کشف سیارهای در مدار یک ستاره ابرسریع فراری از کهکشان
سیاره فراخورشیدی به نام S۵-HVS۱b در فاصله ۲۴ هزار سال نوری از زمین قرار دارد و در مدار یک ستاره غولپیکر به نام S۵-HVS۱ گردش میکند. سرعت این ستاره به حدی است که قرار است پس از چند میلیون سال از گرفتاری گرانشی کهکشان فرار کند. آنچه این کشف را شگفتانگیز کرده، باقی ماندن سیاره در مدار ستاره در شرایطی افلاطونی است، چیزی که مدلهای فعلی تکامل ستارگان و سیارات را به چالش میکشد.
چگونه این سیاره کشف شد؟
این سیاره در سال ۲۰۱۱ به عنوان یک رویداد عدسیکشی گرانشی (Microlensing) شناسایی شد. وقتی یک جرم بین زمین و یک ستاره دوردست قرار میگیرد، نور ستاره را به صورت موقت تقویت و خم میکند. این انحناء نور به دانشمندان کمک کرد تا وجود دو جرم، یک ستاره و یک سیاره، را تشخیص دهند.
محققان سپس با استفاده از دادههای تلسکوپ کِک و ماهواره گایا، موقعیت و سرعت این سیستم را محاسبه کردند. نتایج نشان داد که ستاره با سرعت ۵۴۰ کیلومتر بر ثانیه (۲ میلیون کیلومتر بر ساعت) در حال حرکت است، سرعتی که در نهایت منجر به فرار آن از کهکشان خواهد شد.
ویژگیهای سیاره S۵-HVS۱b
جنس این سیاره ابرنپتونی با جرمی ۲۹ برابر زمین است و فاصله آن از ستاره اگر در منظومه شمسی قرار داشت، بین مدار زهره و زمین میچرخید. این سیاره به دلیل نزدیکی به ستاره، دمای بالایی دارد. این سیاره نشان میدهد که حتی در شرایط گرانشی شدید، سیارات میتوانند پایدار بمانند.
چالشی برای مدلهای علمی
محققان فکر میکردند که ستارههای فرار از کهکشان نمیتوانند سیارات خود را حفظ کنند. این کشف نشان میدهد که گرانش بین ستاره و سیاره در برابر نیروهای شدید مقاومت میکند.
دانشمندان فرض کردهاند، این ستاره در مرکز کهکشان به دام یک سیاهچاله فوقالعاده پرجرم افتاده و سپس پرتاب شده است. این اولین بار است که یک سیاره در چنین سیستمی شناسایی میشود.
این کشف به درک بهتری از توزیع ماده تاریک و ساختار کهکشان کمک میکند. سیان تری، رهبر تیم تحقیق و ستارهشناس دانشگاه مریلند، گفت: «این سیاره نشان میدهد که حتی در شرایطی که فکر میکنیم سیارات نمیتوانند دوام بیاورند، طبیعت خلاقانه عمل میکند. این یک دستاورد بزرگ در فهم دینامیک سیارات است.»
به گزارش scitechdaily، اگر سرعت ستاره به ۶۰۰ کیلومتر بر ثانیه برسد، در نهایت از کهکشان فرار خواهد کرد و در فضای میانکهکشانی سفر خواهد کرد. این رویداد میلیونها سال زمان میبرد، اما دانشمندان امیدوارند با مشاهدات آینده بتوانند مسیر دقیق آن را تعقیب کنند.
کشف S۵-HVS۱b نه تنها مرزهای فعلی فهم ما از سیارات فراخورشیدی را گسترش داده، بلکه نشان داده است که طبیعت در شرایط افلاطونی هم میتواند سیارات را پایدار نگه دارد. این سیاره درسی درباره پویاییهای گرانشی و تحمل سیارات در برابر نیروهای شدید است.
انتهای پیام/