همه مصائب شغلی که به عشق بند است/ قوانین اجرا نشده حرفه پرستاری کدام است؟

سارا امیری، گروه اجتماعی خبرگزاری آنا- کشفی که 25 سال است که به بیماران خدمت می‌کند، می‌افزاید: اگر هزار بار دیگر هم متولد شوم باز پرستار می‌شوم اما هرگز نمی‌گذارم تنها فرزندم «علی» پرستار شود، چون معتقدم در این جامعه به پرستاران ظلم‌های بسیاری می‌شود.

وقتی این جمله را می‌گوید بغض راه گلویش را می‌بندد و می‌گوید: برای پرستار شدن رنج‌های بسیاری را تحمل کردم، شب‌های بسیاری تا سحر بر بالین بیمار بیدار ماندم، روزهای پی‌در‌پی در اتاق عمل برای خدمت ایستادم و بر خستگی‌هایم مقاومت کردم، دلم با مرگ هر بیمار شکسته و با بهبودی هر بیمار خستگی‌هایم را فراموش کردم اما طاقت ندارم فرزندم این سختی‌ها را تجربه کند.

این پرستار شیرین‌ترین خاطره دوره خدمتش را زنده شدن نوزادی که مرده به دنیا آمده بود، می‌داند و در این باره می‌گوید: یادم هست حدود 14 سال پیش در اتاق زایمان، پزشک متوجه شد که نوزاد مرده به دنیا می‌آید اما تیم پزشکی و پرستاران بدون اینکه ناامید شوند تمام تلاش خود را انجام دادند ولی نوزاد مرده به دنیا آمد. تیم حاضر در اتاق عمل هم‌چنان به فعالیت خود ادامه داد و بعد از 45 دقیقه به یکباره نوزاد جان یافت و زنده شد، هیچ وقت خوشحالی آن روز را فراموش نمی‌کنم. این خاطره آنقدر برایم شیرین است که من هنوز با این نوزاد که الان نوجوانی 14 ساله است، ارتباط دارم و جویای احوالش می‌شوم.

خاطره‌ تلخی که هیچ‌وقت فراموش نمی‌شود

کشفی به گونه‌ای این خاطره را تعریف می‌کند که انگار نوزاد همین چند دقیقه پیش جان دوباره گرفته است، اما ناگهان شور و اشتیاقش از بیان این خاطره فروکش می‌کند و ادامه می‌دهد: اما مرگ یکی از همکارانم حین خدمت یکی از خاطرات تلخی است که هیچ وقت فراموش نمی‌کنم. بخاطر انتقال ویروس یک بیماری خطرناک از بیمار به بدن همکارم، متاسفانه یکی از همکاران‌مان را از دست دادیم.

او نداشتن امنیت جانی را یکی از خطرات حرفه پرستاری می‌داند و می‌افزاید: بارها شده سوزن حین جراحی یا تزریق به دست یا صورت پرستاران فرو رفته، حین تزریق یا مداوا پرستار با خون بیمار به صورت ناخودآگاه تماس داشته و ... که اینها همه موجب انتقال بیماری‌هایی مانند ایدز و هپاتیت و یا مرگ آنها شده است.

دغدغه‌های پرستاری

کشفی می‌گوید: شیفت‌های شبانه پی‌ در پی، اجرایی نشدن تعرفه‌های خدمات پرستاری، تفاوت درآمد پزشکان و پرستار و به طور کل پایین بودن درآمد پرستاری از جمله مهم‌ترین مشکلات پرستاران است. پزشک به کمک پرستار یک جراحی را انجام می‌دهد اما در پایان ماه دریافتی برخی پزشکان میلیون‌ها تومان و پرستاران یک میلیون و 400 هزار تومان می‌شود که این مساله به شدت ناراحت کننده است.

این پرستار می‌افزاید: 25 سال است به بیماران خدمت می‌کنم اما در این مدت 12 سال، زمان تحویل سال جدید کنار خانواده نبودم و در بیمارستان کنار بیماران ماندم و چون همسرم نیز پرستار است این مساله مشکلات ما را دوچندان می‌کند.

همراهی فرزند آقای پرستار با پدر در اتاق عمل

کشفی با بیان اینکه فرزندشان نیز شیفت‌های پرستاری را تجربه کرده است، ادامه می‌دهد: وقتی علی کوچک بود، شب سال تحویل من و همسرم باید شیفت شب می‌ماندیم و چون همه اقوام و همکاران درگیر تدارکات سال تحویل بودند، نتوانستیم از آنها بخواهیم از علی مراقبت کنند و یا شیفت‌شان را با ما تغییر دهند، برای همین من ناچار شدم علی را با خود به بیمارستان ببرم که ناگهان یک جراحی اورژانسی پیش آمد، برای همین ناچار شدم فرزندم را در تخت ویژه کودکان بخوابانم و او را با خود به داخل اتاق عمل ببرم.

او ادامه می‌دهد: علی به سختی‌های شغل پدر و مادرش عادت کرده و بیش از اینکه کنار ما باشد در مهد کودک و کنار پدر بزرگ و مادر بزرگش بزرگ شده است.

تنها خواسته از وزیر بهداشت

او ادامه می‌دهد: پرستاری درآمد بسیار اندکی دارد طوری که این میزان حتی جوابگوی مهدکودک فرزندن‌مان نیز نمی‌شود برای همین من مجبور هستم گاهی به جای همکاران شیفت بمانم و یا به صورت موقت در کار دوم مشغول شوم که این موضوع برایم بسیار سخت است.

کشفی با بیان اینکه پرستاران در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلفی هستند، می‌افزاید: الان من داروی فشار خون، واریس، تپش قلب و ... مصرف می‌کنم تا از بروز بیماری پیشگیری کنم زیرا پرستاران به خاطر اینکه مدت طولانی سرپا می‌ایستند در معرض خطر ابتلا به واریس،فشار خون و ... هستند.

تنها خواسته این پرستار از مسئولان وزارت بهداشت در برابر تحمل این همه سختی اجرای «قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری» است.

قوانین فراموش شده پرستاران

پرستاران به محض ورود بیمار به بیمارستان، حین درمان و ترخیص با بیمار در ارتباط هستند و برای ارائه خدمت گاهی ناچار می‌شوند چند روز متوالی به صورت شبانه‌روز بر بالین بیمار حضور داشته باشند،برای همین علاوه بر مشکلات خانوادگی دچار مشکلات جسمی و روحی فراوانی می‌شوند و این در حالی است که در کشور ما پرستاران به وضعیت درآمدی خود معترض هستند.

طی سالیان متوالی برای بهبود شرایط کاری و معیشتی پرستاران قوانین مختلفی تصویب شد که متاسفانه با گذشت سالیان بسیار از زمان تصویب، هنوز این قوانین به مرحله اجرا نرسیده است که از جمله این قانون می‌توان به «قانون بازنشستگی پیش از موعد پرستاران» اشاره کرد که در سال 1368 تصویب و به بیمارستان‌ها ابلاغ شد. به موجب این قانون پرستاران بخش خصوصی و تامین اجتماعی از 10 سال بخشودگی بهره‌مند می‌شوند و پیش از موعد بازنشسته می‌شوند که این قانون تا سال‌های اخیر در بیمارستان‌های خصوصی به خوبی اجرا می‌شد اما متاسفانه با افزایش بدهی بیمه‌ها به بیمارستان‌ها این قانون به سختی و با موانع بسیار در حال اجراست.

گفتنی است، پرستاران بخش دولتی نیز به موجب قانون کار از پنج سال بخشودگی بهره‌مند می‌شوند که این مساله نه تنها هیچ وقت اجرا نشده بلکه اخیرا به بهانه کمبود نیرو به اضافه کاری اجباری نیز تبدیل شده است.

از دیگر قانون فراموش شده پرستاری می‌توان به «قانون ارتقاء بهروره‌وری» اشاره کرد که این قانون نیز سال 1388 در مجلس تصویب و توسط دولت ابلاغ شد. به موجب این قانون برای ارتقاء بهره‌وری پرستاران قانون‌گذار تصویب کرد ساعت حضور پرستاران در بیمارستان‌ها کاهش یابد که با توجه به وضعیت پرستاران در بیمارستان‌ها به خصوص بیمارستان‌های دولتی شاهد آن هستیم که این قانون نیز تنها روی کاغذ مانده است.

«اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری» نیز از مهم‌ترین مطالبات پرستاران است. این قانون سال 1386 توسط مجلس تصویب شد اما دولت آن را ابلاغ نکرد که اکنون با گذشت 9 سال از تصویب آن به تازگی اخباری از ارسال تعرفه‌های این خدمات به شورای عالی بیمه به گوش می‌رسد.

چشم امید به آقای وزیر

با این تفاسیر می‌توان گفت مجلس شورای اسلامی گاهی با پرستاران همراه بود اما در بدنه دولت‌ها احساس همراهی وجود نداشته که امید است با تغییراتی که در ساختار وزارت بهداشت ایجاد شده و نگاهی که وزیر بهداشت به پرستاران دارد این قوانین به مرحله اجرا برسد.