دلایل بی‌اثری تحریم‌ چابهار بر اقتصاد کشور/ دولت نقش بخش‌خصوصی در توسعه کریدور شمال-جنوب را جدی بگیرد

به گزارش خبرگزاری آنا؛ دولت آمریکا اخیراً اعلام کرده است که معافیت تحریمی مربوط به فعالیت‌های هند در بندر چابهار ایران تمدید نخواهد شد. هند که یکی از سرمایه‌گذاران اصلی در توسعه بندر چابهار بوده، این بندر را به‌عنوان یک نقطه استراتژیک برای تقویت نفوذ اقتصادی و ژئوپلیتیک خود در منطقه می‌بیند اما حالا با لغو معافیت‌ها، ادامه سرمایه‌گذاری‌هند و فعالیت‌های توسعه ای در این بندر ممکن است با چالش‌های جدی مواجه شود و عملا هند از منافع خود در این طرح باز بماند. 

اما این تحریم ها چه تاثیری بر روند توسعه بندر چابهار دارد؟

مسعود دانشمند، کارشاس وفعال صنعت کشتیرانی و عضو اتاق بازرگانی ایران، در همین رابطه در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی آنا، به تحولات اخیر مربوط به معافیت تحریمی بندر چابهار پرداخت و به تشریح ابعاد مختلف این موضوع و تاثیرات احتمالی آن بر اقتصاد منطقه‌ای و تجارت بین‌المللی پرداخت.

دانشمند با اشاره به پایان احتمالی معافیت تحریمی بندر چابهار در هشتم مهرماه امسال گفت: هنوز مشخص نیست این معافیت تمدید شود یا خیر، اما در صورت عدم تمدید، تأثیر قابل توجهی بر فعالیت بندر چابهار نخواهد داشت.

وی توضیح داد: حجم صادرات بندر چابهار حدود دو میلیون تن است که در مقایسه با کل صادرات و واردات کشور که بالغ بر ۱۷۰ میلیون تن است و بنابراین در مقایسه با کل تجارت کشور عدد قابل توجهی نیست؛ به همین جهت می‌توان گفت که این تحریم‌ها بیشتر جنبه تبلیغاتی دارند تا اثر واقعی بر اقتصاد ایران که موجب تغییری در روند مبادلات کشور شود.

نقش چابهار در توسعه منطقه و افغانستان

 دانشمند توسعه بندر چابهار را فرصتی مهم برای اقتصاد منطقه دانست و افزود: تجهیزات بندری و زیرساخت‌های حمل و نقل از جمله راه‌آهن، کلید حل مشکلات فعلی بندر هستند. در صورتی که سرمایه‌گذاری‌های خارجی مانند هندی‌ها یا دیگر پیمانکاران انجام شود، روند توسعه تسریع خواهد شد.

وی درباره اهمیت بندر چابهار برای افغانستان بیان کرد: افغانستان با جمعیتی حدود ۴۰ میلیون نفر نیازمند مسیر‌های مطمئن و اقتصادی برای صادرات و واردات است. ظرفیت بنادر پاکستان محدود بوده و مسیر‌های ریلی کشور‌های همسایه نیز توان پاسخگویی به نیاز‌های افغانستان را ندارند؛ بنابراین چابهار می‌تواند نقش کلیدی در تأمین نیاز‌های تجاری این کشور ایفا کند.

دانشمند همچنین به مذاکرات احتمالی بین افغانستان و آمریکا درباره معافیت‌های تجاری اشاره کرد و ابراز امیدواری نمود که این مذاکرات به توسعه تجارت منطقه کمک کند.

تحریم‌های فرامرزی آمریکاغیر قانونی است

این فعال حوزه کشتیرانی با انتقاد از تحریم‌های ثانویه آمریکا گفت: این نوع تحریم‌ها غیرقانونی بوده و با اصول تجارت آزاد در تضاد است. تحریم‌های آمریکا علاوه بر ایران، کل منطقه و حتی اقتصاد جهانی را تحت تأثیر منفی قرار می‌دهد.لازم به ذکر است که تحریم‌ها در سازمان ملل نیز بیشتر مربوط به کالا‌های نظامی بوده و کالا‌های غیرنظامی مانند دارو و مواد غذایی شامل آنها نمی‌شوند.

وی تاکید کرد: تنها راه‌حل مشکلات موجود، گفت‌و‌گو و همکاری بین‌المللی است و تجربه‌های تاریخی جنگ‌های بزرگ نشان داده که پایان بحران‌ها تنها از طریق مذاکره امکان‌پذیر است.

کریدور شمال-جنوب و نقش بخش خصوصی

دانشمند به راه‌اندازی کریدور شمال-جنوب و فعالیت کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های بخش خصوصی اشاره کرد وگفت: این کریدور از بندر چابهار تا مرز افغانستان و آسیای میانه و دریای خزر فعالیت می‌کند و می‌تواند توسعه تجارت منطقه‌ای را به‌طور چشمگیری افزایش دهد و برای هزاران نفر اشتغال مستقیم ایجاد کند.از این رو دولت باید به نقش مهم بخش خصوصی در توسعه این مسیر بیش از گذشته نگاه جدی داشته باشد.

وی همچنین از استفاده از نیروی کار بومی در این پروژه و آموزش‌های تخصصی برای افزایش کیفیت خدمات خبر داد و بر اهمیت واگذاری پروژه‌های بزرگ به بخش خصوصی برای تسریع توسعه تاکید کرد.

ضرورت کوچک‌سازی دولت و واگذاری امور به بخش خصوصی

دانشمند با اشاره به ساختار شرکت‌های دولتی، دولت را به هدایت، حمایت و نظارت محدود کرد و پیشنهاد داد: وظایف اجرایی و خدماتی به بخش خصوصی واگذار شود تا دولت سبک و چابک شود و تصمیم‌گیری‌ها سریع‌تر انجام گیرد. توسعه بندر چابهار و کریدور شمال-جنوب فرصتی بزرگ برای اقتصاد ایران و کشور‌های منطقه است که نباید به‌خاطر مسائل تحریمی و دولتی به تعویق بیفتد.