نیاز جدی جامعه به نظریات بومی و کاربردی حوزه علوم انسانی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ اهمیت علوم انسانی به بعد ذهنی، فکری، روانی و معنوی انسان مربوط می‌شود. هر چه این بعد از انسان بودن و نیاز‌های مربوط به آن بیشتر مورد نظر باشد، علوم انسانی نیز اهمیت بیشتری پیدا می‌کند؛ بنابراین اگر علوم انسانی را به معنای دیگر علوم فرهنگی بنامیم؛ زیرا فرهنگ عامل اصلی رشد و کمال انسان تلقی می‌شود، پس علوم انسانی به‌طور عام کلمه، علومی هستند که با چگونگی رشد و کمال و پیشرفت انسان سروکار دارند؛ بنابراین به میزانی که این امور در زندگی انسان اهمیت دارد، به همان میزان علوم انسانی نیز اهمیت می‌یابد این بخش از علوم انسانی با روان و ذهن و فکر انسان و یا به عبارتی دیگر با نیاز‌های معنوی انسان سروکار دارد.

روند کنونی پیشرفت کشور نشان می‌دهد نیاز جدی به نظریات بومی و کاربردی در حوزه علوم انسانی به شدت در فضای مدیریتی جامعه احساس شده و نقطه تمرکز علمی کشور به‌زودی به رشته‌های علوم انسانی منتقل خواهد شد. به همین دلیل می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده نزدیک شاهد مطالبه و توجه جدی همه حوزه‌های اجرایی و مدیریتی کشور، به متخصصان و صاحب‌نظران رشته‌های مختلف علوم انسانی خواهیم بود.

این امر موجب تخصصی شدن رشته‌های علوم انسانی و توسعه حوزه‌های میان‌رشته‌ای در فضای دانشگاهی بوده و دانش‌آموزانی که در چند سال آتی در این رشته‌ها مشغول به تحصیل خواهند شد، بار سنگینی بر دوش دارند.

اگر کمی به فضای تحولات علمی ایران توجه کنیم و ساختار سیاست‌های کلانی که در فضای علمی در مراکز مدیریتی ایران در حال تصویب هستند را مورد بررسی قرار دهیم به‌وضوح می‌توان نشان داد که کشور، به شکلی همه جانبه به سمت تمرکز بر علوم انسانی و تلاش برای جنبش و تحول علمی در این حوزه پیش می‌رود؛ بنابراین می‌توان امیدوار بود که در بازه ده ساله آینده، جایگاه این علوم در فضای علمی کشور کاملاً متحول شده و طبعاً شاهد فضایی بسیار پرشور در حوزه علوم انسانی باشیم.

بر همین اساس به سراغ رئیس دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد رفتیم و درباره فعالیت‌های دانشکده علوم انسانی این واحد دانشگاهی به گفت‌وگو نشستیم.

رؤیا افراسیابی عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی و رئیس دانشکده علوم انسانی واحد بجنورد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا در پاسخ به سؤال دانشکده علوم انسانی شامل چه رشته‌های می‌شود، بیان کرد: در دانشکده علوم انسانی بیش از ۵ هزار و ۳۰۰ دانشجو در ۱۷ رشته مختلف در مقاطع گوناگون از کاردانی تا دکتری مشغول تحصیل هستند. رشته‌های پرطرفدار این دانشکده شامل روانشناسی در همه مقاطع تحصیلی (در مقطع دکتری شامل رشته‌های روانشاسی تربیتی، روانشناسی عمومی و مشاوره)، رشته علوم تربیتی در همه مقاطع (گرایش ارشد برنامه‌ریزی درسی و گرایش ارشد و دکتری مدیریت آموزشی)، رشته آموزش ابتدایی در مقاطع کاردانی، کارشناسی ناپیوسته، رشته تربیت‌بدنی و علوم ورزشی در همه مقاطع (گرایش ارشد و دکتری فیزیولوژی ورزشی و ارشد حرکات اصلاحی)، رشته حقوق، رشته مدیریت بازرگانی در همه مقاطع تحصیلی (ارشد مدیریت بازرگانی و دکتری مدیریت دولتی-مدیریت منابع انسانی)، علوم قضایی، حسابداری و. است.

آنا: دانشجوی دختر از رشته‌های علوم انسانی بیشتر استقبال می‌کند یا دانشجوی پسر؟

افراسیابی: با توجه به شرایط عمومی جامعه، وضعیت اشتغال عموماً بیشتر دانشجویان دختر جذب دانشگاه‌ها می‌شوند و این امر در دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکده علوم انسانی هم مستثنی نیست.

آنا:‌ امکانات آموزشی و کمک‌آموزشی در دانشکده در چه سطحی است؟

افراسیابی:  کلاس‌های دانشکده مجهز به دیتا پروژکتور هستند از دیگر امکانات می‌توان به کتابخانه، لابراتوار زبان برای استفاده دانشجویان زبان انگلیسی، سالن اجتماعات دانشکده برای برگزاری کارگاه‌ها و سمینارها، اتاق دفاع برای برگزاری جلسات دفاع دانشجویان تحصیلات تکمیلی، سوله‌های ورزشی و همچنین کارگاه روانشناسی برای دانشجویان رشته روانشناسی اشاره کرد.

این دانشکده دارای دو فصلنامه علوم تربیتی و تاریخ است. همچنین انجمن‌های علمی و کانون‌های فرهنگی در رشته‌های مختلف توسط دانشجویان و با مساعدت و مشارکت استادان شکل گرفته و دانشجویان در آنها مشغول فعالیت هستند که این امر منجر به پویایی و نشاط در دانشجویان می‌شود.

آنا:‌ اکنون چگونه از پایان‌نامه‌های تحقیقاتی یا ایده‌های کارآفرینی حمایت می‌شود؟

افراسیابی:  برای انجام بهینه پایان‌نامه‌ها و استفاده از نتایج کاربردی آنها، ارتباطات خوبی با نهاد‌ها و سازمان‌های مختلف وجود دارد و برخی از پایان‌نامه‌ها در قالب طرح‌های پژوهشی به حل مشکلات سازمان‌ها کمک می‌کنند.

آنا:‌ تعداد استادان عضو هیئت علمی دانشکده شما چقدر است؟

افراسیابی:  تعداد ۳۰ عضو هیئت علمی در دانشکده علوم انسانی مشغول به فعالیت و تدریس هستند.

آنا:‌ با توجه به اهمیت رشته‌های علوم انسانی در سطح کشور وضعیت این رشته را در سطح استان و دانشگاه آزاد استان چگونه ارزیابی می‌کنید؟

افراسیابی:  دانشجویی که به درستی در فضای آموزش علوم انسانی تربیت شده باشد، دارای ذهنی چندبعدی و توانمند در حوزه‌های مختلف خواهد بود که با ورود به هریک از رشته‌های دانشگاهی مرتبط با علوم انسانی، می‌تواند موفق و منشأ اثر باشد. به‌ویژه برای بانوان که حضور اجتماعی آنان در حوزه‌های کلان و زیربنایی بیشتر مثمر ثمر است، ورود به علوم انسانی، بسیار راهگشا خواهد بود.

با توجه به رشته‌های پر متقاضی و ارائه خدمات مناسب، امکانات آموزشی و پژوهشی و استادان توانمند رشته‌های دانشکده علوم انسانی از مقبولیت شایسته‌ای در سطح استان برخوردار بوده و افزایش آمار ثبت‌نام در رشته‌ها خود گویای جایگاه عالی این دانشکده در سطح استان است.

آنا:‌ درباره طرح‌های پژوهشی، کتاب، مقالات و پایان‌نامه‌های اعضای هیئت علمی و دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده و جایگاه پژوهشی آن در دانشگاه توضیحی ارائه فرمایید؟

افراسیابی: هر ساله اعضای هیئت علمی این دانشکده قرارداد‌هایی را در قالب طرح‌های پژوهشی با سازمان‌های مختلف منعقد می‌کنند و ارتباط خوبی بین اعضای هیئت علمی و بخش تحقیق و توسعه سازمان‌های مختلف استان وجود دارد.

درباره ظرفیت همکاران و دانشجویان این دانشکده همین بس که اعضای هیئت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی این واحد هر ساله در زمره پژوهشگران برتر استان قرار می‌گیرند و هر ساله مقالات علمی و علمی پژوهشی توسط استادان در مجلات معتبر داخلی و خارجی چاپ می‌شوند که خود در معرفی توان علمی همکاران و دانشجویان نقش مؤثری دارد.

آنا:‌ آیا به نظر شما دانشگاه توانسته در رسالت خود مبنی بر تأثیرگذاری علمی و فرهنگی در سطح استان موفق باشد و در این زمینه چه پیشنهادی دارید؟

افراسیابی: یکی از مهم‌ترین پیامد‌های دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان سازمان اجتماعی، تغییر در بافت اجتماعی و فرهنگی شهر‌هایی است که دانشگاه در آن تأسیس شده این دانشگاه توانسته در افزایش مشارکت زنان در جامعه، بهبود روابط اجتماعی بین مردم و افزایش گرایش به ادامه تحصیل بین دانش‌آموزان تأثیرگذار باشد.

به‌طور کلی امید به بهبود وضعیت زندگی بین مردم افزایش یافته و به نظر می‌رسد که این عامل موجب کاهش مهاجرت شهروندان به شهر‌های دیگر به امید زندگی بهتر، شده است. دانشگاه باعث ارتباط بهتر بین افرادی که زبان و گویش‌های مختلفی دارند، شده و دانشجویان این دانشگاه به‌عنوان سفیران فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و علمی در سطح جامعه توانسته‌اند نقش مؤثری در حفظ آداب‌ورسوم، ورزش‌های سنتی و باستانی، همسو شدن با تغییرات فرهنگی با حفظ سنت‌ها، مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی در قالب جهاد سازندگی، مددکاری اجتماعی و فعالیت‌های خیرخواهانه، برگزاری مناسبت‌های مذهبی و فرهنگی داشته باشند.

آنا: سخن آخر...

افراسیابی: انجمن‌های ورزشی در زمره انجمن‌های فعال دانشجویی هستند که توسط خود دانشجویان اداره می‌شود و برنامه‌های مفرح ورزشی در قالب طبیعت‌گردی و مسابقات ورزشی در رشته‌های مختلف را برنامه‌ریزی و برگزار می‌کنند. تعدادی از دانشجویان این رشته تحصیلی عضو تیم‌های مختلف ورزشی استان و تیم ملی کشور در رشته‌های مختلف هستند که حائز مقام‌های قهرمانی در سطح ملی و بین‌المللی در رشته‌های مورد فعالیت خود هستند که خود برگ زرینی در عملکرد بهینه رشته‌ها و گرایش‌های مختلف دانشکده علوم انسانی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد باشد.

گفت‌وگو از لادن لنگری