رزمایش مشترک «ارس ۲۰۲۵» | گام بلند تهران و باکو برای امنیت پایدار منطقهای
به گزارش خبرگزاری آنا؛ رزمایش مشترک ایران و جمهوری آذربایجان با نام «ارس ۲۰۲۵» که بهتازگی در مناطق آزادشده قرهباغ برگزار شده است، نقطه عطفی در مناسبات نظامی و امنیتی دو کشور همسایه محسوب میشود. با توجه به زمینههای ژئوپلیتیک حساس قفقاز جنوبی، افزایش تحرکات نظامی قدرتهای جهانی و مناقشات تاریخی این منطقه، چنین همکاریهایی پیامدها و فرصتهای مثبت فراوانی برای منطقه ایجاد میکند.
رزمایش فوق با حضور نیروهای ویژه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری آذربایجان، از تاریخ ۲۸ تا ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ (۱۸ تا ۲۱ می ۲۰۲۵) در مناطق مرزی قرهباغ برگزار میشود. هدف اصلی این رزمایش، تقویت توان امنیت مرزهای مشترک و آمادگی نیروهای دو کشور برای مقابله با تهدیدات احتمالی اعلام شده است.
نکات مثبت رزمایش چیست؟
نخستین نکته مثبت این همکاری، ایجاد فضای اعتماد متقابل میان دستگاههای نظامی دو کشور است. پس از سالها تنش سیاسی و نظامی در این منطقه و نقشآفرینی بازیگران ثالث در قفقاز، اجرای چنین رزمایشی نشاندهنده اراده تهران و باکو برای تقویت ارتباطات و گسترش همکاریهای دوجانبه است. ورود رسمی هیئت نظامی ایران از گذرگاه بیلهسوار و استقبال رسمی طرف آذربایجانی بهنوعی نمایش اعتماد و احترام متقابل بود که میتواند الگویی برای سایر همکاریها قرار گیرد.
رزمایش ارس ۲۰۲۵ همچنین فرصتی برای ایران و آذربایجان است تا قابلیتهای دفاعی خود را بهویژه در زمینه جنگهای مدرن، عملیات نیروهای ویژه و سناریوهای متنوع دفاع از مرزها آزمایش و تقویت کنند. این امر نهتنها بازدارندگی دو کشور را در برابر تهدیدات خارجی افزایش میدهد، بلکه میتواند راه را برای انتقال تجربه و آموزش مشترک میان دو ارتش هموار سازد.
برگزاری این رزمایش در بستر توافق صلح میان ارمنستان و آذربایجان در مارس ۲۰۲۴ اهمیتی مضاعف پیدا میکند. ثبات نسبی قفقاز بعد از چهار دهه درگیری و در پی واگذاری مجدد قرهباغ به جمهوری آذربایجان، فرصت بینظیری برای همه کشورهای منطقه نسبت به تنظیم سازوکارهای جدید امنیتی فراهم کرده است. در این شرایط، جمهوری اسلامی با بهرهگیری از قدرت دیپلماسی نظامی میتواند نقش اصلی در تضمین امنیت کریدورها و جریانهای تجاری، انرژی و ترانزیتی منطقه ایفا کند.
یکی از فرصتهای قابل توجه این رزمایش، اجرای سیاست حسن همجواری و تبدیل مرزهای شمال غرب ایران از بستر چالش به پل ارتباطی برای همکاریهای اقتصادی، امنیتی و فرهنگی است. انجام منظم و سالانه این رزمایشها، بستر مناسبی برای شکلگیری سازوکارهای عملیاتی فوری در برابر قاچاق، تروریسم و تهدیدات مرزی ایجاد میکند که هم برای ایران و آذربایجان و هم برای کل منطقه سودمند است.
رزمایش اخیر همچنین بستری برای تاکید بر مخالفت صریح با هرگونه حضور بازیگران فرامنطقهای یا ایجاد پایگاههای نظامی نیروهای خارجی در منطقه است. این موضوع با توجه به تلاشهای برخی کشورها برای ایجاد شکافهای ژئوپلیتیک و مداخله در امور داخلی قفقاز جنوبی، نشاندهنده آمادگی برای حفظ وضعیت بومی امنیت منطقه از طریق همکاری با همسایگان ذینفع است.
در نهایت، این اقدامات ضمن افزایش قدرت چانهزنی در مذاکرات منطقهای، میتواند به توسعه پیوندهای راهبردی با جمهوری آذربایجان، ارتقای امنیت مرزی، رونق اقتصادی مرزهای شمالغرب و تثبیت جایگاه ایران به عنوان بازیگر مسئول و تاثیرگذار منطقهای منجر شود.
از منظر فرصتهای آینده، تداوم رزمایشهای مشترک و تعمیق همکاریهای دوجانبه میتواند مقدمهای برای شکلگیری قابلیتی پایدار جهت مدیریت بحرانهای امنیتی منطقهای و همچنین همکاریهای گستردهتر اقتصادی، علمی و فناوری میان دو کشور باشد. این روند همچنین میتواند الگویی سازنده برای سایر همسایگان و کشورهایی باشد که با چالشهای مشترک مرزی مواجه هستند.
انتهای پیام/