چالش‌های پیش‌روی خدمات درمانی ایران / آیا بخش خصوصی ناجی خواهد بود؟
به گزارش آنا- زهرا اردشیری؛ سیستم سلامت ایران، به‌ویژه بخش دولتی، در سال‌های اخیر با مشکلات فراوانی مواجه بوده است. کمبود منابع مالی، ناتوانی در تأمین تجهیزات و نیروی انسانی و فشارهای اقتصادی از جمله دلایلی هستند که موجب شده‌اند بخش خصوصی در این زمینه وارد عمل شود. این مشارکت، به‌ویژه در بخش‌های درمانی و بیمه‌ای، به سرعت در حال رشد است، اما در کنار فرصت‌هایی که ایجاد کرده، چالش‌هایی جدی نیز به همراه دارد.
طبق آمار وزارت بهداشت، بخش خصوصی در تأمین خدمات درمانی در کلان‌شهرها به‌ویژه تهران، سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. بیش از ۵۰ درصد از خدمات درمانی تهران توسط بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و مراکز درمانی خصوصی ارائه می‌شود. این آمار در برخی دیگر از مناطق شهری ایران نیز رشد قابل توجهی داشته است. به این ترتیب، بخش خصوصی به یک جزء جدایی‌ناپذیر از سیستم بهداشتی کشور تبدیل شده است.
گسترش بخش خصوصی در حوزه سلامت چقدر است؟
گسترش بخش خصوصی در حوزه سلامت در ایران در سال‌های اخیر افزایش یافته است. دولت به منظور بهبود کیفیت خدمات و کاهش بار مالی بر دوش بخش عمومی، به سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های بخش خصوصی در این حوزه تشویق کرده است. این امر شامل تأسیس بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و مراکز درمانی خصوصی می‌شود. با این حال، میزان دقیق این گسترش و تأثیر آن بر کیفیت خدمات به عوامل مختلفی بستگی دارد و ممکن است در مناطق مختلف کشور متفاوت باشد.
بر اساس آمارنامه سلامت کشور(سال۱۴۰۱) حدود ۱۰۵۴ بیمارستان در کشور وجود دارد که از این بین ۶۶۴ بیمارستان وابسته به وزارت بهداشت است و ۱۸۴ بیمارستان نیز بصورت خصوصی هستن.د از طرفی در حال حاضر در بخش های مختلف بیمارستانهای دانشگاهی برون‌سپاری صورت گرفته است.(نظیر بروسپاری بخش تصویربرداری تامین غذا و ...) در برون‌سپاری ها، حدود ۱۵ درصد خدمات درمانی را شامل می شود و توسط بخش خصوصی در مراکز درمانی که تمامی خدمات با کیفیت مناسب با تعرفه دولتی تحت پوشش بیمه درمانی صورت می پذیرد.
گامی به سوی بهبود کیفیت
بهرام بنده یزدانی معاون مرکز هماهنگی های اقتصادی وزارت بهداشت، در گفت‌وگوبا آنا به بررسی مزایا و چالش‌های مشارکت بخش خصوصی در نظام سلامت ایران پرداخته است. وی توضیح می‌دهد که رقابت بین مراکز خصوصی می‌تواند باعث ارتقای کیفیت خدمات شود.
وی می گوید: مراکز خصوصی برای جذب بیماران به بهبود سطح خدمات خود و استفاده از فناوری‌های نوین توجه می‌کنند، که این رقابت به بهبود فرآیندهای درمانی و افزایش رضایت بیماران منجر می‌شود.
معاون مرکز هماهنگی های اقتصادی وزارت بهداشت ادامه می‌دهد: همچنین، افزایش تعداد مراکز خصوصی دسترسی به خدمات درمانی را برای بیماران راحت‌تر می‌کند و این دسترسی به ویژه در مناطق کم‌برخوردار و شهرستان‌ها که بیمارستانهای دولتی ممکن است امکانات محدودی داشته باشند، مزیت بزرگی است.
مزایا و چالش‌های مشارکت بخش خصوصی در نظام سلامت ایران
بنده یزدانی همچنین اشاره می‌کند که بخش خصوصی تمایل به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید و روش‌های نوآورانه درمانی دارد که می‌تواند به پیشرفت‌های چشمگیری در عرصه پزشکی، به ویژه در جراحی‌های تخصصی و درمان‌های نوین، منجر شود.
وی ادامه می‌دهد: یکی دیگر از مزایای مشارکت بخش خصوصی کاهش بار بر دوش بخش دولتی است. با افزایش فعالیت‌های بخش خصوصی، فشار کمتری به بیمارستان‌ها و مراکز دولتی وارد می‌شود و این امر می‌تواند به بهبود خدمات عمومی و کاهش ازدحام در مراکز دولتی کمک کند.
بنده یزدانی به چالش‌هایی نیز اشاره دارند که باید مورد توجه قرار گیرند، وی می‌گوید: هزینه‌های بالای خدمات در بخش خصوصی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها است و این موضوع می‌تواند باعث نابرابری در دسترسی به خدمات درمانی شود، به ویژه برای افرادی که توان مالی محدودی دارند. از دیگر مشکلات بخش خصوصی، عدم نظارت کافی بر کیفیت خدمات است.
معاون مرکز هماهنگی های اقتصادی وزارت بهداشت می‌گوید: برخی مراکز خصوصی ممکن است به دلیل نبود نظارت دقیق، استانداردهای لازم را رعایت نکرده و خدمات نامناسبی ارائه دهند که این مسأله می‌تواند خطراتی برای سلامت بیماران ایجاد کند.
وی همچنین تاکید می‌کند که گاهی اوقات بخش خصوصی به دلیل برخورداری از منابع مالی بیشتر و امکانات بهتر، رقابت نابرابری با بخش دولتی ایجاد می‌کند. وی می‌گوید: این رقابت می‌تواند به کاهش کیفیت خدمات در مراکز دولتی منجر شود و فاصله بین بخش خصوصی و دولتی را بیشتر کند. مشکل دیگری که در بخش خصوصی وجود دارد، تأمین مالی برای سرمایه‌گذاری در تجهیزات پزشکی و زیرساخت‌ها است که ممکن است مانع از توسعه و بهبود خدمات در این بخش شود.
بنده یزدانی نتیجه‌گیری می‌کند که گسترش بخش خصوصی در نظام سلامت ایران می‌تواند مزایای زیادی از جمله بهبود کیفیت خدمات، نوآوری و دسترسی بهتر به درمان‌ها به همراه داشته باشد، اما برای این تحولات که به‌طور مؤثر و پایدار اتفاق بیفتند، نیاز به اصلاحات در زمینه نظارت، حمایت از بیماران کم‌درآمد و تقویت همکاری بین بخش‌های دولتی و خصوصی است. توجه به این چالش‌ها می‌تواند به ارتقای سطح خدمات درمانی در ایران و کاهش نابرابری‌ها کمک کند.
انتهای پیام/