۱۱ دانشگاه برتر ایران در تولید علم/ ایران از ترکیه پیشی گرفت

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر محمدجواد دهقانی گفت: «به طور میانگین از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۵ هر ساله حدود 2میلیون مدرک در پایگاه وب‌آو ‌ساینس تامسون رویترز (ISI) نمایه شده‌‌‌اند.»

او افزود: «در مجموع از سال ۲۰۰۶ تاکنون بیش از ۲۱.۵ میلیون مدرک در ISI نمایه شده است که از آن تحت عنوان تولید علم نام برده می‌شود.»

دهقانی گفت: «از این میزان حدود ۱۹میلیون مدرک در معتبرترین مجلات بین‌المللی منتشر شده و ۴.۵میلیون نیز در معتبرترین کنفرانس‌ها ارائه شده‌اند. از این تعداد مدرک تنها ۱۲۶۴۲۹ مورد مقالات برتر (پراستناد) هستند که آن را تولید علم برتر می‌خوانند.»

او افزود: «استنادها در دنیای علم مهمترین عامل مرجعیت علمی هستند. استنادها بیانگر میزان استفاده از علم تولید شده هستند و هر چقدر مقدار استنادها بیشتر باشد به آن معنی است که میزان اثرگذاری آن علم بیشتر است.»

سرپرست ISC گفت: «مقالات پراستناد هر چند تحت عنوان مقالات یک درصد برتر نیز شناخته می‌شوند، اما ارقام نشان می‌دهند که سهم این مقالات از کل مدارک دنیا کمتر از یک درصد است.»

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) افزود: «سهم ایران از مقالات پراستناد دنیا مرتبا در حال افزایش است. در سال ۲۰۰۶ تنها ۰.۳ درصد از مقالات پراستناد دنیا را تولید کردیم، اما این رقم در سال ۲۰۱۵ به ۱.۵ درصد و در سال ۲۰۱۶ به ۲.۲ درصد رسیده است.»

او گفت: «برخلاف ایران، سهم ترکیه از پراستنادترین مقالات دنیا به طور مرتب در حال کاهش است. سهم ترکیه از مقالات پراستناد بین‌المللی از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹ یک روند رو به رشد را تجربه کرده است و از ۰.۶ درصد به ۱.۱ درصد رسید. اما در سال ۲۰۱۰ این رقم به ۰.۹ درصد رسید و در سال ۲۰۱۶ سهم ترکیه از مقالات پراستناد دنیا ۰۹. درصد بود.»

دهقانی افزود: «مقایسه تعداد مقالات پراستناد ایران و ترکیه نشان می‌دهد که سهم ایران از مقالات پراستناد به سرعت در حال افزایش است و ترکیه را از سال ۲۰۱۳ پشت سرگذاشته است. در سال ۲۰۱۲ تعداد مقالات پراستناد ترکیه ۱۲۷ مورد و ایران ۱۰۹ مورد بود، اما در سال ۲۰۱۳ سهم ایران به ۱۵۶ مورد رسید و سهم ترکیه هر چند به ۱۴۸ مورد افزایش یافت، اما بعد از ایران قرار گرفت.»

او گفت: «ایران در سال ۲۰۱۴ تعداد ۱۹۱ مقاله پراستناد تولید کرد در حالی که که تعداد مقالات ترکیه به ۱۶۱ مورد رسید. در سال ۲۰۱۵ دوباره تعداد مقالات پراستناد ایران افزایش یافته و به ۲۲۷ مورد رسید، اما در این سال تعداد مقالات پراستناد ترکیه کاهش یافت و به ۱۵۲ مورد رسید.»

سرپرست ISC ادامه داد: «پایگاه استنادی ISI همیشه به ارایه مقالات پراستناد در ده سال اخیر می‌پردازد. اگر به سهم تولید علم کشورهای مختلف دنیا از مقالات پراستناد و سهم آنها از کل تولید علم دنیا در فاصله سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ بنگریم واقعیت های جالبی پدیدار می‌شود.»

او گفت: «آمریکا ۲۷‌درصد از علم دنیا را تولید می‌کند و از این لحاظ جایگاه نخست دنیا را در اختیار دارد. این کشور ۵۱‌درصد از مقالات پراستناد دنیا را تولید می‌کند بنابراین تقریبا دو برابر سهم تولید علمش مقاله پراستناد تولید می‌کند. انگلستان حدود ۶ درصد علم دنیا و حدود ۱۴ درصد مقالات پراستناد دنیا را تولید کرده است.»

دهقانی افزود: «سهم مقالات پراستناد این کشور نیز بیش از دو برابر سهم تولید علم این کشور است. چین حدود ۱۲ درصد علم دنیا و حدود ۱۳ درصد از مقالات پراستناد دنیا را تولید کرده است. آلمان ۶ درصد علم دنیا و ۱۲ درصد از مقالات پراستناد دنیا را تولید می‌کند. فرانسه حدود ۴ درصد علم دنیا و ۸ درصد مقالات پراستناد دنیا را تولید می‌کند.»

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: «براساس تعداد مقالات در فاصله سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ رتبه ایران ۲۲ و رتبه ترکیه ۱۸ خواهد بود، اما از نظر تعداد مقالات پراستناد و به عبارت دیگر کیفیت مقالات تولید شده برای دو کشور وضعیت متفاوت است. بر این اساس، رتبه ایران ۳۵ و رتبه ترکیه ۳۳ است.»

او افزود: «ترکیه حدود ۱.۵ درصد از علم دنیا را تولید کرده، اما حدود ۰.۹ درصد از مقالات پراستناد دنیا در این دوره زمانی را به خود اختصاص داده است. در همین فاصله زمانی ایران حدود ۱ درصد از علم دنیا را تولید کرده است و حدود ۰.۸ درصد از مقالات پراستناد دنیا را به خود اختصاص داده است.»

دهقانی افزود: «هم‌اکنون در سال ۲۰۱۶ ایران از لحاظ کمیت تولید علم در پایگاه ISI از ترکیه پیشی گرفته است. ایران تا تاریخ ۴ تیر ۹۵ تعداد ۱۵۸۵۲ مدرک و ترکیه تعداد ۱۵۳۵۸ مدرک تولید کرده است.»

او گفت: «هر چند اطلاعات سال ۲۰۱۶ هنوز کامل نشده است، اما سهم تولید علم ایران نسبت به سال گذشته افزایش یافته و از ۱.۵ درصد در سال ۲۰۱۵ به ۱.۸ درصد در سال ۲۰۱۶ رسیده است.»

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: «نقش دانشگاه‌های کشور در تولید مقالات پراستناد با یکدیگر متفاوت است. دانشگاه شریف در دوره زمانی ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ بیشترین تعداد مقالات پراستناد را تولید کرده است. این دانشگاه ۹۵ مقاله پراستناد در معتبرترین مجلات بین المللی منتشر کرده است.»

او گفت: «دانشگاه تهران با تولید ۸۳ مقاله بعد از دانشگاه شریف قرار دارد. دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی اصفهان، پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، علم صنعت ایران، تربیت مدرس، علوم پزشکی تهران، دانشگاه شیراز، تبریز و فردوسی مشهد به ترتیب رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند. این دانشگاه‌ها به ترتیب ۸۰، ۸۰، ۶۱، ۵۹، ۵۶، ۵۴، ۳۸، ۳۷ و ۳۲ مقاله پراستناد تولید کرده‌اند.»