نشست چارچوب‌های سیاستگذاری بازآفرینی شهری برگزار شد
به گزارش خبرنگار گروه پژوهش خبرگزاری آنا، در این نشست که توسط اداره کل راه و شهرسازی استان تهران و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی برگزار شد، حمید رمضانی (عضو هئیت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی) به عنوان مدرس سخنرانی را پیرامون بازآفرینی شهری و مضرات و فواید آن ارائه داد.
در ابتدای این نشست رئیس اداره برنامه ریزی مسکن و بازآفرینی راه و شهرسازی استان تهران از ضرورت برگزاری دوره‌های آموزشی و فنی در حوزه بازآفرینی شهری با هدف ارتقای سطح دانش کیفی و مهارت فنی کارشناسان شهرداری و دستگاه‌های اجرایی اشاره کرد و بیان داشت: این اداره در خصوص برگزاری دوره‌های آموزشی مختلف با همکاری پژوهشگاه علوم انسانی جهاد دانشگاهی با عناوین مختلف اقدام کرده است که عنوان اول این نشست «چارچوب‌های سیاست گذاری و برنامه ریزی شهری پایدار» است.
بازآفرینی شهری و توسعه
محمد رضا وفائی نژاد گفت: تعریف سرفصل‌های آموزشی بر اساس نیاز روز جاری در شهرداری‌های استانها و نهاد‌های اجرایی حتما در این نشست‌ها لحاظ می‌شود و سعی شده تا به تمامی اعضای شرکت کننده مدرک رسمی اعطا شود.
وی بیان داشت: یکی از موضوعات مهم در قانون برنامه توسعه؛ بازآفرینی شهری است و امیدواریم که بتوان شرایط خوبی را برای بافت‌های ناکارآمد در این کارگاه‌ها ایجاد کنیم.
وی خاطر نشان کرد: در خیلی از سکونتگاه‌ها باید بر اساس شاخص‌هایی که تعریف شده است با وسایل و تجهیزات بسیاری که اقدام به خریداری می‌کنند برای انجام یک طرح ورود کرد و باید حتما شهرداری‌ها شرایط خودشان را بسنجند و با بررسی و کار کارشناسی نسبت به اجرای طرح اقدام کنند.
در ادامه، حمید رمضانی (مدرس کارگاه وعضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی) به مرور سیاست‌های بازآفرینی شهری در بافت‌های فرسوده پرداخت و گفت: در بخش اول به مفاهیم این حوزه می‌پردازیم و در بخش دوم سعی می‌کنیم که به سیاست‌های کلان و در بخش سوم به چارچوب‌های سیاستگذاری و برنامه ریزی و در بخش چهارم به تبیین سند ملی بپردازیم. در بحث بافت‌های ناکارآمد دوران گذاری را داریم و در قانون احیا بهسازی و نوسازی نیز آمده است که بافت‌های فرسوده و ناکارآمد در طی سالیان گذشته عناصر متشکله آن اعم از تاسیسات روستایی و زیربنایی دچار فرسودگی و ناکارآمدی شده است و ساکنان آن مشکلات متعددی را دارند.
وی با اشاره به اینکه گونه شناسی محدوده‌ها و محلات هدف و تشخیص افتراقی گونه‌های مختلف ناکارآمدی در بافت‌های شهری به تفکیک چهار گونه انجام می‌شود و در این خصوص گفت: ناکارآمدی کالبدی، سکونتگاههای غیر رسمی، بافت تاریخی و مخاطرات طبیعی و انسان ساخت و همچنین شاخص‌های تشخیص محدوده‌ها و محلات هدف از نازل بودن کیفیت محیط کالبدی و نازل بودن کیفیت زندگی است.
وی در خصوص مفهوم حاشیه نشینی گفت: در مطالعات جهانی؛ زاغه نشینی به ایجاد زاغه خارج از حریم شهری می‌گویند که از نظر اقتصادی، اجتماعی و جغرافیایی کاملا در تضاد با محیط شهری هستند. در این فضا‌ها به دلیل عدم تطابق با فرهنگ شهری و فعالیت در بخش غیر رسمی و همچنین قرار گرفتن در اراضی نامناسب باعث شده است تا همیشه در تضاد با منطقه شهری قرار بگیرند.
وی به سند ملی توانمندسازی سکونت گاه‌های غیر رسمی اشاره کرد و بیان داشت: در این سند سعی شده تا محله‌ها و محدوده‌هایی که مهاجران و افراد کم بضاعت را در خود جای داده است را به علت کمبود خدمات اولیه، سازه‌های ساختمانی کم کیفیت، محیط زیست ناسالم و تراکم بالای جمعیت به سمت اصلاح و توانمندسازی سوق دهند و در این مسیر گام‌هایی جدی را بردارند.
رمضانی بازآفرینی پایدار شهری را سیاستی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهری دانست و عنوان کرد: این سیاست‌ها به نحوی است که منجر به افزایش کیفیت زندگی شهروندان و قابلیت زیست پذیری شهر‌ها شود. بدین گونه که شبکه‌ای از اقدامات و برنامه‌های مختلف در مقیاس‌های قضایی مختلف در مسیر اهداف توسعه پایدار است.
این عضو هئیت علمی پژوهشگاه علوم انسانی جهاد دانشگاهی در خصوص اصول حاکم بر برنامه‌های بازآفرینی شهری اظهار داشت: نقش حمایتگری و تسهیل گری دولت و رویکرد شهر نگر، محله محوری و تقاضا محور، توجه به زمینه و مشارکت مردمی و تاکید ویژه بر توسعه درونی از مواردی است که که در این برنامه حتما باید به آن توجه ویژه و وافری شود.
وی به رویکرد و سیاست‌های ارتقا اشاره کرد و گفت: در این خصوص توانمندسازی، بهسازی و بازافرینی از جمله مواردی است که باید حتما به آن توجه داشت. در بهسازی سکونتگاههای غیررسمی به مجموعه‌ای از اقدامات گفته می‌شود که به منظور بهبود شرایط زندگی و زیر ساخت‌های آن مناطق انجام می‌شود.
این اقدامات شامل ارتقا خدمات اجتماعی و اقتصادی و زیر ساخت‌ها و بهبود محیط زیست است. بدون شک اگر این بهسازی درست و فنی انجام شود می‌توان انتظار داشت که ساکنان سکونتگاههای غیر رسمی به شهروند تبدیل شوند، زاغه‌ها به مسکن تبدیل شوند و سکونت گاه‌های غیر رسمی به یک محله تبدیل شوند.
رمضانی در خصوص سیاست‌های پیشگیری و پیش نگری برای ایجاد محله‌های غیر رسمی بیان داشت: در این خصوص مجموعه سیاست‌ها و اقداماتی را گفته می‌شود که در انواع برنامه‌های توسعه قضایی و اجتماعی صورت می‌گیرد تا از رشد و تولید زاغه‌ها و محله‌های حاشیه نشین جلوگیری شود.
ساکنان حاشیه‌های شهر جزوی از شهروندان منطقه اصلی هستند
در ادامه این برنامه حسین نوری نیا از اعضای هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی و شرکت کننده در این کارگاه از نظر ارزش و مناسبات اجتماعی ساکنان حاشیه‌های شهر و بافت‌های آسیب پذیر را جزوی از شهروندان منطقه اصلی دانست و بیان کرد: ما به جهت جایگاهی که داریم و در سازمانی که در آن قرار داریم به دلایل قانونی، امکانات و ظرفیت‌های مناسبی را برای ساکنان مناطق حاشیه‌ای نداریم و باید گفت که این افراد شهروندان ایران هستند و باید برای آن‌ها تسهیل گیری کنیم. تمام تسهیلگری‌ها باید از داخل کشور صورت بگیرد.
وی خاطر نشان کرد: در ۷ سال پیش وقتی در شهر ورامین به عنوان تسهیل گر وارد شدیم گروه‌ی را از درون خود مردم سامان دادیم و نمایندگانی را ازمیان آن‌ها قرار دادیم تا راه پاسخ دادن به مشکلات خود را پیدا کنند و مسائل مشترک خود را در جلسات بر قرا شده با مدیران شهری مطرح کنند.
وی بیان داشت: به زعم بنده اگر شهرداری‌ها می‌خواهند در این فضا‌ها وارد شوند باید اجازه دهند مردم گردهم آیند و به جمع آن‌ها رسمیت داده شود و در مجموع تصمیم‌ها با مسئولان شهری در میان گذاشته شود.
از نقش نهاد‌های بالادستی غافل نشویم
در ادامه افشین داورپناه ازاعضای هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی و شرکت کننده در این کارگاه به رویکرد انسان شناسانه اشاره کرد و گفت: ما درقانون گذاری نباید دستورالعمل‌های یکپارچه‌ای را در خصوص محلات داشته باشیم و به این موضوع که تسهیل گری با حضور خود مردم باید انجام شود باید حتما قائل باشیم، اما این موضوع به زعم بنده یک ایده آل نگری است. گاهی وقت‌ها آن طور که باید اگر کار از نهاد‌های بالادستی صورت نگیرد و همه کار‌ها را به خود مردم بسپاریم شاید خیلی جواب ندهد.
امنیت غریبه‌ها در زاغه‌ها خیلی مطلوب نیست
در ادامه خانم دکتر سلیمانی عضو پژوهشگاه هنر جهاد دانشگاهی، امنیت را برای افراد غریبه در این مکان‌ها خیلی مطلوب نخواند و بیان کرد: یک موضوع جالبی که در این محلات و مناطق وجود دارد این است که این افراد به سیاست‌های خیابانی بیشتر از سیاست‌هایی که از بالا داده می‌شود اعتقاد دارند بطوریکه این موضوع باعث می‌شود تا سیاست‌های بالادستی را نپذیرند و نتوان آن‌ها را پیاده کرد و مردم در اجرای تصمیم‌ها مشارکتی نکنند.
انتهای پیام/