دیپلماسی رئیسی؛ توسعه روابط با همسایگان با زبان دنیا

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا، دولت سیزدهم از ابتدایی روز‌های شروع به کار خود با دستورالعمل خارج کردن اقتصاد کشور از وابستگی به نتایج مذاکرات برجامی را در پیش گرفت و برای تحقق این مهم دولت دو راه کار تقویت روابط تجاری با همسایگان و تقویت حضور ایران در پیمان‌های اقتصادی- تجاری با کشور غیرمتخاصم مورد پیگیری قرار گرفت.

در یکی از اقدامات بسیار مهم دولت سیزدهم روابط تجاری ایران با اتحادیه اوراسیا تقویت شد. این اتحادیه را با ۱۸۳ میلیون نفر جمعیت و واردت سالانه ۳۸۸ میلیارد دلاری، می‌توان بازاری بزرگ دانست که در نزدیکی ایران واقع شده است. موافقت نامه تجارات آزاد بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اوراسیا موجب حذف تعرفه واردات ۸۷ قلم کالا بین اعضای این اتحادیه می‌شود. همچنین این موافقت نامه گسترش همکاری‌ها را نیز تسهیل خواهد کرد.

اتحادیه اوراسیا شامل کشور‌های روسیه، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و بلاروس می‌شود. موافقت نامه تجارت آزاد ایران با کشور‌های عضو اوراسیا روز دوشنبه ۴ دی ۱۴۰۲ توسط وزیر صنعت، معدن و تجارت جمهوری اسلامی ایران و کمسیون اقتصادی این اتحادیه و در حاشیه اجلاس سران اقتصادی اوراسیا در سن پترزبورگ امضا شد. اهمیت این تفاهم نامه به حدی بود که پوتین رئیس جمهور روسیه در این خصوص گفت: «این توافقنامه اهمیت بالایی در زمینه تقویت روابط اتحادیه اوراسیا با یکی از بزرگترین و از لحاظ فناوری، پیشرفته‌ترین اقتصاد‌های منطقه اوراسیا خواهد داشت»

عضویت ایران در بریکس

در دیگر تحول شگرف در زمینه گسترش تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران در شهریور ۱۴۰۲ به عضویت رسمی بریکس درآمد. بریکس در ابتدا از چهار کشور هند، روسیه، آفریقای جنوبی و برزیل با هدف مقابله با نظام سلطه جهانی به رهبری آمریکا تشکیل شد. این گروه در ۲۰۰۹ میلادی تاسیس شده و هم اکنون محدوده آن ۴۲ درصد از جمعیت جهان و ۲۴ درصد از تجارت جهانی را تشکیل می‌دهد.

شایان ذکر است که بر اساس آمار ۴۰ درصد صادرات و ۳۵ درصد آمار واردات جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۲ میلادی از مبدا یا به مقصد کشور‌های عضو بریکس بوده است. در همین راستا عضویت ایران دراین گروه علاوه بر تسهیل بخش عمده‌ای از تجارت خارجی ایران به خصوص با کشور‌های همسایه، با توجه به رویکرد‌های بریکس موجبات خنثی سازی اثر تحریم‌های غربی را نیز فراهم خواهد کرد.

عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای

در تیرماه ۱۴۰۲ شمسی در جریان بیست و سومین نشست سران سازمان همکاری شانگهای عضویت رسمی ایران در این سازمان تصویب شد. سازمان شانگهای که بیش از ۶۰ درصد مساحت اوراسیا را در بردارد، امکان توسعه مراودات اقتصادی ایران با کشور‌های قاره آسیا را بیش از پیش تقویت کرده است. همچنین عضویت ایران در پیمان امکان استفاده از ظرفیت‌های کشور‌های عضو برای مقابله با تحریم‌های غرب را تسهیل می‌کند.

عادی سازی روابط با عربستان

از سرگیری روابط سیاسی- اقتصادی با عربستان سعودی پس از ۷ سال متمادی را می‌توان یکی از مهترین دستاورد‌های سیاسی اقتصادی دولت سیزدهم دانست. سال ۱۳۹۴ و دقیقا پیش از قطع روابط ایران و عربستان حجم مبادلات کشور با عربستان به ۲۱۲ میلیون دلار رسیده بود که به ناگاه با بروز اختلافات تا سال ۱۴۰۱ به صفر کاهش یافته بود. سرانجام در آخرین روز‌های سال ۱۴۰۱ دولت اعلام کرد که با میانجی گری چین موفق به بازیافتن افق مشترکی در مسائل سیاسی- اقتصادی با عربستان سعودی شده است.

میزان افزایش حجم مبادلات تجاری با همسایگان

بر اساس آمار در ۶ ماه دوم سال ۱۴۰۰ حجم صادرات ایران به کشور‌های همسایه اش در حدود ۴۴ میلیون تن و با ارزش بیش از ۱۵ میلیارد دلار بود که این آمار نشان دهنده افزایش ۴۴ درصدی در تناژ صادرات و ۴۷ درصدی از لحاظ ارزشی نسبت به دوره قبل از دولت سیزدهم است. همچنین  در سال ۱۴۰۱ کل تجارت با همسایگان به بیش از ۲۷ میلیارد دلار رسید که رشدی ۲۰ درصدی نسبت به سال قبل داشت.