف، عنوان سالخوردگی برای سنین مختلفی کاربرد دارد. شاید با جمع بندی تعاریف مختلف در نهایت بتوان سن 60 یا 65 سال به بالا را آغاز دوره سالخوردگی دانست. مهم ترین و شایع ترین اختلالات این دوران به غیر از بیماری های جسمی، فراموشی، از دست دادن قدرت تمرکز و یادگیری است. بر اساس آمار انستیتو ملی بهداشت: «افسردگی، اختلال شناختی و ترس» است! اختلالاتی که ریشه بسیاری از رفتارهای آزاردهنده سالمندان به حساب می آید. اما براساس نظرات متخصصان و روانشناسان، برای از بین بردن این سه اختلال شایع، کارهای ساده ای می توان انجام داد. گام های کوچک، اما مفیدی که از سالمند منفعل و گاهی غرغروی خانه ما، یک فرد فعال و صبور می سازد.

خیلی از سالمندان، بیمار و افسرده می شوند چون نمی توانند مثل گذشته کار کنند و مفید باشند. به همین دلیل احساس غیرمفید بودن، بی کفایتی و سربارشدن دارند. مشغول شدن آن ها به کارهای سبک، به آن ها احساس بهتری خواهد داد. پس سعی کنید برای سالمندان اطراف خود کارهای کوچک دست و پا کنید. مادربزرگ ها و پدربزرگ هایی که از نوه های شان نگه داری کوتاه مدت می کنند، معمولا حس بهتری نسبت به خودشان و اطرافیانشان دارند.

یکی از علل افسردگی دوران پیری، ضعف جسمانی و حرکتی است. اگر بتوانید سالمندان اطراف خود را به تحرک و ورزش، ولو اندک وادار کنید باعث می شوید آن ها احساس سلامتی و سرزندگیِ بیشتری داشته باشند. ورزش های سبک مثل پیاده روی و تفریح و تفرج، بهترین کار است. دورهمی های خانوادگی هم باعث می شود سالمند خانواده شما، خود را محور توجه ببیند و حال بهتری پیدا کند. خلاصه نگذارید سالمندتان تنها بماند؛ حس تنهایی بزرگ ترین آفت دوران پیری است.

آدم های سالخورده ای که به شکل مرتب کتاب یا روزنامه می خوانند و سالمندانی که تا سنین بالا به دنبال یادگیری مهارت های جدید هستند، به طور معمول حس بهتری نسبت به زندگی دارند. برای فرد سالمند کتاب یا روزنامه بخوانید، نظرش را درباره مسائل روز جویا شوید، مهارت های تازه به او یاد بدهید و تشویقش کنید چیزهای تازه یاد بگیرد. چه اشکالی دارد که یک سالمند هم فضای مجازی و شبکه های اجتماعی را بشناسد و از آن استفاده کند؟

سالمندان با همه شرایط دشوار و متفاوتی که ممکن است داشته باشند، به ترحم دور و بری ها نیاز ندارند. ترحم به روح و روان آن ها زخم های جبران ناپذیر می زند و باعث می شود احساس کنند برای زندگی اطرافیان ایجاد مزاحمت کرده اند و دچار حس بی کفایتی شوند. به جای ترحم، به او محبت کنید. اقوام، دوستان، خانواده و نوه ها می توانند با رابطه مداوم و محبت آمیز، گپ زدن و مشورت گرفتن حال فرد سالخورده را به کلی تغییر دهند. لازم نیست هر روز به او سر بزنیم، کافی است به شکل مرتب تلفن کنیم و احوالش را بپرسیم تا نشان دهیم او را از یــاد نبرده ایم.

قرار نیست همیشه بچه ها از بزرگ ترها تایید بگیرند. گاهی بزرگ ترها هم نیاز دارند از دیگران بشنوند که چه کارهای مفیدی انجام داده اند، چه بچه های خوبی بزرگ و تربیت کرده اند، چه غذاهای خوبی پخته اند و چه پیشنهاد خوبی داده اند. این یادآوری ها و قدردانی های دائم، به سالمند کمک می کند برای خودش ارزش قائل شود و خودش را دوست داشته باشد.

قدیمی ها چه به لحاظ تجربه، چه مهارت های فردی و خانوادگی و اجتماعی، حرف های زیادی دارند که به ما بگویند. هنر ما این است که آن ها را بشنویم و نکات جدید یاد بگیریم. این باعث می شود احساس کنند حضورشان برای ما مهم و تاثیرگذار است. یادگیری قلق های آشپزی، شیرینی پزی، ترشی انداختن یا یادگیری مهارت هایی مثل مدیریت خانواده، اداره امور منزل، تعمیر وسایل یا شنیدن خاطرات تکراری و گوش سپردن به شعرخوانی و قصه گویی شان، به آن ها حس خوشایند مفید بودن می دهد.

درمان بیماری های روحی و روانی سالمندان را باید جدی گرفت. از کنارشان با این جمله که «پیری است و هزار عیب و علت» نباید عبور کرد. کم حرفی، گوشه گیری و انزواطلبی، پرحرفی و بی قراری، بی خوابی و پرخوابی، احساس غم و اندوه زیاد، ناامیدی، ترس از آینده، حرف زدنِ با خــود، ادعای شنیدن صداهایی از اطراف و رفتارهایی از این قبیل، هشدارهای جدی است. نشانه هایی که اگر به آن ها توجه نشود، هم خود سالمند و هم اطرافیانش را خسته و کلافه می کند. گاهی لازم است سالمند خانواده را نزد مشاور، روانشناس یا روانکاو ببریم تا از آلام و رنج های روحی اش برای یک متخصص حرف بزند و برای درمانش قدمی بردارند. گاهی هم قرار گرفتن تحت درمان گروهی، بودن با هم سن و سالانی که تحت نظر یک روان درمانگر از گذشته و رنج ها و آینده و ترس هایشان صحبت می کنند، بهترین روش است.

به هر حال دوران پیری برای همه ما از راه می رسد. دورانی که از رنج ها عبور کرده ایم و با کوله باری از تجربه های تلخ و شیرین، انتظار داریم دیگران درکمان کنند و خستگیِ ناشی از این همه سال تلاش را بفهمند، با ما همدلی کنند و از یادمان نبرند. پس الان خودمان هم همین رفتار را با سالمندانِ اطرافمان داشته باشیم. از بودن در کنار آن ها خجالت نکشیم. با پرحرفی ها و ایرادگیری ها و رفتارهای عجیب و غریب شان مدارا کنیم. یادمان باشد پشت همه این رفتارهایی که گاهی باعث رنجش ما می شود، یک عمر طولانی است که شاید پر از درد و رنج بوده. سالمند را از زندگی مان حذف نکنیم.