ابعاد سرزنش از دیدگاه متون اسلامی

حجت‌الاسلام رضا قاسمی‌نژاد عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد و مؤلف کتاب «بازخوانی ابعاد سرزنش از دیدگاه متون اسلامی» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا اظهار کرد: سیره معصومین علیهم‌السلام این بوده که از سرزنش به‌عنوان یک ابزار تربیتی برای اصلاح و بهبود اشخاص خطاکار و گنهکار بهره‌مند می‌شدند و با این حال همیشه و هرجا به سرزنش‌کردن دیگران نمی‌پرداختند، بلکه در صورت ضروری بودن این ابزار تربیتی و پس از شناخت اشخاص و آماده شدن شرایط لازم درراستای سرزنش کردن اقدام می‌کردند.

وی افزود: شرایطی چون شخصیت فرد خاطی، میزان خطا، شرایط سنی خطاکار، زمان، مکان، میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری باید قبل از سرزنش‌کردن مورد لحاظ قرار بگیرد؛ درغیراینصورت ممکن است سرزنش نه‌تنها هیچ نقش تربیتی برای اصلاح شخص نداشته، بلکه تأثیر عکس نیز بگذارد.

مؤلف کتاب «بازخوانی ابعاد سرزنش از دیدگاه متون اسلامی» تبیین کرد: با توجه به اینکه تنها جایگاه تربیتی سرزنش مدنظر است، باید این نکته را که سرزنش همیشه و هرجایی مورد تأیید نیست را مورد توجه قرار داد و چه بسا به جای سرزنش، تشویق‌کردن و با لطافت و مهربانی سخن‌گفتن با شخص خطاکار، تأثیر بیشتری جهت بهبود و اصلاح وی ایفا کند.

قاسمی‌نژاد در ادامه توضیح داد: با نگاه به روایات باید این مسئله را حائز اهمیت قرار داد که شناخت اسباب و عوامل سرزنش در زندگی می‌تواند یک سبک و معیار مناسب برای به‌کارگیری این مسئله در هنگام مواجه شدن با آن به اشخاص بدهد تا همگان بدانند دین در کجا و چه هنگام سرزنش را روا دانسته است.

به گفته‌ وی؛ آنچه بعد از شناخت عوامل و اسباب سرزنش برای به‌کارگیری آنها اهمیت پیدا کرده، اینکه در هنگام ضرورت سرزنش انجام آن باید براساس آداب و شرایطی انجام گیرد تا نتیجه مطلوب خود که همان اصلاح و تربیت اشخاص خطاکار است را نتیجه دهد که رعایت این آداب و شرایط برعهده سرزنش‌کننده و هم برعهده سرزنش‌شونده است تا به نتیجه‌ای مطلوب ختم شود.

به گزارش آنا؛ کتاب «بازخوانی ابعاد سرزنش از دیدگاه متون اسلامی» به قلم رضا قاسمی‌نژاد استادیار گروه معارف دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد و مصطفی حسنی ساطحی گردآوری و به همت شعبه انتشارات جهاد دانشگاهی واحد چهارمحال و بختیاری در ۲۲۱ صفحه و ۵۰۰ نسخه منتشر شد.