اوتیسم در بزرگسالی؛ سرگردان در بیماری و مشکلات اجتماعی

محمد رضا اسدی، در گفت‌وگو با خبرگزاری علم و فناوری آنا، با اشاره به کوتاهی خدمات به جامعه اوتیسم کشور اظهار کرد: این کوتاهی به افراد دارای اوتیسم به ویژه در حوزه توانبخشی و توانمند کردن آنها یکی از بزرگترین مشکلاتی است که در حوزه بیماران خاص وجود دارد.

او افزود: یکی از نیازهای جامعه سلامت کشور توجه و پایبندی به قوانین بالادستی به ویژه قانون کلی سلامت ابلاغی توسط مقام معظم رهبری در سال 1393 است. در این قانون بر پنج محور آموزش، پژوهش، درمان، پیشگیری و توانبخشی تأکید شده است که متأسفانه در ساختار عریض و طویل وزارت بهداشت جایگاهی برای توانبخشی در نظر گرفته نشده است و تنها یک گروه در ذیل یک اداره برای آن وجود دارد.

وی  ادامه داد: سازمان‌های متولی امر توانبخشی نیز به صورت جزیر‌ه‌ای عمل می‌کنند، بهزیستی متولی برخی از امور است، آموزش و پرورش برخی دیگر، وزارت بهداشت و انجمن‌ها نیز همینطو، این موضوع موجب شده تا بیمار تکلیف خود را نداند و سردرگم شود.

اسدی با بیان اینکه وزارت بهداشت در زمینه اوتیسم و حتی سایر بیماری‌ها و معلولیت‌ها بیشتر در حوزه درمان فعالیت می‌کند و نه توانخبشی گفت: این در حالی است که مشکلات این افراد تنها درمان نیست و مسائل دیگری نیز که در زندگی این افراد بسیار مهم و تأثیرگذار است نیز وجود دارد که باید به آن پرداخت. متأسفانه به دلیل عدم تولیت واحد توانبخشی، فکر واحدی نیز برای حل مسائل این گروه از افراد وجود ندارد.

وی تأکید کرد: در مقایسه با گذشته نرخ تشخیص این افراد بیشتر شده است. در 30 سال قبل از هر 11 هزار تولد یک نفر اوتیستیک تشخیص داده می‌شد، امروز از هر 50 نفر تولد زنده یک نفر فرد مبتلا به این بیماری تشخیص داده می‌شود. این آمار نشان می‌دهد که تعداد این افراد در حال افزایش است و در نتیجه باید برای این جمعیت اقداماتی انجام داد.

اسدی بیان کرد: امروزه همه می‌دانند که یک کودک اوتیستیک در مقایسه با یک کودک غیر اوتیستیک مشکلات بسیار بیشتری دارد. با بزرگتر شدن این کودکان مشکلات آنها هم به صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند. وقتی کودکی از بخش‍‌های مختلف حمایت دریافت کرده و تا حدودی درمان بر روی او اثر گذاشته است؛ اکنون که به سن بزرگسالی و باید به استقلال برسند، هیچ امکانات و حمایتی از او نمی‌شود، جایی برای ورزش یا مسائل شغلی آن وجود ندارد.

او با بیان اینکه متأسفانه ما سلامت را تنها در بهداشت و درمان خلاصه کرده و از مسائل اجتماعی این دسته از بیماران خاص غفلت کرده‌ایم، گفت: علاوه بر این موضوع ما از مشکلات سلامت روان آنها غافل هستیم و محیطی مناسب برای آموزش و امرار معاش این افراد در نظر گرفته نشده است.

مدیرکل اسبق بهزیستی استان تهران، در ادامه با بیان اینکه هیچ سازمانی برای آموزش و توانمندسازی افراد اوتیستیک بزرگسال جهت انجام امورات روزمره آنها هیچ برنامه‌ای ندارد، گفت: برای کودکی و نوجوانی این افراد یکسری طرح‌ها به صورت جزیره‌ای وجود دارد اما برای بزرگسالی خیر، بر همین اساس باید سازمان‌های متولی امر مانند وزارت بهداشت و بهزیستی باید محیط‌هایی را فراهم آورده و برنامه‌هایی را نیز برای این گروه در نظر بگیرند. حتی می‌توانند به صورت پایلوت اقداماتی را تعریف کرده تا این افراد هم درمان‌های رایج را دریافت کنند و هم اینکه در کنار آنها مهارت‌آموزی‌های اجتماعی و مهارت‌های شغلی را آموزش دهند.