افزایش سه‌برابری تأمین آب شیرین از دریا در ۳۰ سال آینده/ ۸۵ درصد ظرفیت دریاها مغفول مانده است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، علیرضا سایبانی رئیس دبیرخانه برنامه‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان در نشست با اعضای کارگروه «توسعه دریامحور» با اشاره به چالش‌هایی که کشور در بخش‌های توسعه اقتصادی و سرزمینی با آن دست به گریبان است، گفت: توسعه دریامحور یک «انتخاب» نیست، بلکه یک «ضرورت راهبردی» برای صیانت از پایداری سیستم و بهره‌گیری حداکثری از فرصت مغفول مانده «دریا» است.
وی با اشاره به نقش مهم و تأثیرگذارحوزه دریا و دریانوردی در رشد و توسعه اقتصادی کشور عنوان کرد: کشور ایران با سابقه طولانی در حوزه دریا و دریانوردی و پیشتازی در این حوزه، برخورداری از دریای خزر در شمال، خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و دسترسی به آب‌های آزاد، با برخورداری از ۱۹۰ هزار کیلومتر مربع گستره دریایی و ۵ هزار و ۸۰۰ کیلومتر طول خطوط سواحل در شمال، جنوب و جزایر کشور که ۴۰ درصد از مرز‌های میهن اسلامی را تشکیل می‌دهد، کشوری دریایی به شمار می‌رود.
{$sepehr_key_946}
رئیس دبیرخانه برنامه‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان عنوان کرد: ایران به سبب هم‌مکانی، موقعیت ویژه دریایی و جغرافیایی با کانون ذخیره‌گاه اصلی انرژی جهان و مالکیت بر بخش مهمی از این ذخایر قیمتی در منطقه راهبردی خلیج فارس و اوراسیا و در قلب شاهراه ارتباطی شرق و غرب عالم از فرصت‌هایی متمایز، منحصر به فرد و تاریخی برخوردار است.
دریاها نقش بی‌بدیلی در تأمین امنیت غذایی دارند
سایبانی بیان کرد: در نتیجه فعالیت‌های مرتبط با دریا در گستره‌های محلی، ملی، منطقه‌ای، بین‌المللی و جهانی از برجسته‌ترین فرصت ها‌ی کشور محسوب می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی یادآور شد: دریاها نقش بی‌بدیلی در تأمین امنیت غذایی افراد در جهان دارند و در بلندمدت نزدیک به ۹ درصد پروتئین جهانی بر آبزی‌پروری دریایی متکی خواهد بود که این مهم بسیار قابل تأمل و تعمق است.
وی با اشاره به نقش اقتصاد دریامحور در زندگی آینده مردم، افزود: بخش قابل‌توجهی از تأمین انرژی دنیا در ۵۰ سال آینده وابسته به دریاها و اقیانوس‌ها خواهد بود و باد فراساحلی در آینده‌ای نزدیک به یکی از اصلی‌ترین منابع تامین انرژی جهان تبدیل خواهد شد که از هم‌اکنون باید با سرمایه‌گذاری بر روی این انرژی و انرژی خورشیدی به فکر تأمین انرژی پاک در کشور باشیم.
رئیس دبیرخانه برنامه‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان، برنامه‌های علمی با تأکید بر روند فزآینده تغییر اقلیم، کاهش مقدار و الگوی بارش‌ها ناشی از افزایش دمای کره زمین و مهم‌ترین منبع تأمین آب موردنیاز مردم جهان را نمک‌زدایی از آب دریاها و اقیانوس‌ها برشمرد.
سایبانی افزود: تأمین آب شیرین از دریا در ۳۰ سال آینده حداقل سه برابر خواهد شد، علاوه بر این، گردشگری ساحلی و دریایی با توجه به هزینه‌های پایین، تنوع تفریحات و اشتغال‌زایی قابل‌توجه یکی از اصلی‌ترین مُدل‌های گردشگری در جهان خواهد بود.
وی با اشاره به بخش مغفول مانده بهره‌برداری از ظرفیت‌های دریا یادآور شد: با وجود این همه منابع و ظرفیت‌های قابل‌توجه در دریاها، اقیانوس‌ها و وجود نوار ساحلی در شمال و جنوب کشور، اما توسعه اقتصادی، گردشگری، تجاری، توسعه سرزمینی و... در ایران محدود و متمرکز بر قلمرو‌ها و منابع خشکی کشور بوده و این عمل موجب غفلت از منابع و ظرفیت‌های قلمرو‌های دریایی کشور و سبب از دست دادن فرصت‌های کم‌نظیر شده است.
رئیس دبیرخانه برنامه‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان اضافه کرد: از سوی دیگر توسعه دریامحور می‌تواند در بُعد سرزمینی چارچوبی برای پارادایم شیفت در توسعه سرزمینی کشور و بازآرایی نظام استقرار جمعیت و فعالیت بر تکیه بر فرصت دریا باشد تا بتوان ضمن پالایش جمعیتی و عملکردی مناطق پرتراکم و آلوده کلان‌شهری کشور، سهم جمعیت‌پذیری مناطق ساحلی جنوب کشور (شعاع ۱۰۰ کیلومتری دریا) را از ۵ درصد فعلی در افق ۲۰ساله به حدود حداقل ۱۵درصد افزایش داد.
سایبانی عنوان کرد: «توسعه دریامحور» با توجه به چالش‌هایی که امروز کشور در بخش توسعه اقتصادی و توسعه سرزمینی با آن دست به گریبان است دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک «ضرورت راهبردی» برای صیانت از پایداری سیستم و بهره‌گیری حداکثری از فرصت مغفول مانده «دریا» است که باید با جدیدت به آن پرداخته و عملیاتی شود.
وی تبیین کرد: دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس با توجه به موقعیت ممتاز منطقه‌ای در حوزه دریا و برخورداری از اعضای هیئت علمی با رشته‌های مرتبط با محیط زیست، شیلات، داشتن توان و ظرفیت علمی به‌عنوان واحد پیشرو برنامه علمی دریا برگزیده شده است.
ضعف بهره‌برداری بهینه و پایدار از آبشیرین‌کن‌ها
رئیس دبیرخانه برنامه‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان افزود: حتی جمعی از اعضای هیئت علمی این واحد دانشگاهی به همراه تعدادی از استادان و نخبگان کشوری درزمینه شناسایی و طبقه‌بندی زمینه‌های پژوهشی موردنیاز برنامه علمی دریا فعالیت می‌‌کنند که لازم است این برنامه‌ها به‌درستی تدوین و آینده توسعه اقتصاد دریامحور براساس داشته‌ها و حتی پیش‌بینی نقاط ضعف به خوبی در آن مورد ارزیابی قرار گیرد.
سایبانی، نواقص و ضعف‌های بهره‌برداری بهینه و پایدار از آبشیرین‌کن‌ها درنواحی ساحلی، نداشتن فناوری و اطلاعات کافی بر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر از دریا، عدم توسعه زیست فناوری دریایی و همچنین نبود مدیریت پایدار منابع شیلاتی کشور را از چالش‌های مرتبط با توسعه اقتصاد دریامحور از نگاه علمی خواند.
وی گفت: دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان با برگزاری شورا‌های دانشی و تشکیل اندیشکده‌های تخصصی در رشته‌های علوم پایه، علوم انسانی و فنی مهندسی و کشاورزی با حضور ۲۲ استاد برجسته و صاحب‌نظر استان هرمزگان و کشور درراستای رفع مشکلات و ارائه راهکار‌های علمی، مشغول و تدوین یک دایرة‌المعارف از توانمندی‌ها، چالش‌ها، نظام موضوعات و استراتژی توسعه دریامحور با تأکید بر حفظ محیط زیست و برقراری توازن و عدم تغییر در زیستگاه‌های موجودات دریایی است.
رئیس دبیرخانه برنامه‌های علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان تبیین کرد: تاکنون ۲ هزار و ۷۲۰ زمینه پژوهشی از برنامه علمی دریا منطبق بر چهار چالش اصلی، شناسایی و در سامانه پژوهشیار https://ris.iau.ir بارگذاری شده و از مهرماه ۱۴۰۲ مورد استفاده استادان و دانشجویان قرار گرفته و در حال رسیدن به یک نتیجه جامع و راهبردی براساس سند تحول و تعالی دانشگاه و طراحی و اجرای الگو‌های پژوهش‌محور و علم‌گرا با تأکید بر فناوری اطلاعات و بهره‌گیری از هوش مصنوعی متناسب با توانمندسازی نظام سیستمی کشور و پیاده‌سازی شبکه‌ای برای دستیابی به ارزیابی مستمر، نظارت بر استمرار و انطباق آن با شیوه‌های و روش‌های مدرن و به‌روز جهانی هستیم تا بتوانیم پیشنهادهای علمی و عملی قابل حصول برای بهره‌برداری بهتر از ۸۵ درصد ظرفیت مغفول دریا را داشته باشیم.
سایبانی ابراز امیدواری کرد که جمع‌آوری اطلاعات، تحلیل نیازمندی‌ها و ارائه راهکار‌های توسعه‌ای بتواند موجب هم‌افزایی، تصمیمات کلان کشوری و تحقق دیپلماسی علمی در حوزه اقتصاد دریامحور در چارچوب منافع ملی و سیاست‌های کلان نظام برای تولید ثروت و کسب سرمایه از منابع ذیقیمت دریایی شود.
انتهای پیام/