زبان فارسی و دستگاه دیپلماسی عمومی و فرهنگی

به گزارش خبرگزاری آنا، محمد علی ربانی، مدیرکل همکاری‌های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در این متن با تشریح نسبت زبان با دیپلماسی فرهنگی و کارکرد‌های آن در دنیای معاصر، به توضیح ارتباط زبان فارسی در تولید قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد.

در بخشی از این متن آمده است: زبان جزء لاینفک از یک فرهنگ و تمدن و میانجی مهمی جهت فهم درست ارزش‌های فرهنگی یک ملت بشمار می‌رود. از این رو، امروزه زبان ابزاری صرف برای گفت‌وگو و اقناع محسوب نمی‌شود بلکه می‌تواند پیامد‌های مهمی برای حفظ منافع دیپلماتیک، ژئوپلیتیکی و اقتصادی یک کشور به دنبال داشته باشد. این ویژگی، زبان را به عنوان یک منبع قدرت نرم تبدیل کرده و ترویج و آموزش زبان به عنوان یک رویه بین‌المللی جهت اعمال دیپلماسی فرهنگی و عمومی کشور‌ها مورد توجه قرارگرفته است.

از این رو امروزه موسسات آموزش زبان و ابتکارات دولت‌ها برای توسعه و ترویج زبان، بخشی از پارادایم جدید دیپلماسی عمومی و منبعی برای ایجاد قدرت نرم بشمار می‌رود. زبان فارسی نیز در طول تاریخ گذشته همواره نشان داده است که به عنوان عامل مهم قدرت نرم ایرانیان این توانایی و قابلیت را داشته است تا ضمن افزایش دانش فرهنگی مخاطبین خارجی نسبت به ایران، در ایجاد و شکل گیری وضعیت همدلانه و همسو، فراهم سازی فرصت‌های پایدار برا‌ی جلب مشارکت جوامع در فرهنگ سازی و تمدن سازی مشترک، سهم مهمی بر عهده گیرد.

امروزه دیپلماسی زبان به دلیل قدرت تاثیرگذاری پایدار و همچنین سود دهی تجاری آن رکن مهم از دیپلماسی عمومی وفرهنگی کشور‌ها به شمار می‌رود. تجربه تاریخی بهره گیری ایرانیان از زبان فارسی نیز بما می‌آموزاند که امروزه نیز می‌بایستی از پتانسیل مثبت و بالای عنصر زبان وادب فارسی در دیپلماسی فرهنگی بهره گرفت. چرا که امروزه نیز عامل زبان، شعر و ادب که ارکان شکل گیری فرهنگ ایرانی اسلامی به شمار آمده و در شکل گیری شعور و خرد مشترک و شیوه زندگی سهم تاثیرگذاری بر عهده دارد می‌تواند همچون گذشته یکی ازراه‌های تاثیرگذاردر ایجاد پیوند‌های عمیق و پایداردر مسیرتعاملات وهمکاری‌های فرهنگی بشمار آید.

زبان و ادب فارسی علی رغم فراز و فرود‌های مربوط به از دست دادن پشتوانه‌های سیاسی و اقتصادی خود در جهان، هنوز زنده است و مردمان بسیاری در گوشه کنار جهان زبان و ادبیات فارسی را منبعی الهام بخش و سرچشمه‌ای جوشان از فرهنگ، اخلاق وارزش‌های معنوی دانسته و به آن دلبسته‌اند.

متاسفانه امروزه رویکرد‌های تک جهتی به زبان فارسی و منحصر دانستن آن به عنوان زبان مکالمه وبا تمرکز به حوزه آموزش، دیپلماسی فرهنگی را از ظرفیت‌ها وقابلیت‌های جهانی وتاثیرگذار ادبیات فارسی وابعاد فرهنگی، دینی و تمدنی آن محروم کرده است. حال آنکه ادبیات فارسی به دلیل قدرت وقابلیت شفابخشی بالای آن برای نهاد نارام بشری و پرکردن خلأ‌های درونی و معنوی بشر وهمچنین ارائه الگو‌هایی برای خوب زیستن انسانی، ساماندهی فهم اواز هستی وزندگی اخلاقی، پایان‌بخشیدن به سرگشتگی و پاسخ‌گوی پرسش‌هایی که انسان امروز بدنبال آنست می‌تواند به جذاب‌ترین ومهمترین مزیت فرهنگی ج. ا. ا در تعاملات فرهنگی بین المللی آن مطرح گردد.

دستگاه دیپلماسی فرهنگی می‌تواند با بهره گیری از ظرفیت زبان و ادب فارسی بخش وسیعی از مخاطبان را در جهان اسلام، حوزه فرهنگی تمدنی ایران، ایرانیان مهاجر و مشتاقان و تشنگان به شاهکار‌های ادبی ایران را جذب و از قابلیت بالای تصویرسازی آن بهره گیرد. همانگونه که بهره گیری از ظرفیت زبان وادب فارسی به دلیل قدرت بالای تبیینی واغنایی آن، دستگاه دیپلماسی فرهنگی را در راه رسیدن به اهداف پیش بینی شده آن در تبیین و معرفی اسلام، انقلاب اسلامی و مکتب اهل البیت (ع) به جهانیان کمک می‌کند.

استفاده از زبان فارسی به ویژه شاهکار‌های ادبی و جهانی آن امروزه نیز فرصت و ظرفیت مناسبی جهت همکاری‌های فرهنگی، هنری، گردشگری، علمی و آموزشی، نهضت ترجمه به شمار می‌رود و بیش از دیگر عناصر فرهنگی از قابلیت اجماع سازی و فراهم آوردن فرصت‌های همکاری‌ها و مشارکت و همچنین، تبدیل شدن به فعالیتی سودآور و پربازده برخوردار است.
متن کامل این مقاله را از طریق لینک زیر دریافت کنید.