طهرانچی: منطق، الگوی تربیتی قرآن است/ آشنایی با زبان فارسی لازمه فرهنگ‌سازی

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، دکتر طهرانچی در ابتدای این مراسم با ادای سلام و احترام خدمت امام رضا (ع) اظهار کرد: حضرت علی ابن موسی‌الرضا (ع) امامی است که سه سال از زندگی خود را به دور از خانواده و در غربت گذراند که ما یارانش باشیم. در مهندسی الهی نعمت وجود پیکر این امام همام به ایران امانت سپرده شد.

طهرانچی ادامه داد: این شهر به برکت نام ایشان و محل شهادتشان مشهد نام گرفت؛ سرزمینی که قطعه‌ای از بهشت است. ما ایرانی‌ها باید برای این نعمت بزرگ سجده شکر بجای آوریم و قدر آن را نیک بدانیم.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در گذشته ساکنان مشهد مقدس و افرادی که به آن می‌آمدند، دو عنوان بیشتر نداشتند، گفت: هرکه در این شهر زندگی می‌کرد، «مجاور» و هرکه به آن می‌آمد، «زائر» نام می‌گرفت؛ یعنی وجود امام (ع) محور این شهر بوده و عنوان هرکس در نسبتش با امام تعریف می‌شد.

طهرانچی تأکید کرد: این موضوع نشان می‌دهد که واژه‌ها و اسامی تفکر سازند. وقتی عناوین «مجاور» و «زائر» را بکار می‌بریم در حقیقت از یک مفهوم متعالی استفاده کرده‌ایم. واژگانی که امروز می‌خواهند آن را با «شهروند» و «گردشگر» جایگزین کنند که شهر در آن اصالت دارد و محور است. بله در اصفهان شهروند و گردشگر باید استفاده شود اما در مشهد مجاور و زائر؛ بنابراین لغت‌ها فرهنگ‌ساز و تفکر سازند.

او با اشاره به اینکه وقتی می‌خواهند فرهنگی را به ما غالب کنند، در ابتدا تیترش را درست می‌کنند. برای همین شما باید با زبان فارسی عجین شوید؛ چرا که اگر بخواهید از فرهنگ غنی خود دفاع کنید باید با این زبان آشنا باشید.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با ذکر مثالی تشریح کرد: عالم بر مبنای زوجیت و امر مقدس ازدواج شکل گرفته است. این امر مقدس اگر انسانی و باقاعده بود، ازدواج است ولی اگر بی‌قاعده صورت گرفت به آن ازدواج سفید می‌گویند. اینکه ازدواج حیوانی است و انسانی نیست؛ آن را سفید می‌نامد تا ازدواج را در مقابل سیاه بنامد. بله در میان حیوانات ازدواج و زن و شوهر نمی‌بینید. نامش را «ازدواج سفید» می‌گذارد تا رفتار انسان را به سمت نابسامانی ببرد.

به گفته طهرانچی، فرهنگ‌سازی در لغت‌سازی است؛ اگر لغت را درست ساختیم، فرهنگ را هم به درستی خواهیم ساخت. هر وقت خواستند سرمان کلاه بگذارند، لغاتی را وارد کردند و نامی را معکوس انتخاب کردند.

وی با اشاره به آیه ۲۳ سوره نجم که می‌فرماید «إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْمَاءٌ سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ وَآبَاؤُكُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ بِهَا مِنْ سُلْطَانٍ ۚ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَمَا تَهْوَى الْأَنْفُسُ ۖ وَلَقَدْ جَاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُدَىٰ» خاطرنشان کرد: ظن که در فارسی به آن اصطلاحا گمان می‌گوییم یعنی علمی که کامل نیست؛ علم داریم اما فقط ظاهرٌ مِنَ الحیاة الدنیا است و از عالم دیگر خبر نداریم. انسان وقتی از عالم دیگر خبر ندارد، مصداق آیه مبارکه «ذَٰلِكَ مَبۡلَغُهُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ…» که همان ظن است، می‌شود. ظن یعنی علمی که بشر بدون اتکا به منبع وحی دارد و خود ساخته است که با گمان در فارسی کمی متفاوت است.

عضو هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه با تشریح آیه ۲۳ سوره نجم بیان کرد: «…وَمَا تَهْوَى الْأَنْفُسُ ۖ…» یعنی تهدیدکننده بعدی شما هوای نفس است. چرا؟ خطاب به علمای یهود می‌فرماید شما پیغمبر را همانگونه که فرزندان‌ خود می‌شناسید، اما هوای نفس مانع تبعیت‌تان از او می‌شود.

طهرانچی با اشاره به الگوی تربیت منطق و ریاضی موجود در آیات قرآن کریم اظهار کرد: ما بر اساس آیاتی مانند آیه ۱۶ سوره مبارکه رعد و آیات مشابه دیگری باید به این نتیجه برسیم که دوگانه‌هایی مانند خبیث و طیّب، نابینا و بینا، دانا و نادان، زنده و مرده و … با هم برابر نیستند. برای همین باید در ابتدا در ذهن ما این نابرابری‌ها شکل بگیرد. 
وی معتقد است که اگر منطق این نابرابری را دریافتید، متوجه خواهید شد که در زندگی چگونه رفتار کنید.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به آیات ۱۶ سوره رعد «…قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمَىٰ وَالْبَصِيرُ أَمْ هَلْ تَسْتَوِي الظُّلُمَاتُ وَالنُّورُ…» و ۵۰ سوره حج «فَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ» گفت: الگوی تربیتی قرآن الگوی منطق است؛ ما ریاضیات  را برای آن درس می‌دهیم که فرزندان‌مان الگوی ذهن منطقی داشته باشند و دیگر نگویند «سیلی نقد به از حلوای نسیه». اگر فرزندان‌تان را با الگوی منطق و ریاضی تربیت نکنید، باعث می‌شود که این آیات را درک نکند.

طهرانچی عنوان کرد: قرآن کتاب هدایت است و مشخصاتی دارد که سایر کتب آسمانی ندارند؛ ۱۷ سال پس از پیامبر اکرم (ص) و در زمانی که همه کاتبان وحی زنده بودند، به طور رسمی کتابت شد. تنها کتابی است که نسخه سده اول آن موجود است و در موزه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. در این ۱۴۰۰ سال قرآن دست نخورده باقی مانده است. ویژگی خاص دیگر قرآن آن است که بعد از ۲۰۰ سال علم دنیا که اصلا عربی نبود به زبان قرآن تغییر پیدا کرد. وی گفت: همه کتاب‌ها را مردم خلق کردند و فقط یک کتاب است کتاب حضرت حق است و شکی در آن نیست (لا شک فیه) که آن هم قرآن است. بنابراین عمری که برای قرآن صرف می‌کنید، برای لازم‌ترین کتابی است که بشر باید با آن مانوس شود. قرآن فقط برای قوم یسمعون [کسانی که گوش می‌دهند] نیست؛ بلکه برای افرادی است که تعقل، تفکر و تدبر دارند. ما افتخار می‌کنیم که در صحنه دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی ۹۰هزار و در عرصه دانش‌آموزی سما ۶۰هزار نفر و مجموعا بیش از ۱۵۰هزار نفر مشارکت در دو طرح قرآنی داشتیم. لذا از همه کسانی که کمک می‌کنند تا دانشگاه پای کتاب قرآن بماند تشکر می‌کنم.

گفتنی است در پایان این مراسم، از برگزیدگان هفدهمین مسابقات قرآنی دانش آموزان و کارکنان سما و همچنین هفتمین جشنواره پاسداشت زبان و ادبیات فارسی دانش آموزان سما تقدیر شد.