هنر مفهومی در یک نشست تخصصی بررسی شد

به گزارش خبرگزاری آنا، در این نشست هفت تن از چهره‌های معتبر هنر و فلسفه هر کدام در مدت‌زمان کوتاهی نکته‌های گوناگونی را دربارۀ هنر مفهومی ارائه دادند. به گفتۀ احسان شعردوست مدیر شارگالری که خود این نشست را نیز مدیریت و اجرا می‌کرد، سخنران‌ها از چهار کشور مختلف در این نشست به‌صورت حضوری و آنلاین حاضر شدند که همین موضوع کار برگزاری این نشست را دشوارتر می‌کرد.

در ابتدا و پس از معرفی سخنرانان، حسین اکبری‌نسب، عضو هیئت علمی دانشگاه و تحلیل‌گر آثار هنر معاصر به تحلیل فلسفی اولین اثر مفهومی یعنی «یک و سه صندلی» جوزف کاسوت پرداخت.

وی در این بخش پیرامون چیدمان مفهومیِ «یک و سه صندلی» و هستی­شناسیِ فلسفی صندلی به­عنوان یک «شیئ - مجاز»، آن را مجازِ مُرسَلی برای کل هستی تلقی نمود.

وی با طرح این پرسش بنیادین آغاز کرد که: هستیِ صندلی در کدام وجه خود تقریر پیدا می­کند؟ در عینیت صندلی؟ در تصویر تجسمی صندلی؟ یا در تصویر تکلمی صندلی؟ و در ادامه سعی کرد با طرح اهمیت و اولویت زبان و هستیِ زبانی در اندیشۀ هیدگری، جهانیت صندلی را در یک هستی­شناسیِ تطبیقی بررسی نماید.

سخنران بعدی محمدرضا مریدی، نویسنده، پژوهشگر، مدرس جامعه شناسی هنر و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر با موضوع زبان پریشی و هنر مفهومی، به این امر پرداخت که هنر مفهومی ریشه در زبان­پریشیِ هنر مدرن دارد و ادامه داد: در جامعه­ ای که برخی نارسایی گفتاری دارند، پریشان­ گویی فرهنگی دارند، اختلال در درک وضعیت سیاسی دارند و دچار ترومای فرهنگی هستند، هنر مفهومی می­تواند به این زبان‌پریشیِ دریافتی کمک کند. البته اگر هنرمندان بتوانند این وضعیت تروماتیک را درک کنند و هنر‌های مفهومی­شان معنا داشته باشد». پس از آن «داوود آجرلو»، نویسندۀ هنر و فلسفه، فیلم‌ساز و مدرس دانشگاه به ارائۀ مطالب خود پرداخت.

وی که با موضوع «کانسپچوال­آرت؛ تمرین ایده ­ورزی در برابر ایدئولوژی» سخن می‌گفت، در ابتدا با مرور تبارشناسی ایده در زبان عام و ادبیات متافیزیک، ایده را از کانسپت در هنر کانسپچوال تفکیک کرد.

وی در ادامه از دشواری‌های رسیدن از ایده به کانسپت و سپس از دلایل مقاومت نظام‌های هنری در برابر کانسپچوال‌آرت گفت و در نهایت با توجه به نیاز هنر مفهومی به ایده­ورزی و تأکید بر اهمیت تطورات «ایده» در تاریخ فلسفه، هنر مفهومی را تمرینی در برابر ایدئولوژی دانست.

زروان روح‌بخشان، هنرمند، کیوریتور، عکاس، منتقد و مدرس هنر، درباره واقعیت؛ تصویر برساخته و نسبت زبان و هنر مفهومی گفت: زبان استعاره است و واقعیت، امری زبانی است، بنابراین می‌توان گفت واقعیت استعاری است. به این معنا که ما نه با جهان واقعی و واقعیت پدیده‌ها و مفاهیم، بلکه با نشانه‌ها و تصاویر برساختۀ جهان مواجه هستیم. موضوع مورد بحث او نسبت این جهان زبانی با هنر است.

پس از اتمام پنل اول این نشست و در پنل دوم، سخنرانانی از خارج ایران به‌صورت آنلاین مطالب خود را ارائه دادند. 

این نشست تخصصی که سعی داشت منطبق بر استاندارد‌های آکادمیک در دنیای دانشگاهی باشد، پس از حدود ۴ ساعت سخنرانی و گفت وگو با ذکر این نکته توسط احسان شعردوست به پایان رسید که نتایج و متن‌های این نشست در آینده به‌صورت کتابی در شارگالری منتشر خواهد شد.