بازیگران دیپلماسی علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، بازیگران حوزه دیپلماسی علم و فناوری در ایران را می‌توان در پنج دسته برشمرد: «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مجموعه‌های آن»، «وزارت امور خارجه و مجموعه‌های آن»، «نهاد ریاست جمهوری و مجموعه‌های آن»، «برخی نهاد‌های وابسته یا حمایت گیرنده از دولت» و «بازیگران غیردولتی همچون انجمن‌های علمی و شرکت‌های فناور و دانش بنیان».

 {$sepehr_key_1912}

سهم زیادی از بازیگران حوزه دیپلماسی علمی در کشور، مربوط به مجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. اقدامات وزارت امور خارجه محدود به علم در دیپلماسی و صرفاً توانمندسازی نیروی انسانی است.

وزارت امور خارجه به عنوان بازیگر اصلی صحنه دیپلماسی علم و فناوری کشور، به جز مواردی خاص مانند مذاکرات هسته ای، اقدامات مؤثری در خصوص دیگر ابعاد در دستور کار نداشته است. مجموعه ریاست جمهوری، اقداماتی در دو بعد علم برای دیپلماسی و علم در دیپلماسی انجام داده است، اما می‌توان گفت که به لحاظ ماهیت علمی و فناورانه دو دسته نهاد اصلی درگیر (مجموعه‌های علم و فناوری و مجموعه سیاست خارجی)، بایستی اقدامات بیشتری در دو بعد «دیپلماسی برای علم» و «علم در دیپلماسی» طراحی و اجرا شود.

در ساختار دیپلماسی علم و فناوری کشور، نهادی مشخص برای هدف گذاری در این زمینه وجود ندارد؛ لذا بازیگران مختلف، بنا به هدف‌های سازمانی خود به فعالیت در این زمینه می‌پردازند. درنتیجه یکی از ضعف‌های عمده در ساختار دیپلماسی علم و فناوری عدم وجود یک راهبر یا میاندار برای هماهنگی اقدامات در این زمینه است.