نظام سلامت نیازمند نوسازی شبکه با ظرفیت‌هایی مثل هوش مصنوعی
به گزارش خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ کامران باقری لنکرانی، وزیر اسبق بهداشت و استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز در نامه‌ای به ظفرقندی وزیر محترم بهداشت درمان و آموزش پزشکی به بیان چالش‌ها، کمبودها و ارائه پیشنهادات در حوزه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور پرداخت.
در متن این نامه آمده است:
با سلام و تحیات
اکنون‌که خدای متعال توفیق خدمتگزاری در منصب مهم تولیت سلامت ایران عزیز را به جنابعالی داده است؛ ضمن تبریک این توفیق وظیفه خود دانستم پاره‌ای نکات را تقدیم نمایم.
هرچند که می‌دانید اما یادآوری سنت و تکلیف الهی است، بیان مکررات نباید ملال‌آور تلقی شود، بلکه می‌تواند شتاب‌دهنده؛ نافع و حفیظ باشد.
کمبودهای وزارت بهداشت در عرصه‌های مختلف پنهان نیست و تکرار آن‌ها در فضای آشکار جامعه، کاری را دوا نمی‌کند، اما امکان پیگیری آن‌ها اکنون‌که برای اولین بار در تاریخ کشورمان، رئیس جمهور خود از اهالی دلسوز سلامت است، بسیار در دسترس‌تر خواهد بود.
افزودن اعتبارات در حجم قابل‌توجه به‌تنهایی کاری را پیش نمی‌برد. مرور وقایع دهه نود نشان می‌دهد، در اواخر سال 1390 و در سال 1393 افزایش اعتبارات خوبی در عرصه سلامت رخ داد؛ اما نتیجه آن‌طور که بایدوشاید نشد. احصا و افتخار به فرایندها و گزارش آن‌ها؛ آنگاه‌که تأثیری در سلامت مردم به‌ویژه محروم‌ترین آن‌ها نداشته باشند، سرگرمی بیش نخواهد بود.
روایت سیاست‌گذاران از تحلیل سیاست‌ها اغلب بیان فرایندهاست. اما این سؤال‌ها غالباً بی‌پاسخ می‌مانند:
تا چه حد این فرآیندها، گره‌گشایی داشته‌اند و برای اهداف نظام سلامت تأثیرگذار بوده‌اند؟
آیا راه‌های جایگزین کم‌هزینه‌تر و اثربخش‌تری وجود داشته است که به آن‌ها فکر نشده باشد؟
آیا یک فرایند برای همه مشکلات که انباشته از تفاو‌ت‌های مختلف چه در نیازها، چه در زیرساخت‌ها و چه در ویژگی‌های متفاوت دریافت‌کنندگان خدمت است؛ جوابگوی همه‌ی آن‌ها خواهد بود؟
آیا به مشکلات با نگاه چند جانبه نگریسته شده یا تنها یک بعد از مسئله موردتوجه قرارگرفته است.
تا چه حد از ظرفیت مشارکت مردمی، همکاری بین بخشی و شراکت سایر بخش‌های حاکمیت بهره گرفته‌ایم؟
به جنابعالی عرض می‌کنم اغلب توفیقات نظام سلامت درزمانی بوده است که با سایر نهادها شراکت کرده و از مشارکت مردمی بهره جسته است. ما بسیاری از فرصت‌ها برای ارتقای سلامت را به دلیل عدم تعامل با سایر نهادها از دست دادیم.
برخی از این تجارب تلخ به دلیل زیاده‌خواهی دیگران یا حتی تعصبات دستگاهی بوده است، ولی برخی نیز به دلیل نگاه سخت ما در بخش سلامت به وقوع پیوستند. از وظایف روشن در قانون اساسی برای رئیس‌جمهوری رفع این تعارض‌هاست و امیدوارم از این ظرفیت بهره‌های فراوانی برای نظام سلامت به ارمغان آورده شود.
پرداختن به روزمرگی‌ها مهم است اما نباید از برنامه‌ریزی‌های کلان نیز غافل شد چراکه تناسب بین این‌ها در برنامه تغییر خود را جلوه‌گر می‌کند. صرف تعریف نقطه مطلوب راهگشا نیست بلکه برای رسیدن به آن نقطه باید برنامه تحول داشت و نقاط گلوگاهی را شناخت و بر آن‌ها متمرکز شد این نقاط الزاماً معروف‌ترین‌ها یا در دسترس‌ترین‌ها نیستند.
تغییر ساختار بسی زمان‌بر اما به‌مرور قابل‌هضم است.
وزارت بهداشت نیاز به چالاکی و عدم تمرکز و درعین‌حال تقویت نقش تولیتی دارد. برخی از ضایعات ایام گذشته در این خلاصه می‌شود که برخی آمدند و وقت برای ساختن عمارت نو گذاشتند؛ اما این کارها به سرانجام نرسید و فرصت گذشت.
تحقیقات ما و دیگران نشان داده است که بخش مهمی از فرصت سوزی‌ها به دلیل عدم پایبندی به نقشه راه کلان اصلاح نظام سلامت که در سیاست‌های کلی سلامت مدون شده است، رخ‌داده است. استدعا دارم همان‌گونه که ریاست محترم جمهوری تأکیددارند همه اقدامات را در چارچوب این سیاست‌ها تعریف کنید و با آن شاقول بسنجید.
ما در نظام سلامت نیاز به نوسازی شبکه‌داریم. این نوسازی با توجه به امکانات موجود و ظرفیت‌های جدید ازجمله فضای مجازی و هوش مصنوعی و ظرفیت‌های خدمات الکترونیک انجام‌پذیر است. گسترش الگوی قبلی و بی‌توجهی به شکاف‌ها و تفاوت‌ها خود نوعی فرصت سوزی خواهد بود.
این خلاصه تقدیم شد اما نکات زیاد دیگری هم هست. بسیار امیدواریم در این برهه زمانی و به خصوص با حضور جناب اقای پزشکیان به عنوان رئیس جمهور و جنابعالی به عنوان وزیر، سلامت مردم جهشی در خور بیابد.
انتهای پیام/