پاییز خشک در راه است؛ پنجمین سال آبی دشوار در کمین ایران
به گزارش خبرگزاری آنا، وضعیت کنونی سدهای کشور، با تنها ۳۶ درصد پرشدگی و کاهش ۴۰ درصدی بارشها در سال آبی جاری (ابتدای ۱۴۰۳ تا پایان شهریور ۱۴۰۴)، نشان از بحرانی جدی در منابع آبی دارد. محمدرضا کاویانپور تاکید کرده است که ابعاد این خشکسالی به حدی عمیق است که نمیتوان با برنامهریزیهای کوتاهمدت یک تا دو ساله به حل آن امید داشت.
کشور با پنجمین سال آبی خشک متوالی؛ ذخایر آبی ۴۰ درصد کمتر از پارسال
سال آبی جاری (از ابتدای ۱۴۰۳ تا پایان شهریور ۱۴۰۴) پنجمین سال متوالی است که ایران با کمبود شدید بارش و خشکسالی روبهرو است. آمارهای منتشر شده از سوی وزارت نیرو و موسسه تحقیقات آب، تصویری نگرانکننده از وضعیت منابع آبی کشور ارائه میدهند؛ مجموع ذخایر آبی کشور در سال جاری حدود ۴۰ درصد کمتر از سال گذشته است. این کاهش چشمگیر، که نشاندهنده یک خشکسالی برجسته است، پیامدهای جدی برای تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعتی در پی خواهد داشت.
سدها در وضعیت قرمز؛ پرشدگی تنها ۳۶ درصد
وضعیت سدهای کشور، به عنوان اصلیترین منابع تأمین آب سطحی، بحرانی است. میزان پرشدگی سدها در حال حاضر تنها ۳۶ درصد است که زنگ خطری جدی برای تأمین نیازهای آبی در ماهها و سالهای پیش رو به شمار میرود. این میزان پایین، نتیجه مستقیم کاهش ۴۰ درصدی بارشها در سال آبی جاری و تداوم خشکسالیهای چند سال اخیر است.
پیشبینی پاییز خشک؛ کاهش بیشتر بارش در نواحی شمالی
طبق اعلام سازمان هواشناسی و موسسه تحقیقات آب، پاییز سال جاری نیز از وضعیت نرمال خود کمتر خواهد بود. محمدرضا کاویانپور، رئیس موسسه تحقیقات آب، تاکید کرده است که این کاهش بارش، به ویژه در بخشهایی از نواحی شمالی کشور که پیش از این از پربارشترین مناطق بودند، با شدت بیشتری همراه خواهد شد. این خبر، امیدها برای جبران کمبود آب در کوتاهمدت را کمرنگتر میکند.
خشکسالی مزمن؛ راهحلهای یک تا دو ساله کافی نیست
یکی از نکات کلیدی مطرح شده توسط کارشناسان، مزمن بودن پدیده خشکسالی است. کاویانپور صراحتاً اعلام کرده است که موضوع کاهش بارش و طولانی شدن دوران خشکسالی به قدری جدی است که نمیتوان با برنامهریزی کوتاه مدت یک تا دو ساله آن را حل کرد. این بدان معناست که کشور نیازمند اتخاذ راهبردهای بلندمدت و پایدار برای مدیریت منابع آبی و سازگاری با شرایط اقلیمی جدید است. مطالعات نشان میدهد که احتمال ادامه این دوران در دهههای آتی نیز وجود دارد.
۱. تحلیل وضعیت موجود؛ اعداد و ارقام یک بحران رو به تعمیق
کاهش چشمگیر بارشها، شمال کشور در کانون توجه
بر اساس پیشبینی موسسه تحقیقات آب، وضعیت بارشها در پاییز سال جاری کمتر از نرمال خواهد بود. این کاهش، به ویژه در مناطق غرب و شمال کشور، نگرانیها را تشدید میکند. کاویانپور یادآور شد که در گذشته بیشترین بارشها در غرب و شمال کشور رخ میداد، اما اکنون این مناطق با کاهش بیشتری از بارندگی مواجه خواهند شد.
خشکسالی طولانیمدت، راهحلهای فوری ناممکن
رئیس موسسه تحقیقات آب با اشاره به برنامهریزیهای وزارت نیرو بر اساس پیشبینیها، تصریح کرد: موضوع کاهش بارش و طولانی شدن دوران خشکسالی به قدری جدی است که نمیتوان با برنامهریزی کوتاهمدت یک تا دو ساله آن را حل کرد. این بدان معناست که کشور وارد فاز جدیدی از مدیریت منابع آبی شده که نیازمند نگاهی فراتر از راهکارهای مقطعی است. آخرین اطلاعات از وضعیت ذخایر آبی نیز نشان میدهد که مجموع ذخایر در سال جاری حدود ۴۰ درصد کمتر از سال گذشته است که گواهی بر خشکسالی برجسته فعلی است.
۲. رویکردها و راهکارها؛ تغییر الگوها، تنها مسیر پیشرو
ضرورت بازنگری در مصارف کشاورزی و صنعتی
کاویانپور تاکید کرد که مطالعات، احتمال ادامه دوران خشکسالی را در دهههای آتی نشان میدهد. از این رو، مدیریت بهینه منابع، کاهش مصارف، افزایش بهرهوری، و حرکت به سمت تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر و تضمینکننده امنیت غذایی واقعی کشور، از اولویتهای ضروری است. او از کشاورزان و صنایع خواست تا رویههای خود را تغییر داده و با بهکارگیری فناوریهای نوین، خود را برای این شرایط آماده کنند.
ابزارهای کاهنده مصرف در بخش خانگی، یک الزام ملی
علاوه بر بخشهای کشاورزی و صنعتی، مدیریت مصرف در بخش خانگی نیز حیاتی است. رئیس موسسه تحقیقات آب بر لزوم معرفی ابزار و ادوات کاهنده مصرف به مردم تاکید کرد. او در مجموع، برای کاهش اثرات منفی خشکسالی و کمبود منابع آبی، خواستار یک بسته حمایتی، مدیریتی و فکری جامع در کشور شد و هشدار داد که در غیر این صورت، چالشهای آن برای مردم آزار دهنده خواهد بود.
قوانین و مقررات سختگیرانهتر، نیاز امروز کشور
با توجه به اینکه سال آبی گذشته سال آبی سنگینی برای کشور بوده و امیدی به بهبود کوتاهمدت اوضاع نیست، رئیس موسسه تحقیقات آب تاکید کرد: احتمالاً با شرایط سختتری مواجه خواهیم بود. وی همچنین بر لزوم وضع قوانین و مقررات سختگیرانهتری برای مدیریت منابع آبی در این راستا تاکید کرد.
انتهای پیام/