اقتصاد مقاومتی؛ پیوند عدالت اجتماعی و توسعه پایدار

به گزارش خبرگزاری آنا، با توجه به اهمیت روزافزون مقوله اقتصاد در لایه‌های مختلف زندگی بشری و گره خوردن بیش از پیش آن با سیاست، می‌توان گفت که در حال حاضر میزان موفقیت تمامی شیوه‌های حکمرانی در گرو ارائه راه‌حلی اقتصادی برای گذران زندگی روزمره مردم است. 

در بیش از 40 سالی که از عمر انقلاب اسلامی ایران می‌گذرد، با وجود نظریه‌پردازی برخی از یاران نزدیک امام راحل نظیر شهید آیت‌الله بهشتی در زمینه بایسته‌های نظری اقتصاد اسلامی، هنوز این نظریه تا مرحله تدوین فاصله زیادی دارد به نحوی که علی‌رغم تأکید رهبر انقلاب به خصوص در سالهای اخیر بر اقتصاد درون‌زا و مقاومتی، کماکان این انتقاد بر مسئولان امر و نظریه‌پردازان اقتصاد کلان در کشور وارد است که از ارائه یک نظریه جامع اقتصادی در این زمینه عاجزند. 

به همین دلیل در ادامه ضمن تورقی کوتاه در بیانات معظم‌له راجع به نظریه اقتصاد مقاومتی، سعی خواهیم داشت گامی هرچند کوچک در این زمینه برداریم.

اقتصاد مقاومتی از تدوین تا الگوسازی

از منظر عقلانی، بهترین راه برای ترویج هر اندیشه، مرام و تمدن، تلاش برای الگوسازی نزد اذهان عمومی، آن هم در همه ابعاد و زمینه‌ها است. 

با این حساب، در صورت تلاش برای ارائه نگاه تمدنی و همه‌جانبه به اسلام و بایسته‌های آن در عصر حاضر، اولین وظیفه دست اندرکاران تمدن تازه احیا شده ایرانی- اسلامی، ارائه یک الگوی اقتصادی معقول و مطلوب با اتکاء به آموزه‌های اسلام ناب محمدی است تا ایران اسلامی به این وسیله بتواند ضمن جلب توجه بیشتر افکار عمومی در کشورهای غیراسلامی، خود را به عنوان الگوی توسعه و پیشرفت بین کشورهای اسلامی که از قضا در فضای کنونی بیشتر به دنبال پیروی از نظریه‌‎های غربی اقتصاد هستند، معرفی کند.

به همین دلیل، رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله العالی) با توجه به اهمیت الگوسازی از اقتصاد اسلامی، طی سخنرانی خود در تاریخ اول فروردین 1390ش فرمودند «ما باید بتوانیم قدرت نظام اسلامی را در زمینه حل مشکلات اقتصادی به همه دنیا نشان دهیم؛ الگو را بر سر دست بگیریم تا ملت‌ها بتوانند ببینند که یک ملت در سایه‌ اسلام و با تعالیم اسلام چگونه می‌تواند پیشرفت کند.»

 اما افسوس که با وجود ظرفیت‌های فراوان داخلی، مصادر امور اقتصادی کشور از ساماندهی تلاشی درخور و همه جانبه به منظور تدوین نظریه‌ای جامع بر پایه کارویژه‌های اقتصاد مقاومتی عاجزند و برای برون رفت از وضعیت اسف‌بار فعلی بیشتر چشم به دهان ایده‌پردازان اقتصادی غربی دوخته‌اند.

پیشرفت عدالت‌بنیان؛ مدینه فاضله اقتصاد مقاومتی

اگر رفاه‌طلبی بی حد و حصر و رسیدن به یک جامعه مصرفی متمول را دورنمای اقتصاد لیبرال-سرمایه‌داری در جهان معاصر بدانیم، باید گفت دستیابی به دنیای ایده‌آل مدنظر آموزه‌های اقتصادی اسلام و برخورداری از ثروت اجتماعی، بدون برقراری نظام عدالت جمعی، امری واهی و چه بسا شامل پیروی از حوایج نفسانی است.

از همین روی، رهبر فرزانه انقلاب اقتصاد عدالت‌بنیان را لازمه اصلی اجرایی کردن ایده مترقی اقتصاد مقاومتی و مؤلفه هویت‌بخش آن دانسته و طی سخنرانی در تاریخ 22 مهر1391ش در این باره فرمودند «اگر کشوری در علم و فناوری و جلوه‌های گوناگون تمدن مادی پیشرفت کند، اما عدالت اجتماعی در آن نباشد، این به نظر ما و با منطق اسلام پیشرفت نیست. امروز در بسیاری از کشورها علم پیشرفت کرده است، صنعت پیشرفت کرده است، شیوه‌های گوناگون زندگی پیشرفت کرده است، اما فاصله طبقاتی عمیق‌تر و شکاف طبقاتی بیشتر شده است؛ این پیشرفت نیست؛ این پیشرفتِ سطحی و ظاهری و بادکنکی است. وقتی که در یک کشوری، جمعیت معدودی بیشترین بهره مادی را از آن کشور می‌برند و در همان کشور، در خیابانها مردم از سرما و گرما می‌میرند، عدالت اینقدر نامفهوم و غیر عملی در آن کشور است.»

 بنابراین با تکیه بر بیانات و اندیشه‌های رهبر اندیشمند انقلاب اسلامی به عنوان واضع نظریه اقتصاد مقاومتی، می‌توان گفت: تنها مسیر صحیح دستیابی به توسعه از مجرای اقتصاد مقاومتی ترویج همزمان عدالت طلبی و توسعه محوری در فرهنگ عمومی جامعه است؛ امری که اگر تا به امروز مغفول نمی‌ماند؛ شاید جامعه کنونی ما شاهد این همه نابرابری طبقاتی و بی‌مبالاتی در زمینه اقتصاد نبود.