چرا آداب غذاخوردن در رستوران‌ها ممکن است حالمان را بد کند

به گزارش «سای‌تک‌دیلی» (SciTechDaily)، بیشتر افراد با این موقعیت آشنا هستند: لحظه‌ای که در رستوران یا مهمانی، غذای آنها زودتر از دیگران می‌رسد؛ اما به علت منتظر ماندن دیگران، از شروع خوردن غذا خودداری می‌کنند. این رسم دیرینه موضوع پژوهشی جدید بود که به طور مشترک توسط مدرسه کسب‌وکار «بِیز» انجام شد. یافته‌ها نشان می‌دهند افراد بیش از آن‌که نگران باشند دیگران این هنجار را زیر پا بگذارند، درباره شکستن آن توسط خودشان نگرانی دارند. 

این پژوهش که توسط «ایرنه اسکوپلّیتی»، استاد بازاریابی و علوم رفتاری و «جانینا اشتاینمتز»، استاد بازاریابی در بیز، به همراه دکتر «آنا پِیلی» از دانشکده اقتصاد و مدیریت تیلبرگ انجام شد، بررسی کرد که چگونه مردم رفتار خود را در مقایسه با آنچه از دیگران در همان موقعیت انتظار دارند، قضاوت می‌کنند. کار آنها بر شش آزمایش جداگانه استوار بود.

از شرکت‌کنندگان خواسته شد تصور کنند با یک دوست غذا می‌خورند. در برخی سناریوها، غذای آنها زودتر سرو می‌شد. در سناریو‌های دیگر، آنها شاهد سرو غذا برای دوستشان پیش از خود بودند. افرادی که ابتدا غذای خود را دریافت می‌کردند، باید براساس یک مقیاس عددی مشخص می‌کردند که چه مدت باید صبر کنند یا آیا باید خوردن غذا را آغاز کنند. افرادی که هنوز منتظر بودند، ارزیابی می‌کردند که از نظر آنها همراهشان چه باید بکند.
نتایج شکاف آشکاری را بین نحوه قضاوت افراد در مورد خودشان و نحوه قضاوت آنها در مورد دیگران نشان داد: افرادی که ابتدا غذا گرفته بودند، معتقد بودند باید به طور قابل توجهی بیشتر از زمانی که همراهشان واقعا انتظار داشت، صبر کنند. 

چرا افراد خود را سخت‌گیرانه‌تر قضاوت می‌کنند؟

آزمایش‌های بیشتر بررسی کردند چرا این اتفاق می‌افتد. از شرکت‌کنندگان پرسیده شد درباره غذا خوردن یا منتظر ماندن شریکشان در غذاخوردن چه احساسی خواهند داشت و انتظار دارند که شریک‌شان چه احساسی در مورد آنها داشته باشد. نتایج نشان داد افراد پیش‌بینی می‌کردند اگر غذای آنها زودتر برسد خودشان از صبر کردن احساس بهتری داشته باشند و از خوردن غذا احساس بدتری در مقایسه با آنچه پیش بینی می‌کردند دیگران در همان موقعیت احساس خواهند کرد. 

این پژوهش همچنین بررسی کرد که آیا مداخلات می‌تواند بر رفتار اثر بگذارد یا خیر؛ مانند تشویق افراد به در نظر گرفتن دیدگاه شریک‌شان در غذا خوردن یا اطلاع دادن به آنها که همراهشان صراحتا آنها را به شروع خوردن دعوت کرده است.

پیامد‌ها برای رستوران‌ها و موقعیت‌های اجتماعی

پژوهش مذکور نشان می‌دهد این همان علتی است که افراد همچنان دیگران را تشویق می‌کنند این هنجار را بشکنند و رستوران‌ها باید تا حد ممکن از قرار دادن مهمانان در چنین موقعیتی پرهیز کنند.

پروفسور اشتاینمتز می‌گوید: «تصمیم درباره این‌که چه زمانی در حضور دیگران شروع به خوردن غذا کنیم، یک دوراهی بسیار رایج است. پایبندی به هنجار ایجاب می‌کند که تا زمان سرو شدن غذای همه صبر کنیم و نادیده گرفتن آن برای ما رفتاری بی‌ادبانه و بی‌ملاحظه محسوب می‌شود. شگفت‌انگیز این‌که این احساس حتی زمانی که فرد دیگری صراحتا از ما می‌خواهد شروع کنیم، تقریبا تغییر نمی‌کند. این اتفاق می‌افتد؛ زیرا افراد به احساسات درونی خود مانند تلاش برای با ملاحظه به نظر رسیدن یا پرهیز از ناراحتی اجتماعی_بیشتر از تجربه‌های روانی دیگران دسترسی دارند.
در چنین موقعیت‌هایی باید آگاه باشیم که ما فقط برای آسایش خودمان صبر می‌کنیم و همراهان ما احتمالا بسیار کمتر از آنچه تصور می‌کنیم اهمیت می‌دهند اگر بخواهیم شروع به غذا خوردن کنیم.
افراد برای مؤدب بودن صبر می‌کنند؛ اما اگر کیفیت غذا به عواملی مانند دما بستگی داشته باشد، ممکن است زمانی که در نهایت شروع به خوردن می‌کنند طعم آن چندان خوب نباشد».

دسترسی روان‌شناختی و پیامد‌های گسترده‌تر

پروفسور اسکوپلّیتی افزود: «این فقط درباره مؤدب بودن نیست؛ موضوع دسترسی روان‌شناختی است. ما احساس ناراحتی، گناه و احساسات مثبت ناشی از باملاحظه به نظر رسیدن را در خود حس می‌کنیم؛ اما نمی‌توانیم به طور کامل به تجربه درونی دیگران دسترسی پیدا کنیم. بنابراین، در حالی که ممکن است درباره غذا خوردن قبل از اینکه دیگران غذای خود را دریافت کنند احساس بسیار بدی داشته باشیم، فرض می‌کنیم دیگران چنین احساس شدیدی نخواهند داشت. 
نتایج پژوهش ما پیامد‌هایی برای رستوران‌ها و فراتر از آن دارد. هر خدمتی که در آن افراد یک گروه در زمان‌های متفاوت غذا دریافت کنند، پویایی‌های روان‌شناختی مشابهی ایجاد می‌کند. سرویس دهندگان اغلب خدمات خود را طوری سازماندهی می‌کنند که بیشترین کارایی را داشته باشد، بی‌آن‌که بدانند برخی افراد هنگام دریافت خدمات زودتر از دیگران، ناراحتی واقعی را تجربه می‌کنند.

این پژوهش نشان می‌دهد که چقدر تجربه‌های احساسی درونی دیگران را به طور سیستماتیک دست‌کم می‌گیریم و این موضوع به درک گسترده‌تر ما از هنجار‌های اجتماعی و پویایی‌های گروهی کمک می‌کند».