صفحه نخست

آموزش و دانشگاه

علم‌وفناوری

ارتباطات و فناوری اطلاعات

ورزش

سلامت

پژوهش

سیاست

اقتصاد

فرهنگ‌ و‌ جامعه

علم +

عکس

فیلم

استانها

بازار

اردبیل

آذربایجان شرقی

آذربایجان غربی

اصفهان

البرز

ایلام

بوشهر

تهران

چهارمحال و بختیاری

خراسان جنوبی

خراسان رضوی

خراسان شمالی

خوزستان

زنجان

سمنان

سیستان و بلوچستان

فارس

قزوین

قم

کردستان

کرمان

کرمانشاه

کهگیلویه و بویراحمد

گلستان

گیلان

لرستان

مازندران

مرکزی

هرمزگان

همدان

یزد

هومیانا

پخش زنده

دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
۱۰:۲۲ - ۰۵ خرداد ۱۴۰۳

کسب دانش فنی نوعی رادیودارو توسط محققان کشور

محققان کشور موفق به کسب دانش فنی تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن- ۹۹ از شکافت اورانیوم- ۲۳۵ با مقیاس صنعتی به عنوان نوعی رادیودارو شدند.
کد خبر : 913171

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، علی بهرامی سامانی، مدیر پروژه طرح کلان «مولیبدن» درباره اینکه این طرح چه نیازی را برطرف می‌کند، توضیح داد: مولیبدن جهت تشخیص برخی بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر هفته بیمارستان‌ها و مراکز تشخیص پزشکی هسته‌ای سراسر کشور نیازمند رادیودارو‌هایی بر مبنای استفاده از تکنسیوم-m۹۹ هستند و سالانه بیش از یک میلیون بیمار از تکنسیوم-m۹۹ بهره‌مند می‌شوند.

سامانی ادامه داد: این نیاز از طریق واردات مولیبدن-۹۹ به میزان ۱۲۰ کوری و توسط این شرکت تأمین می‌شود که گاهی تحت تأثیر شرایط کشور تولید کننده و یا تنش‌های سیاسی قرار گرفته و موجب نگرانی بیماران و بستگان آن‌ها شده است.

وی افزود: از سویی تمامی حلقه‌های زنجیره‌ی تأمین آن به جز حلقه فرآیند رادیوشیمی جداسازی و تخلیص آن، یعنی تأسیسات تولید هدف اورانیومی با غنای ۲۰ درصد و امکان پرتودهی آن در راکتور تحقیقاتی هسته‌ای تهران و تأسیسات تولید انواع کیت‌های رادیودداروی مربوطه، در داخل کشور موجود هستند؛ بنابراین تولید این محصول راهبردی در داخل کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است.

سرپرست این طرح فناورانه گفت: با بیان اینکه تجربه تولید مولیبدن در مقیاس حدود ۱۲۰ کوری در هر دفعه از اجرای فرایند در کشور وجود ندارد، تصریح کرد:  تولید مواد پرتوزا دارای ملاحظاتی است که اگر مد نظر قرار نگیرند، ریسک سرمایه‌گذاری در انتقال بلافصل نتایج آزمایشگاهی به مرحله صنعتی بالا بوده و امکان وقوع خسارت‌های جبران ناپذیر وجود دارد.

سامانی ادامه داد: ضمن اینکه تأسیسات سلول‌های داغ در زمان اجرای طرح تولید مولیبدن به روش فعالسازی نوترونی اکسید مولیبدن در شرایط خاص تحریمی مناسب برای اجرای سریع مرحله‌ی صنعتی نبودند، همچنین با توجه به شرایطی که برجام (برنامه‌ی جامع اقدام مشترک) بر طرح اعمال کرد، تصمیم بر آن شد تا طرح تولید مولیبدن در چند مرحله انجام شود.

وی افزود: به طوری که امکان انجام طرح با محدودیت‌های مالی و فناورانه همخوانی داشته باشد؛ لذا طرح کلان زمانی مطرح شد که از انجام صحیح فرایند‌های متعدد در تولید اطمینان حاصل شود. این موضوع شامل فرایند‌هایی که در مراحل اولیه آزمایشگاهی از اهمیت برخوردار نبودند مانند مدیریت پسماند‌های جامد، مایع و گازی مدیریت محصولات شیمیایی جانبی بعضاً مضر، می‌شد.

 سامانی اضافه کرد: مسأیل فنی و مهندسی در زمانی که تولید به صورت مداوم (روتین) با فاصله کم (هر هفته) در مدت زمان طولانی (۲۰ ساله) در ورای دیواری بتنی و شیشه سربی و تنها استفاده از دستک‌های مکانیکی و مواد خاص مقاوم در برابر پرتو و رعایت الزامات نهاد‌های مختلف مانند وزارت بهداشت، سازمان محیط زیست، نظام ایمنی کشور، پسمانداری هسته‌ای، پادمان ملی و آژانس بین المللی انرژی اتمی مطرح باشند، به گونه‌ی دیگری نمود خواهند کرد. در اینجا نتایج آزمایش‌های فرایندی که در مراحل آزمایشگاهی و نیمه صنعتی با موفقیت پشت سر گذاشته شدند، راهگشای بسیاری از سوالات جدید خواهند شد.

وی با ارائه مثالی توضیح داد: به عنوان مثال داده‌هایی که طراحان بازسازی تأسیسات سلول‌های داغ به آن نیاز دارند قبل از اجرای مرحله‌ی صنعتی حاصل نمی‌شوند، لیکن داده‌های پیشین که از مراجع قابل حصول نیستند، چراغ راه خواهند بود. قابل توجه اینکه تجربه فرایند انتخابی در طرح حاضر پیش از این در هیچ کجای دنیای وجود نداشته که آن هم ناشی از شرایط خاص سیاسی و تحریمی بوده است.    

سامانی افزود: سالانه بیش از چهار میلیون یورو هزینه تأمین رادیوایزوتوپ مولیبدن-۹۹ می‌شود. علاوه بر این، ظرفیت بالقوه‌ای در کشور برای تولید صفحات اورانیومی و پرتودهی آنها در راکتور تحقیقاتی تهران وجود دارد که با اجرای این طرح به مرحله فعلیت خواهد رسید.

مدیر پروژه طرح کلان تولید مولیبدن درباره اینکه این طرح در حال حاضر در کدام فاز قرار دارد، توضیح داد: با توجه به شرایط و نیاز کشور و تغییر راهبردی دنیا در تولید مولیبدن و اینکه تولیدکنندگان منطقه‌ای در حال جایگزین شدن با چند شرکت عمده تولید در دنیا هستند،  فاز نیمه صنعتی با همکاری معاونت علمی و فناوری تکمیل شده و وارد فاز صنعتی شده ایم.

سامانی ادامه داد: برنامه آتی طرح، افزایش مقیاس تجهیزات فرایند‌های رادیوشیمی در شرایط خاص است به طوری که امکان مدیریت و اجرای فرایند‌های تولید و پسمانداری برای بازه زمانی ۲۰ ساله با تولید مستمر و بدون نقص هفتگی - هماهنگ با مراحل اصلاح تاسیسات سلول‌های داغ و تجهیزات پرتودهی و ترخیص نمونه پرتودهی شده - وفق شرایط بازرسی‌های بین‌المللی و الزامات دارویی وزارت بهداشت تأمین شود. با توجه به اینکه سایر مجموعه‌های سازمان که در پروژه نقش دارند سیاست‌ها و نقشه راه خود را تعریف کرده‌اند، انجام کامل طرح باید با هماهنگی و در آینده نزدیک عملیاتی شود.

وی در خصوص ظرفیت تولید مولیبدن اضافه کرد: مبنای این طرح تولید مولیبدن به میزان نیاز کشور با توجه به امکانات و تأسیسات موجود بوده که در صورتی که موضوع صادرات و امکان پرتودهی و انجام فرایند در تأسیسات دیگر باشد، موضوع انتقال دانش فنی بزرگترین دستاورد پروژه خواهد بود.

سامانی در پایان گفت: ظرفیت ایجاد حداقل پنجاه شغل تخصصی مستقیم به مدت ۲۰ سال با اجرای این طرح بوجود خواهد آمد و همچنین در سایر مجموعه‌های مرتبط در سازمان نیز ظرفیت‌هایی بوجود خواهد آمد.

به گزارش آنا، بر اساس آمار، بیش از ۶۰ درصد استفاده از رادیوداروها، تنها مربوط به رادیودارو‌های تکنسیوم  m۹۹ است.

در ایران سالانه حدود یک میلیون بیمار از رادیودارو‌های تکنسیوم- m۹۹ استفاده می‌کنند. تمام نیاز به مولیبدن- ۹۹ به عنوان مادر انواع رادیودارو‌های مبتنی بر تکنسیوم- m۹۹ از واردات با ارزش حدود پنج میلیون یورو در سال و با مشکلات فراوان تامین می‌شود.

فرآیند استفاده از این رادیوایزوتوپ در سازمان انرژی اتمی، وجود داشته و به صورت بومی تولید و در مراکز پزشکی هسته‌ای کشور استفاده می‌شود. روش اقتصادی و بهترین راه تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن- ۹۹ استحصال آن از محصولات شکافت اورانیوم- ۲۳۵ است.

 دانش فنی تولید این رادیوایزوتوپ توسط سازمان انرژی اتمی ایجاد شده است. یکی از شرکت‌های داخلی فعال در این حوزه به همراهی سازمان انرژی اتمی، طرح تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن- ۹۹ از شکافت اورانیوم- ۲۳۵ در مقیاس صنعتی با اعتباری به میزان ۱۲۰۰ میلیارد ریال و شش میلیون یورو  (قدر السهم معاونت ۶۰۰ میلیارد ریال) در حال اجراست.

انتهای پیام/

ارسال نظر