آیا ردپای انسان روی ماه جاودانه است؟

به گزارش خبرگزاری آنا، در دهه شصت میلادی سفر‌های فضایی به اوج خود رسید و رقابت بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی شدت یافت. ناسا برنامه آپولو را با هدف فرود بر ماه اجرا کرد و در سال ۱۹۶۹، فضانوردان آپولو ۱۱، نیل آرمسترانگ و باز آلدرین، نخستین کسانی بودند که بر روی ماه قدم گذاشتند.

{$sepehr_key_3989}

دهه هفتاد تغییراتی در رویکرد‌ها و پروژه‌های فضایی صورت گرفت. برنامه‌های بلندپروازانه‌تری مانند برنامه اسکای لانچ توسط شوروی و پروژه‌های مختلف ناسا مطرح شدند. در این دوره، ماهواره‌ها و فضاپیما‌ها به تدریج جای خود را در جامعه علمی باز کردند و پروژه‌هایی مثل وویجر به کشف‌های بی‌نظیری در مورد سیارات بادوام منظومه شمسی دست پیدا کردند. این دورانی بود که در آن سفر‌های فضایی به یک مفهوم مشترک جهانی تبدیل شد و همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه افزایش یافت.

یکی از شگفت‌انگیزترین جنبه‌های مأموریت‌های فضایی انسان به ماه، ماندگاری بی‌سابقه ردپا‌های فضانوردان روی سطح این قمر است. این ردپا‌ها که توسط فضانوردان آپولو  در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ برجای مانده‌اند، ممکن است میلیون‌ها سال باقی بمانند. علت اصلی این دوام، نبود باد و فرایند‌های فرسایشی در ماه است.

ماه محیطی بی‌اتمسفر دارد؛ به این معنا که در این قمر هیچ جو قابل توجهی وجود ندارد. روی زمین اوضاع کاملاً متفاوت است. جو زمین که شامل گاز‌هایی مانند اکسیژن و نیتروژن است، عامل اصلی بروز پدیده‌هایی مانند باد و باران به شمار می‌رود. در غیاب چنین جوی در ماه، هیچ بادی وجود ندارد که بتواند ردپا‌ها را محو یا فرسوده کند. افزون بر این، نبود آب مایع نیز باعث شده که فرایند‌هایی مانند فرسایش آبی روی سطح ماه رخ ندهد.

سطح ماه عمدتاً از ذرات ریز و پودری‌شکل به نام سنگ‌پوشه یا رِگولیت (Regolith)  تشکیل شده است. این لایه در اثر برخورد شهاب‌سنگ‌ها به ماه ایجاد شده و در طول میلیارد‌ها سال به حالتی پایدار درآمده است. هنگامی که فضانوردان روی این سطح راه رفتند، رگولیت به دلیل نبود عوامل فرسایشی به همان شکل باقی ماند.

با وجود اینکه باد و آب در ماه غایب هستند، دو عامل ممکن است ردپا‌های فضانوردان را در طول زمان تحت تأثیر قرار دهد که عبارت است از شهاب‌سنگ‌ها و تابش خورشیدی. برخورد مداوم شهاب‌سنگ‌های کوچک می‌تواند به‌تدریج سطح ماه را تغییر دهد، اما این فرایند بسیار آهسته است و میلیون‌ها سال طول می‌کشد تا تغییر قابل توجهی ایجاد شود. همچنین، تابش خورشیدی به دلیل عدم وجود جو محافظ در ماه می‌تواند به تجزیه مواد سطحی منجر شود، اما تأثیری بر شکل کلی ردپا‌ها ندارد.
ردپا‌های انسان بر ماه یک سند تاریخی بی‌مانند و نمایانگر نخستین حضور بشر در جهانی فراتر از زمین است.