نبوغ گالیله در طراحی دماسنج؛ از اصل شناوری تا تغییرات دما!

به گزارش خبرگزاری آنا، گالیله دانشمند برجسته ایتالیایی در سال ۱۶۰۷ میلادی ابزاری را اختراع کرد که امروز آن را به‌عنوان دماسنج (Thermometer) می‌شناسیم. دماسنج‌های اولیه گالیله که به ترموسکوپ (Thermoscope) مشهور بودند، از ابزار‌های امروزی فاصله زیادی داشتند. این دستگاه‌ها تغییرات دما را بدون مقیاس دقیق اندازه‌گیری نشان می‌دادند، اما اولین گام در مسیر درک و اندازه‌گیری علمی دما بودند.

{$sepehr_key_3882}

گالیله برای ساخت این ابزار از اصل شناوری و فشار هوا بهره برد. ترموسکوپ اولیه او شامل یک لوله شیشه‌ای بود که به یک مخزن شیشه‌ای کوچک‌تر متصل می‌شد. این لوله با آب پر شده و به هنگام تغییر دما، سطح آب در لوله تغییر می‌کرد. ایده گالیله بر این اصل استوار بود که تغییرات دما می‌توانند باعث انبساط یا انقباض آب شوند و به این ترتیب تغییرات دما مشاهده می‌شدند.

در عین حال، نبود یک مقیاس استاندارد در این ابزار اولیه مانع از اندازه‌گیری دقیق دما می‌شد. این موضوع بعد‌ها توسط دانشمندانی نظیر سانتورینی و فیزیکدانان دیگری که به بهبود طراحی گالیله پرداختند، رفع گردید. 

اختراع دماسنج گالیله تأثیری عمیق بر جامعه علمی آن زمان داشت. این ابزار به محققان این امکان را داد که تغییرات دما را به‌صورت علمی و قابل مشاهده ثبت کنند. همچنین، دماسنج به‌عنوان یک ابزار پایه‌ای در فیزیک و شیمی شناخته شد و انقلابی در آزمایش‌های علمی به وجود آورد.

دماسنج‌های امروزی از اصول اولیه گالیله الهام گرفته و پیشرفت‌هایی نظیر افزودن جیوه و الکل و مقیاس‌های دقیق مانند فارنهایت و سلسیوس را در بر گرفته‌اند. اگرچه دماسنج اولیه محدودیت‌های زیادی داشت، اما گالیله نشان داد که علم می‌تواند ابزاری خلق کند که فراتر از حواس انسان عمل کند. نوآوری او، حتی با وجود کاستی‌ها، مبنای توسعه بسیاری از ابزار‌های علمی دیگر شد و گامی بزرگ در جهت درک بهتر محیط طبیعی محسوب می‌شود.

این ابزار ساده، راه را برای پژوهش‌های علمی دقیق‌تر و روشنگری در جهان هموار کرد. با استفاده از اصول علمی پایه و تفکر خلاق، گالیله توانست ابزاری بسازد که هنوز هم، با وجود قرن‌ها پیشرفت، از ایده اولیه او الهام گرفته می‌‍شود.