نقش هوش مصنوعی در تشخیص بیماری به روش آندوسکوپی

به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، تغییر در سبک زندگی و وجود برخی عوامل مانند آلودگی هوا، غذا‌های فست فودی و ناسالم و ... موجب شده آمار ابتلا مردم به انواع بیماری‌ها بیشتر شود. با وجود انوع بیماری‌های مختلف، تشخیص سریع و درست پزشک است که می‌تواند  به درمان کمک کند.

پزشکان برای این‌که بتوانند بیماری را درست تشخیص دهند، باید از برخی تجهیزات و ملزومات پزشکی استفاده کنند تا علاوه برافزایش دقت در کار،  درمان نیز سریع‌تر آغاز شود. بیماری‌های دستگاه گوارش از همان دسته بیماری‌هایی هستندت که اگر درست و به‌موقع تشخیص داده شوند، می‌توانند از بروز مشکلات جدی‌تر و گاه ناخوشایند مانند سرطان جلوگیری کنند؛ بنابراین روش‌های مختلفی برای انجام آزمایش‌های دستگاه گوارش، معدی و روده وجود دارد که کمک بسیار بزرگی به پزشکان این حوزه کرده است.

آندوسکوپی یک روش پزشکی است که این امکان را به پزشکان می‌دهد تا داخل بدن را از طریق یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر به نام آندوسکوپی مشاهده کنند. این روش برای تشخیص بیماری‌ها و مشکلات مختلف استفاده می‌شود. البته لازم به ذکر است که این آزمایش با پیشرفت‌های قابل‌توجهی مواجه شده است.

استفاده از دوربین‌ با وضوح‌بالا و فنّاوری تصویربرداری سه‌بعدی، کیفیت تصاویر را به طرز چشمگیری افزایش داده و تشخیص بیماری‌ها را آسان‌تر کرده است. از سوی دیگر توسعه ابزار‌های کوچک‌تر و انعطاف‌پذیرتر امکان دسترسی به نواحی دشوار بدن را فراهم کرده است. این ابزار‌ها می‌توانند در شرایط پیچیده‌تر نیز استفاده شوند.

یکی دیگر از پیشرفت‌های علم پزشکی در آزمایش آندوسکوپی رباتیک است. به‌طوری‌که استفاده از فناوری رباتیک در آندوسکوپی، دقت و کنترل بیشتری را به جراحان می‌دهد و می‌تواند به کاهش عوارض جانبی کمک کند. از سوی دیگر پیشرفت در روش‌های آندوسکوپی به پزشکان این امکان را می‌دهد که درمان‌هایی مانند بیوپسی، برداشتن پولیپ و درمان برخی بیماری‌ها را با حداقل تهاجم انجام دهند.

استفاده از هوش مصنوعی، آندوسکوپی مجازی و توسعه روش‌های دارویی از دیگر پیشرفت‌های آندوسکوپی در حوزه پزشکی است به‌طوری‌که هوش مصنوعی در تجزیه‌وتحلیل تصاویر آندوسکوپی، شناسایی الگو‌ها و تشخیص زودهنگام بیماری‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند و آندوسکوپی مجازی به پزشکان این امکان را می‌دهد که با استفاده از تصاویر سی‌تی‌اسکن یا MRI، نمایی از داخل بدن را بدون نیاز به ورود فیزیکی مشاهده کنند. همچنین با توسعه روش‌های دارویی، و ناراحتی بیماران در طول و بعد از عمل آندوسکوپی کاهش‌یافته است.

این پیشرفت‌ها نه‌تن‌ها کیفیت خدمات پزشکی را افزایش داده بلکه به بهبود نتایج درمانی و کاهش زمان بهبودی بیماران نیز کمک کرده‌اند.

در این میان نباید از کمک‌های هوش مصنوعی در تشخیص بیماری‌ها با استفاده از آندوسکوپی غافل شد، زیرا نقش مهمی در بهبود و توسعه روش‌های آندوسکوپی ایفا کرده است. هوش مصنوعی موجب تشخیص دقیق در آندوسکوپی شده است. الگوریتم‌های یادگیری عمیق می‌توانند تصاویر آندوسکوپی را تحلیل و به تشخیص زودهنگام بیماری‌ها و سایر اختلالات کمک کنند. این فنّاوری می‌تواند به پزشکان در شناسایی الگو‌های غیرعادی کمک کند که ممکن است در نگاه اول نادیده گرفته شوند.

هوش مصنوعی حتی خطا‌های انسانی را نیز کاهش داده است این مورد زمانی ارزشمند می‌شود که تصاویر پیچیده است و ممکن است عارضه از دید نیروی انسانی پنهان بماند؛ بنابراین با تحلیل دقیق تصاویر احتمال خطا را از سوی پزشک و دیگر نیرو‌های انسانی کاهش می‌دهد.

دستگاه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به پزشکان در انتخاب بهترین روش‌های درمانی و تصمیم‌گیری در موردنیاز به پیگیری یا درمان‌های اضافی کمک کنند. همچنین با استفاده از داده‌های تاریخی و الگوریتم‌های پیش‌بینی، هوش مصنوعی می‌تواند به پیش‌بینی نتایج درمان و عوارض احتمالی کمک کند. حتی از هوش مصنوعی برای آموزش پزشکان و متخصصان جدید درزمینهٔ آندوسکوپی با ارائه شبیه‌سازی‌های واقع‌گرایانه و تحلیل عملکرد آنها استفاده‌شده است.

آندوسکوپی انواع مختلفی دارد که با توجه به نوع و ناحیه موردنظر یکی از روش‌ها انتخاب می‌شود. معمولاً برای بررسی مری، معده و دوازدهه از گاستروسکوپی استفاده و برای بررسی روده بزرگ و ناحیه انتهایی روده کوچک از کولونوسکوپی، برای بررسی مجاری هوایی و ریه‌ها از برونکوسکوپیف برای بررسی مثانه و پیشابراه و برای بررسی و انجام جراحی در داخل شکم از لاپاراسکوپی استفاده می‌شود.

چگونگی انجام آندوسکوپی

آندوسکوپی معمولاً به‌صورت سرپایی انجام می‌شود و ابتدا بیمار را آماده می‌کنند. بیمار ممکن است نیاز به رعایت رژیم غذایی خاصی قبل از انجام آندوسکوپی داشته باشد. برای مثال، در کولونوسکوپی، بیمار باید قبل از آزمایش مصرف غذا‌های خاصی را متوقف کند. سپس بیمار بی‌هوش می‌شود که با توجه به نوع آندوسکوپی، ممکن است از بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی استفاده شود.
پس از بیهوشی بیمار آندوسکوپی از طریق دهان، مقعد یا دیگر نواحی، وارد بدن می‌شود. این لوله دارای دوربین و نور است که تصاویر واضحی از داخل بدن ارائه می‌دهد.

کاربرد‌های آندوسکوپی

آندوسکوپی برای تشخیص و درمان بیماری‌های مختلف مانند تشخیص بیماری‌های گوارشی مانند زخم معده، التهاب روده، سرطان و پولیپ، انجام جراحی‌های کوچک مانند برداشتن پولیپ یا بافت غیرطبیعی، درمان مشکلات تنفسی مانند انسداد مجاری هوایی، نمونه‌برداری از بافت برای آزمایش‌های پاتولوژی کارایی دارد.

در حالت کلی استفاده از هر روش درمانی ممکن است مزایا و معایب مختص خود را داشته باشد که آندوسکوپی نیز از این قضیه مستثنا نیست. به‌عنوان‌مثال آندوسکوپی مزایایی، چون حداقل تهاجمی بودن نسبت به جراحی‌های باز، دوره نقاهت کوتاه‌تر، امکان انجام درمان هم‌زمان با تشخیص دارد. درحالی‌که خطر عوارض جانبی مانند خونریزی، عفونت یا آسیب به بافت‌های اطراف و نیاز به بیهوشی در برخی موارد یا حتی در موارد نادرتر موجب خونریزی، عفونت، آسیب به بافت‌های اطراف شود.