دبیر شورای عالی عتف: از ظرفیت ۱۵۰ هزار دانشجوی دکتری به‌ درستی استفاده نمی‌شود

به گزارش خبرگزاری آنا، پیمان صالحی، دبیر شورای عالی عتف، امروز در نهمین جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان که در دانشگاه تهران برگزار شد، اظهار کرد: افتخار دارم که از اولین دوره این جشنواره همراه آن بوده‌ام. در بخش‌های مختلف اجرایی و علمی جشنواره مسئولیت داشته‌ام و چند دوره مدیریت بخش‌های داوری جلسات جشنواره را بر عهده داشته‌ام و خوشحالم که در سال‌هایی که در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می‌کردیم، با جشنواره ارتباط نزدیک داشته‌ایم.

وی درباره ویژگی‌های شاخص جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان، گفت: اولین نکته این است که جشنواره ویژه نوآوری است؛ منظور از نوآوری، تبدیل ایده به محصول است که در حوزه علوم کشور کمتر مشاهده می‌شود؛ بنابراین جشنواره دانشمندان و اندیشمندان جوان از این نظر منحصر‌به‌فرد است.

صالحی گفت: ویژگی دیگر جشنواره این است که بخش غیر دولتی تمام‌ مراحل پشتیبانی را انجام می‌دهد. همکاری با دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز علمی و کار‌های غیر دولتی باعث می‌شود که تمام هزینه‌های جشنواره و فعالیت‌های اجرایی تامین شود که این موضوع بسیار حائز اهمیت است.

وی افزود: امسال داوری‌ها بسیار دقیق و سختگیرانه انجام شد. کسانی که در اینجا برگزیده شدند، از مراحل مختلف فیلتر‌های داوری عبور کرده‌اند. سیستم داوری به صورت برخط بود و من شاهد بودم که داوری با دقت زیاد انجام شد و از داوران بسیار سطح بالا که در حوزه‌های مختلف دارای سوابق علمی و فناوری بودند، استفاده شد.

صالحی گفت: در چهار سال اخیر، پس از مصوبه شورای عالی علوم و ابلاغ رئیس جمهور، سعی کردیم به کارگیری فارغ‌التحصیلان دوره‌های دکترا در دوره‌های تحقیقاتی پسا دکترا بیشتر شود. مصوبات بسیار خوبی داشتیم، حمایت‌های مالی انجام شد و آیین‌نامه‌ها مصوب شد.

وی افزود: یکی از ویژگی‌های جشنواره امسال این است که ۳۸ طرح از محققان پسا دکترا در این دوره جشنواره شرکت کردند. به هر حال، یکی دیگر از ویژگی‌های جشنواره این است که امسال از دیپلمه تا دکترا متقاضی داشتیم که این از ویژگی‌های خاص جشنواره امسال است.

صالحی گفت: دلیل تمرکز ما بر دوره‌های پسا دکترا این است که افرادی که موفق به اخذ دکترا شده‌اند، تجربه دوره‌های ارشد و دکترا را گذرانده‌اند و می‌توانند به صورت تمام‌وقت روی طرح‌های تحقیقاتی فعالیت کنند. برای مثال، در کشوری مثل ایالات متحده حدود ۲۴۰ هزار دانشجوی دکترا اکنون سر کلاس هستند و سالانه حدود ۶۰ هزار نفر به عنوان محقق پسا دکترا جذب می‌شوند. در کشور ما نیز امروز حدود ۱۵۰ هزار دانشجوی دکترا در دانشگاه‌های دولتی، دانشگاه آزاد و دانشگاه‌های غیر دولتی مشغول به تحصیل هستند، اما از ظرفیت دکترا به آن اندازه که باید استفاده نمی‌کنیم.

وی افزود: در اولین سال از شروع فعالیت شورای عالی عتف، شاید تنها ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر در سال به عنوان محقق پسا دکترا جذب شدند، اما امروز این عدد حدود ۱۰ برابر شده است، هرچند نسبت به ۱۵۰ هزار دانشجوی دکترا هنوز عدد مطلوب نیست؛ بنابراین خوشحالم که جشنواره علاوه بر مسیر ارتقای علمی، امسال تمرکز ویژه‌ای بر محققان پسا دکترا داشته است.

صالحی گفت: موضوع دیگری که اهمیت دارد، پیچیدگی اقتصادی است. پیچیدگی اقتصادی یعنی میزان دانشی که شما روی محصولات قرار می‌دهید تا وارد بازار شوند. هرچه پیچیدگی اقتصادی بالاتر باشد، ارزش محصول بیشتر می‌شود. برای مثال، نفت خام را ممکن است به صورت بشکه‌ای بفروشید، اما وقتی تبدیل به یک شیشه عطر می‌شود، قیمت آن ده برابر شده و اندازه‌اش یک صدم می‌شود.

وی افزود: در کشور ما در سال‌های اخیر نمونه خوبی از پیچیدگی اقتصادی در محصولات پتروشیمی اتفاق افتاده است؛ یعنی گاز و فرآورده‌های گازی ما تبدیل به پلیمر‌هایی مانند پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن شده‌اند که پیچیدگی اقتصادی بیشتری دارند؛ بنابراین باید سعی کنیم در حوزه پیچیدگی اقتصادی تمرکز کنیم و محصولات خام را با دانش افزوده وارد بازار کنیم.

صالحی گفت: یکی از محصولات جشنواره دانشمندان و اندیشمندان جوان، پیچیدگی اقتصادی است؛ طرح‌هایی که در اینجا برگزیده می‌شوند، حاصل قرار دادن دانش بر یک ایده اولیه هستند که می‌تواند ارزش افزوده هم برای شرکت‌ها و هم برای کشور ایجاد کند. من امیدوارم جشنواره‌های این چنینی مسیر پیشرفت علمی و فناوری کشور را به شکل موثر ادامه دهند.