آیا ایران هم روزی دایناسور داشته است؟

خبرگزاری آنا، مریم ملی: دایناسورها جانداران شگفت‌انگیزی بودند که بین ۲۳۰ تا ۶۵ میلیون سال پیش بر روی زمین حکمرانی می‌کردند. آنها انواع مختلفی داشتند، از دایناسورهای گیاه‌خوار بزرگی مانند برنتوسوروس گرفته تا دایناسورهای گوشت‌خوار خطرناکی مانند تیرانوسوروس رکس را شامل می‌شدند. این موجودات با قابلیت‌های منحصر به فرد خود در محیط‌های گوناگون زمین می‌زیستند. مباحث مربوط به نحوه انقراض آنها همچنان دانشمندان را به چالش می‌کشد و به نظر می‌رسد رازهای فراوانی در مورد حیات این موجودات باستانی هنوز کشف نشده است.

{$sepehr_key_2301}

تصور اینکه روزی در همین حوالی خانه‌های امروزی ما دایناسورها زندگی می‌کردند خیلی عجیب و جذاب است. سال‌هاست دیرینه‌شناس‌ها در ایران هم فسیل‌هایی پیدا کرده‌اند که گواه این است که منطقه ایران امروزی هم روزی میزبان دایناسورها بوده است. ايران در دوره ژوراسيك مجمع‌الجزاير گرمسيري در جنوب اوراسيا و شمال اقيانوس تتيس بوده است و فسیل‌هایی که از دایناسورها در ایران پیدا شده است مربوط به همان مکان و زمان است.

بخش‌هایی از جنوب غربی ایران در حدود ۱۰۰ میلیون سال قبل در اثر فشارهای ناشی از نزدیک شدن عربستان و آفریقا دچار چین‌خوردگی شدند. به این ترتیب کوهستان‌هایی در این ناحیه پدید آمد که امروز آن را زاگرس می‌نامیم. اولین گروه از دایناسورها که در ایران شناسایی شد دایناسورهای «تروپود» گیاهخوار بودند.

بعد از آن هم دایناسور گیاهخوار دیگری به اسم «سوروپود» در منطقه «بلده» مازندران شناسایی شد. نمونه‎های زیادی از دایناسورهای پَر‎دار و دایناسورهای گوشت‎خوار در مناطق مختلف ایران پیدا شده و این امر نشان می‎دهد تنوع آن‎ها در ایران قابل توجه بوده است. تقریبا در همه جای ایران آثاری از دایناسورها یافت می‎شود اما به‌طور ویژه مناطق کرمان، طبس و البرز بهترین نقاط برای پیدا کردن آثار به جا مانده از آن‎هاست.

بیشتر دایناسورهای ایران مربوط به ۲۰۰ میلیون تا ۱۴۰ میلیون سال قبل هستند. کامپتوسورس (سوسمار خم‌شونده)، آلوسورس (سوسمار متفاوت)، مایکرو رپتر (دزد کوچک) از انواع دایناسورهایی است که فسیل‌شان در ایران پیدا شده است. گرچه دایناسورها تقریبا ۶۵ میلیون سال پیش منقرض شدند اما محققان دیرینه‌شناس هنوز هم در حال کاوش برای یافتن فسیل یا ردپای آنها هستند تا شاید بتوانند به پرسش‌های زیادی که درباره زندگی و نحوه مرگ آنها مطرح است پاسخ دهند.